De handen ineen

Jaarverslag 2011

Samen op weg naar n gemeenschappelijke dienst Publieke Gezondheid & Jeugd

Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten

De handen ineen
Samen op weg naar n gemeenschappelijke dienst Publieke Gezondheid & Jeugd
In 2011 is gekozen voor meer samenwerking. Dit heeft geleid tot de keuze voor een gezamenlijk jaarverslag van de vier sectoren van de Regio Zuid-Holland Zuid, namelijk de Regiostaf, Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaters (BLVS), de Regionale Ambulance Voorziening (RAV) en de Gemeenschappelijke GezondheidsDienst ZuidHolland Zuid (GGDZHZ). De Regio Zuid-Holland Zuid voert, voor de negentien gemeenten in de regio, een aantal taken uit. Binnen zowel het regio- als het lokale bestuur leefde de breed gedragen opvatting dat de uitvoering van deze taken eenvoudiger en transparanter georganiseerd kon worden. Hoewel de regio de afgelopen jaren kleiner werd, bleef de bestuurlijke drukte (110 bestuurders en beleidsmedewerkers!) bestaan. Dit was de aanleiding voor een bestuursopdracht om te komen tot een nieuw ontwerp voor de regio. Eind 2011 stemde het Algemeen Bestuur in met het voorstel te komen tot een gewijzigde gemeenschappelijke regeling Publieke Gezondheid en Jeugd, waarin de verschillende regie- en uitvoeringstaken op het gebied van zorg en jeugd worden ondergebracht. De RAV daarentegen zal onder de vlag van de Veiligheidsregio verder gaan. Inmiddels is een bestuursopdracht vastgesteld om de drie sectoren om te vormen tot een nieuwe dienst die zich gaat richten op regievoering en zal fungeren als expertisecentrum. Met dit gezamenlijk jaarverslag lopen we vooruit op de realisatie van deze Gemeenschappelijk Dienst Publieke Gezondheid & Jeugd. Een perspectiefvolle organisatie waarvoor we, samen met de gemeenten, de handen ineen slaan.

Inhoud
Voorwoord drs. A.A.M. Brok Voorwoord Nico van de Poel (Regiostaf) Voorwoord Jos Bax (RAV) Voorwoord Arjan Zwaan (BLVS) Voorwoord Nico van de Poel (GGD ZHZ) pagina 3 pagina 4 pagina 4 pagina 5 pagina 5

Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid

pagina 6

Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten pagina 9 GGD Zuid-Holland Zuid Regiostaf ZHZ, financile cijfers 2011 pagina 13 pagina 28

Bijlagen Colofon

pagina 29 pagina 34

De nieuwe gemeenschappelijke dienst gaat zich richten op regievoering en zal fungeren als expertisecentrum

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

Op weg naar een nieuwe toekomst

Voor u ligt het Jaarverslag 2011 van onze regio. Anders dan andere jaren: uiterlijk in een eigentijds jasje, en inhoudelijk met een samenhangend overzicht van belangrijke gebeurtenissen op onze taakgebieden. Bij het lezen krijgt u een goed beeld van de vele prestaties op het gebied van ambulancezorg, (jeugd)gezondheidszorg en onderwijs. Maar ook van de rol van onze regionale diensten bij crises en incidenten. In het belang van onze regio-gemeenten en hun inwoners. Een woord van dank aan al onze medewerk(st)ers die hieraan een bijdrage hebben geleverd. Helaas werden deze prestaties overschaduwd door financile problemen en het niet in control zijn van delen van onze bedrijfsvoering. Door besturen van gemeenten, maar ook door onze eigen bestuursorganen zijn grote zorgen en stevige kritiek geuit, en terecht. Wij hebben hard ingegrepen, en met succes. Bij de kritische evaluaties hebben we ook zelf in de spiegel gekeken. Onze bestuurlijk-ambtelijke structuur en cultuur zijn -zo concludeerden we eensgezind- aan een grondige herziening toe. Daarom hebben we gezamenlijk de blik op de toekomst gericht. Voor een forse reductie van de bestuurlijke drukte en de vorming van een nieuwe gemeenschappelijk dienst Publieke Gezondheid en Jeugd bestaat veel draagvlak. Wij danken de besturen voor hun constructieve aandeel aan het toekomstdebat. Wij beseffen, dat wij -ook financieel- veel van onze regiogemeenten vragen. Toch hebben wij voluit steun ervaren in ons streven de samenwerking van Leerdam tot Korendijk in het belang van onze inwoners, bedrijven en partners voort te zetten. Dat geeft ons vertrouwen en energie om te blijven investeren in een betrouwbare, kwalitatief hoogwaardige en financieel gezonde regio: van en voor onze gemeenten. Dordrecht, maart 2012 De voorzitter, Drs. A.A.M. Brok De secretaris, Drs J.N. van de Poel
Drs. A.A.M. Brok

