Professional Documents
Culture Documents
Inhoud
Enquête Elektronica
Inleiding
Laptops, playstations, mobieltjes en ga zo maar door. Iedereen vervangt ze
wel eens voor een nieuw, mooier of functioneler exemplaar. Terwijl je bij de
kassa staat denk je echt niet aan het verdere verloop van je oude mp3 die je
bij het grofvuil hebt gelegd.
En toch wordt het keer op keer in de kranten of het nieuws verteld. Luistert
niemand daar dan naar? Of kan de gewone man er helemaal niets aan doen?
Zijn het de bedrijven of is het de overheid die de zaakjes niet goed geregeld
heeft?
Al die vragen. In dit verslag ga ik op zoek naar de antwoorden. Mijn grootste
hulpbron is Greenpeace. Zij proberen als milieuorganisatie zoveel mogelijk
vervuiling op elke manier te voorkomen.
De milieustraat, ooit van gehoord? Op dit moment is er een reclame op tv,
maar wat weten wij daarover?
Bewezen is dat er met het verbranden van elektronica stoffen vrij komen.
Zijn die schadelijk en op wat voor manier?
Welke oplossingen zijn er al bedacht en welke werken er?
En uiteindelijk, hoe kan ik hier zelf aan meedragen? “Verbeter de wereld en
begin met jezelf!”
Vragen, vragen, vragen, vragen, vragen, vragen, vragen, vragen, vragen, vragen,
vragen,
en ga zo door.
Overheid en milieuorganisaties
kunnen niet met elkaar door één deur.
Visser: ‘Maar dat is onzin. Het leeuwendeel van de spullen is kapot als het in Ghana de container uitkomt.’
De Europese elektronische afdankertjes belanden volgens Greenpeace vervolgens op Ghanese
schrootmarkten waar de grond vervuild raakt en waar kinderen die er werken in aanraking komen mer
giftige stoffen.
Philips
Het onderzoek wijst elektronicaconcern Philips aan als een van de verantwoordelijke partijen in deze
elektronicadumping. Greenpeace trof tussen het afval in Ghana veel Philipsapparaten. Visser: ‘Wij willen
dat Philips meer verantwoordelijkheid neemt voor zijn producten, van de wieg tot het graf.’ Volgens
Greenpeace doet het bedrijf vooral buiten Nederland te weinig aan inzameling en recycling.
Philips zegt niet op de hoogte te zijn van deze dumppraktijken. ‘We zijn gechoqueerd dat dit voorkomt’,
reageert woordvoerder Nanda Huizinga. ‘We zijn niet betrokken bij enig transport van afval naar Afrika.’
PERSBERICHT
n.a.v. de berichtgeving van Greenpeace over afvalverwerking van apparatuur in Ghana
Stichting Bruingoed / André Habets (voorzitter)
5 augustus 2008
Natuurlijk moeten wij de overheden geloven, toch? Er komt hier naar voren,
dat vooral de producenten hun verantwoordelijkheid moeten nemen, maar
doen zij dat wel? En de consument dan, doen zij wel wat er aan hen
gevraagd wordt? Maar een leek als ik weet totaal niet alle mogelijkheden
waar ik mijn oude elektronica heen moet brengen. Als ik dat al niet weet hoe
moet dan al die 16,5 miljoen Nederlanders het weten.
Gelukkig weten heel veel mensen wel dat ze bij een gemeentedepot en hun
milieustraat terecht kunnen. Als consument betaal je dan ook altijd een
verwijderingsbijdrage inclusief de prijs van de elektronica.
Ook kan je bijvoorbeeld een oude koelkast inleveren bij elektronicawinkels en
bedrijven, zij nemen ook elektronica in.
Waar naartoe?
Toevallig heb ik een laptop op mijn bureau staan die, zodra ik een nieuwe
heb gekocht, weg gaat. Waar moet ik mijn laptop dan heen brengen? Via een
reclame op de televisie ben ik er achter gekomen: “de Milieustraat”.
Witgoed
Bruingoed
Documenten- en Telecommunicatie-
gegevensverwerkingsapparatuur apparatuur:
:
IT-materiaal:
televisies PC's (inclusief monitoren) faxtoestellen
radio's laptop-computers telefoontoestellen
versterkers note-book draadloze
tuners computers telefoontoestellen
cassetedeck desktop- en draagbare GSM's
platenspeler printers antwoordapparaten
cd-speler personal kopiërs
videorecorder elektrische schrijfmachines
videocamera zak- en tafelrekenmachines
luidsprekers
Nu ik weet waar ik het heen moet brengen ben ik wel nieuwsgierig wat er
daarna met mijn laptop gaat gebeuren.
Via VROM.nl:
Overslagstation
Verwerkingsbedrijf
0 tot 4
4 tot 8
8 tot 12
12 ofmeer
Geenidee
0 tot 4
4 tot 8
8 tot 12
12 ofmeer
Geenidee
Milieustraat
Sitaetc.