Voor vorming van een nieuwe gemeenschappelijk dienst Publieke Gezondheid en Jeugd bestaat veel draagvlak

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

De regiostaf vormt een onmisbare schakel tussen bestuur en management binnen onze regio. In 2011 is prioriteit gegeven aan het in control brengen van de bedrijfsvoering en het verbeteren van de administratie. Er zijn extra opdrachten uitgevoerd, in nauwe samenwerking met de accountant, om bedrijfsonderdelen door te lichten en te verbeteren. Veel energie is gestoken is het oplossen van pijndossiers uit het verleden. Wij zijn er op n dossier na- in geslaagd dit te realiseren! Door middel van reguliere bestuursrapportages hebben wij het regiobestuur genformeerd over de planning- en controlcyclus en de risicobeheersing. Er is extra genvesteerd in informatievoorziening naar het gemeentebestuur, en op hun verzoek ook richting Raden van gemeenten.

Jos Bax: De Ambulancedienst verandert mee met haar omgeving; we gaan zorgvuldig met de consequenties om
In 2011 heeft de Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid gewerkt aan het verder verstevigen van haar positie; professionele en betrouwbare ambulancezorg leveren voor n doelgroep: de patint. De patint kan echter pas goed geholpen worden als de ambulancemedewerkers hiertoe in staat zijn. De focus is in 2011 vanuit de ADZHZ bij zowel de patint als de medewerkers gelegd. Want een organisatie verandert mee met haar omgeving. De omgeving van de Ambulancedienst wordt door zowel nationale- als regionale factoren benvloed. De gevolgen van de invoering van de Tijdelijke Wet Ambulancezorg, een transformatie van de organisatie die bestuurlijk verbonden is met de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, de op handen zijnde invoering van het Patint Veiligheids Management Systeem, een mogelijke aansluiting bij Axira; het zijn stuk voor stuk voorbeelden van belangrijke veranderingen die consequenties met zich mee brengen. Implementatie van dergelijke wijzigingen in de organisatie werken door in het beleid, de structuur- en de cultuur van een organisatie. Reden te meer om er zorgvuldig mee om te gaan. Daarnaast bereidt de Meldkamer Ambulancezorg in Zuid-Holland Zuid zich ook voor op de toekomst en bekijkt in hoeverre het haalbaar is te fuseren met de meldkamer in Rotterdam. Om de tevredenheid van de patinten te waarborgen, vanaf de intake door de meldkamer tot het moment dat de ambulancemedewerkers weer vertrekken, wordt er iedere maand steekproefsgewijs een onafhankelijk een klanttevredenheidsonderzoek gehouden. Op deze manier kunnen we de interne organisatie steeds beter afstemmen op wat de patint wil en verwacht. Jos Bax Directeur Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid
De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

Nico van de Poel: De regiostaf heeft prioriteit gegeven aan de bedrijfsvoering en het verbeteren van de administratie
De regiostaf heeft de bestuurlijke werkgroep Toekomst van de Regio ondersteund en geadviseerd in het uitvoeren van de bestuursopdracht. Eind 2011 is het nieuwe ontwerp van de regio gepresenteerd. In 2011 heeft de regiostaf, samen met de Gemeenschappelijke Regelingen, de aanbesteding voorbereid om een accountant te selecteren. Uit deze aanbesteding is Deloitte als nieuwe accountant naar voren gekomen. Binnen de regiostaf functioneert het REO (Regionaal Economisch Overleg). Dit overleg heeft een breed gewaardeerde adviesrol binnen de regio op het gebied van economie en (perifere) detailhandel. Nico van de Poel Secretaris Regiostaf

5
Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten

Arjan Zwaan: BLVS is bij uitstek de organisatie die gemeenten kunnen benutten om onderwijs voor ieder kind te waarborgen
Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten (BLVS) heeft in 2011 een duidelijke rol op zich genomen en is bij uitstek de organisatie die de negentien gemeenten in de regio Zuid-Holland Zuid kunnen benutten om het recht op onderwijs voor ieder kind in de regio te waarborgen. Sprekende voorbeelden hiervan zijn het visiedocument BLVS in beeld aan de hand waarvan met partners in het veld gesproken is over wederzijdse verwachtingen; de verbeterde monitoring bij de overstap VO-MBO; de ActieTafel Thuiszitters en het, gezamenlijk met de GGD ZHZ, ontwikkelde protocol Aanpak schoolziekteverzuim. De behaalde resultaten in 2011 zijn niet zonder slag of stoot tot stand gekomen. BLVS heeft actief genvesteerd in de ontwikkeling van de organisatie. Enerzijds was dit gericht op het verder professionaliseren van de organisatie, anderzijds op het verstevigen van de positie van BLVS in het werkveld. Met name voor wat betreft het werkveld waarin BLVS opereert (gemeenten, onderwijs en ketenpartners), is het van belang gebleken duidelijkheid te scheppen over de rol, taken en positie van BLVS. Zowel ouders als professionals (zoals leerkrachten) hebben de ambitie en de plicht kinderen voldoende ontwikkelingskansen te bieden. In een aantal gevallen is ondersteuning of ingrijpen noodzakelijk. Daarbij is het van groot belang dat professionals niet op elkaars stoel gaan zitten, maar elkaar juist aanspreken op de taken waarvoor men staat. Daar waar oplossingen gezocht moeten worden of ingrijpen noodzakelijk is, moet verantwoordelijkheid genomen worden. BLVS staat hiervoor! Ook in 2012 zal BLVS zich, meer en meer, positioneren als gezaghebbend bureau van en voor de negentien gemeenten in de regio Zuid-Holland Zuid. De nieuwe organisatie Publieke Gezondheid & Jeugd biedt mogelijkheden om hieraan een extra impuls te geven. BLVS staat er goed voor! Arjan Zwaan Directeur Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten

In 2011 heeft de GGD veel energie gestopt in het realiseren van haar kerndoelen: het ontwikkelen van een vitale en gezonde regio, voor jong en oud. In goed en constructief overleg met gemeenten en ketenpartners hebben we -ondanks de financile stormen- de advisering en dienstverlening zo ongestoord mogelijk voortgezet. Zonder de overtuiging te hebben volledig te zijn noem ik, met gepaste trots, een paar highlights uit het jaar 2011: - Alle sectoren van de GGD zijn, met het behalen van het laatste certificaat in november 2011, HKZ gecertificeerd. - Aan de uitvoeringsprogrammas -depressiepreventie, overgewichtpreventie en alcoholpreventie- werd op verschillende manieren invulling gegeven en was sprake van een uitbreiding van de participerende gemeenten.