Nergens
Anders
Anders, namelijk…
- Naar een rommelmarkt
- Naar de basisschool of kringloop brengen, bij de school wordt het opgehaald door
de NVMP (Nederlandse Vereniging voor verwijdering Metalektro Producten).
- Terug naar de winkel, voor verwijderingsbijdrage.
Verbrand
Gedumpt
Geenidee
Anders
Anders, namelijk…
- De apparaten worden gedemonteerd, ontleed en schadelijke stoffen worden er uit
gehaald daarna wordt het restproduct gerecycled.
- “ “ “ gerecycled/hergebruikt.
- “ “ “ gesloopt en de verschillende materialen worden gesorteerd
hergebruik.
Je voetafdruk is berekend. Je score is 65. Dit correspondeert met circa 4.5 hectare.
In de onderstaande tabel kun je je eigen score vergelijken met het landelijke gemiddelde en het eerlijk
aarde-aandeel.
65 Vergelijkingstabel
j
o
u
w
s
c
o
71
r
e
l
a
n
d
e
li
23 j
k
g
e
m
i
d
d
e
l
d
e
(
c
i
r
c
a
4
.
7
h
e
c
t
a
r
e
)
7 glazen/bakjes zuivel x 75 = 525 10koppen koffie/thee x 25 =250
3 glazen fris/bier x 25 = 75 blikjes x 150 = 0
21 boterhammen/broodjes x 25 = 525 ons x 100 = 0
100ons x 250 = 25000 1 porties x 125 = 125
porties x 75 = 0 5 porties x 25 = 125
6 porties x 50 = 300 2 porties x 50 = 100
3 porties x 75 = 225 stuks x 100 = 0
1 porties x 250 = 250 1 porties x 500 = 500
6 porties x 1000 = 6000 porties x 1500 = 0
porties x 250 = 0 1 borden x 150 = 150
kant & klaar maaltijden x 500
1 500
=
De voetafdruk van een gemiddelde Nederlander is 4,7 hectare. De voedselafdruk van een gemiddelde Nederlander is
1,67 hectare, dit is dus eenderde van de totale voetafdruk.
Eén hectare is 100m x 100m = 10.000 meter, dit is een ongeveer gelijk aan twee voetbalvelden.
Uitvoeringsproject: Elektronica-afval
Jaarlijks produceert iedere inwoner van de Europese Unie gemiddeld 15 kilogram elektronica-afval. Uit onderzoek van de
VROM-Inspectie in 2004 is gebleken dat grote hoeveelheden afgedankte elektronische apparaten in strijd met nationale en
internationale milieuwetgeving geëxporteerd worden. Daarom heeft de VROM-Inspectie de handhaving van de export van
afgedankte elektrische en elektronische apparaten naar niet-OESO-landen als prioriteit benoemd en deze opgenomen in het
meerjarenplan Handhaving EVOA 2005 - 2010. Dit meerjarenplan heeft als doel de naleving van de EVOA te verbeteren.
Concreet betekent dit dat tien landelijke projecten en zestien afstemmingsproducten worden uitgevoerd. Als onderdeel hiervan worden de
meest risicovolle afvalstromen aangepakt met als resultaat een betere naleving (meer dan 80 procent) te bewerkstelligen. Voor 2006 zijn
de aan te pakken risicostromen gekozen op basis van de eerder uitgevoerde primo-analyse. Het gaat om afvalstromen die belangrijk zijn
voor het milieu (zoals elektronica-afval) en waarvan het naleefgedrag laag is.
1. Een deel van de detailhandel verkoopt nog afgedankte apparaten aan niet-geregistreerde en vergunde inzamelaars.
2. Niet-geregistreerde en vergunde bedrijven handelen in afgedankte apparaten. In strijd met de EVOA exporteren deze bedrijven
de apparaten naar niet-OESO-landen
3. Garantiegoederen worden in strijd met de EVOA uitgevoerd. Dit zijn goederen die retour worden gezonden naar de producent
voor reparatie, en dan gerepareerd terug zouden moeten komen. Een groot deel komt echter niet terug, maar blijft achter als
afval en is dus illegaal geëxporteerd.
4. Gebleken is dat ook bedrijven die zich kringloopwinkel noemen afgedankte apparaten verkopen aan niet-geregistreerde en
vergunde bedrijven.
5. Ict-refurbishment bedrijven exporteren ook defecte apparaten. Deze bedrijven knappen gebruikte bedrijfscomputers op om
deze weer te verkopen. Een aantal van deze bedrijven blijkt ook afgedankte apparaten te exporteren.
De VROM-Inspectie gaat intensiever controleren op deze overtredingen. De controles richten zich op de keten van afgedankte apparaten,
die op grote schaal vrijkomen en geëxporteerd worden, zoals computers, monitoren, televisies, koelkasten etc. Verder zullen betrokkenen
voorlichting krijgen over de wetgeving en wordt geprobeerd met bepaalde branches afspraken te maken.