Nico van de Poel: Alle sectoren van de GGD zijn sinds november 2011 HKZ gecertificeerd

- Op het gebied van de jeugdgezondheidszorg werd, naast de voorbereiding op de uitvoering van de integrale jeugdgezondheidszorg, veel werk verzet en kregen onder andere de Centra voor Jeugd en Gezin meer vorm. - Er werden diverse samenwerkingsafspraken gemaakt op het gebied van o.a. maatschappelijke zorg. - De verschillende polis werden druk bezocht en op diverse gebieden werden gezondheidsvragen en gegevens gemonitord. In dit jaarverslag kunt u, behalve over de bovengenoemde taken en werkzaamheden, nog veel meer lezen over de activiteiten van de GGD in 2011. Nico van de Poel Waarnemend Directeur GGD ZHZ
De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid

Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid

Landelijke ontwikkelingen Tijdelijke Wet Ambulance Zorg (TWAZ)
De Wet Ambulancezorg is gewijzigd, er ligt sinds oktober 2011 een tijdelijke wet ambulancezorg voor bij de Tweede Kamer. De ambulancesector vindt het van groot belang dat de wetgeving rond ambulancezorg geformaliseerd wordt. De sector werkt al jaren in de geest van de nieuwe wetgeving, onder andere door zorgdifferentiatie toe te passen. In de nieuwe wetgeving wordt deze professionalisering formeel bekrachtigd en wettelijk gesteund. In de TWAZ wordt ambulancezorg aangeduid als Dienst van Algemeen en Economisch Belang (DAEB). Landelijk wordt er vanuit gegaan dat na de vijf jaren waarin de TWAZ van kracht zal zijn een procedure van vergunningverlening/-toewijzing wordt gekozen die past bij acute zorg, cruciale zorg en DAEB status.

Patint Veiligheids Management Systeem (VMS)

Door het ministerie van VWS, de Inspectie Gezondheidszorg en Ambulance Zorg Nederland werd in oktober 2011 de toolkit VMS gentroduceerd. Eind 2013 moeten alle ambulancediensten VMS in hun ISO/HKZ certificatie hebben opgenomen. De kern van het VMS is de inventarisatie van de risicos en het nemen en vastleggen van maatregelen om risicos te beheersen. Hiermee wordt een veiligheidsbeheerssysteem ontwikkeld dat veiligheid concreet en dicht bij de medewerkers brengt.

CAO Ambulancezorg
De CAO Ambulancezorg loopt van 1 januari 2011 tot 31 december 2012. Bij de Ambulancedienst ZHZ is de CAO ambulancezorg vanaf 01-01-2011 volledig toegepast.

De sector vindt het van groot belang dat de wetgeving rond ambulancezorg geformaliseerd wordt

Regionale ontwikkelingen
In oktober 2011 heeft de bestuurlijke werkgroep Toekomst Zuid-Holland Zuid haar eindrapport over de toekomst van de Regio ZHZ afgerond. In dit rapport wordt de voorkeur uitgesproken om de Ambulancedienst te transformeren naar een zelfstandige privaatrechterlijke rechtspersoon, bestuurlijk verbonden met de Veiligheidsregio ZHZ. Dit voorstel doet enerzijds recht aan de bestuurlijke wens tot publieke borging en anderzijds aan het eigen bedrijfsmatig karakter van de Ambulancedienst en haar financieringsstructuur.
De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

De Ambulancedienst heeft zich in 2011 verder voorbereid op de vergunningverlening en het Programma van Eisen voor de TWAZ en gaat er vanuit dat de vergunning voor Ambulancezorg aan de Regio ZHZ verstrekt gaat worden. De TWAZ is een tijdelijke wet met een looptijd van vijf jaar. Het is van belang om, na het aanvaarden van de TWAZ, in ZHZ voorbereidingen te treffen op een traject van vergunningverlening/-toewijzing vanaf 2017.

Axira
De RAV ZHZ is n van de kleinere diensten in het land. De RAV ZHZ boekte in 2011 goede resultaten zowel op het gebied van ritprestaties, clinten- en medewerkerstevredenheid als bedrijfsvoering. Om deze resultaten ook voor de toekomst te kunnen borgen, met behoud van de regionale identiteit, achten het MT en de Ondernemingsraad van de RAV ZHZ aansluiting bij de landelijke ambulance coperatie Axira gewenst. De voorbereidingen hiervoor zijn in 2011 getroffen. Bij toetreding tot de coperatie Axira kunnen de volgende voordelen worden gerealiseerd: Bij een toekomstige aanvraagprocedure kan de vergunning als lid van de coperatie worden aangevraagd. Dit creert een sterkere vertrekpositie bij de aanvraag, met behoud van de regionale identiteit. Kwetsbare functies binnen de RAV kunnen worden versterkt doordat projecten in landelijke specialistische teams worden uitgevoerd (bijv. digitaal ritformulier, AED-alert). Gezamenlijke inkoopcapaciteit welke leidt tot efficiencyvoordelen op allerlei onderdelen binnen de (operationele) processen.

Meldkamer Ambulancezorg
In de TWAZ wordt voor de komende periode een adequate regeling getroffen inzake de verantwoordelijkheden bij de Meldkamer Ambulancezorg van de directie van de RAV. De medische eindverantwoordelijkheid berust in de werkwijze van de Inspectie Gezondheidszorg bij de medisch manager ambulancezorg. In het najaar van 2010 is de meldkamer Ambulancezorg, vanwege het niet kunnen voldoen aan de kwalitatieve eis van 24 uur per dag een verpleegkundige op de meldkamer, voor vijf weken overgegaan naar Rotterdam-Rijnmond. Begin 2011 zijn diverse evaluaties en onderzoeken uitgevoerd met betrekking tot de meldkamer ZHZ. De kleinschaligheid van de Regio ZHZ blijkt voor deze specialistische meldkamerfunctie uiterst kwetsbaar. In september 2011 hebben de eerste orinterende besprekingen plaatsgevonden in het kader van samengaan van de politieregios ZHZ en Rotterdam-Rijnmond waarbij ook de meldkamer Ambulancezorg aan de orde kwam.

Clienttevredenheidsonderzoek
In 2011 is iedere maand een clinttevredenheidsonderzoek gehouden onder 400 vervoerde patinten. De rapportcijfers die de Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid Rapportcijfers aan de hand hiervan heeft ontvangen zijn als volgt: Evaluatie klanttevredenheid 1e helft 2011 2e helft 2011 Spoed 8,8 8,9 8,6 8,6 Gepland vervoer

Er werden goede resultaten geboekt op het gebied van ritprestaties, clinten- en medewerkerstevredenheid en bedrijfsvoering
De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten

Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten

Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten

10

BLVS
Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten (BLVS) is actief om het recht op onderwijs te waarborgen. Hierbij staan de ontwikkeling van het kind en de loopbaanorintatie vanuit het onderwijs centraal. Dit betekent dat BLVS - naast de dagdagelijkse uitvoering van taken - aanhaakt op innovatieve instrumenten en een verbeterde samenwerking. Een aantal sprekende voorbeelden hiervan zijn de introductie van een nieuw monitorsysteem voor jongeren die de overstap maken van VO naar MBO (Intergrip); de ActieTafel Thuiszitters en het, gezamenlijk met de GGD ZHZ, opgestelde Aanpak schoolziekteverzuim. In navolging van de ontwikkelingen met betrekking tot de aanpak van schoolziekteverzuim, wordt op dit moment gewerkt aan een vereenvoudigde vrijstellingsprocedure voor ouders van kinderen met een ernstige psychische en/ of lichamelijke beperking hebben. Het werkveld is sterk in beweging. Zo is er de verantwoordelijkheid van het onderwijs voor Passend Onderwijs en zullen er scherpere afspraken gemaakt moeten worden om voortijdig schooluitval te verminderen. Het bieden van trajectbegeleiding terug naar onderwijs of naar werk is een belangrijke taak van BLVS. De eerste stappen zijn gezet om met anderen nieuwe vormen van partnership te ontwikkelen. Daarnaast is in 2011 voor het eerst bestuurlijk overleg VSV op de schaal van ZHZ tot stand gekomen. In 2012 wordt de doorontwikkeling in en met het werkveld voortgezet. De afspraken met het onderwijs over de aanpak van verzuim, met als doel het voorkomen van uitval, worden meer expliciet gemaakt. Met de Inspectie van het Onderwijs worden afspraken gemaakt over het toezicht op de verzuimregistratie van scholen. BLVS blijft het toezicht richting de jongeren en de ouders uitoefenen. Handhaving en een optimale samenwerking gaan hand in hand. De bestaande goede samenwerking met onder meer het OM, de Raad van de Kinderbescherming en Bureau Jeugdzorg is hierbij essentieel. BLVS heeft zich bewezen als regionaal bureau. De taken worden voor alle negentien gemeenten in de regio uitgevoerd. BLVS zit in de zorgadviesteams van alle VO- en MBO-scholen, is verbonden aan de CJGs en participeert in het Veiligheidshuis. De natuurlijke plaatsen waar de professionals elkaar treffen.

De professionalisering vindt plaats binnen het kader van kwaliteitsbewust handelen op organisatie-, team- en individueel niveau

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten

11

De komende periode zal de professionalisering van het regionaal bureau verder opgepakt worden op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt. Dit sluit naadloos aan bij de transformatie naar een nieuwe organisatie voor Publieke Gezondheid & Jeugd. De organisatie is in ontwikkeling. Anticiperend op de ambitie het meest gezaghebbende bureau van Nederland te worden, vindt de professionalisering van BLVS plaats binnen het kader van kwaliteitsbewust handelen: op organisatie-, team- en individueel niveau wordt sinds de start van dit schooljaar gewerkt met een plan van aanpak, waarin staat op welke wijze (effectief, efficint, doelgericht en klantvriendelijk) invulling wordt gegeven aan de taakuitvoering. Tevens is het een hulpmiddel om waar nodig prioriteiten te kunnen stellen. Een belangrijk instrument dat de komende jaren verder ontwikkeld wordt. Binding met eigen medewerkers behouden. Om de tevredenheid van de medewerkers te toetsen is in navolging op het Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) in 2011 een nieuw MTO gehouden. Het MTO van eind 2011 laat zien dat zowel het werk als de organisatie beter scoort. Een aandachtspunt daarbij is dat bij de consulenten sprake is van een lagere groei dan in de rest van de organisatie. Dit is mogelijk te verklaren doordat in de afgelopen periode de stap is gezet naar een regionaal bureau met een procesgestuurde werkwijze.

BLVS in Beeld
De visie van BLVS is dat iedere jongere later zelfstandig moet kunnen functioneren in de maatschappij. Het volgen van een goede schoolloopbaan en een passende startkwalificatie is daarvoor cruciaal. Vanuit die visie heeft BLVS haar missie beschreven als het er op toezien dat voor ieder kind en iedere jongere in Zuid-Holland Zuid het recht op onderwijs wordt gewaarborgd Een goede sluitende aanpak kan gerealiseerd door het versterken van de contacten met de samenwerkingspartners in het onderwijs en in de jeugd-zorgketen n door verheldering van onze taken, rollen en bevoegdheden in die samenwerking. Er zijn verschillende beelden over de rol van Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten (BLVS). Soms zijn deze beelden niet juist. Wij hebben onszelf de vraag gesteld hoe dit is ontstaan en wat wij als regionaal bureau- moeten doen om de verwachtingen over en weer scherp te stellen. De notitie BLVS in Beeld is bedoeld om in het belang van ieder kind in de regio de goede samenwerking te bewerkstelligen. De medewerkers van BLVS zijn trots op de bijdrage die het bureau kan leveren aan de vervulling van het credo geen kind zonder onderwijs. Deze rol zal gelet op de ontwikkelingen (aansluiting) passend onderwijs en zorg voor jeugd ons inziens alleen nog maar groter worden.

De ontwikkelagenda voor de komende jaren laat vooruitgang zien. Echter, er zijn nog belangrijke stappen te zetten. De in het MTO aangereikte aandachtspunten worden opgepakt. Een van de grootste knelpunten in het MTO is de huisvesting in Dordrecht. Maar gelukkig is daar ook perspectief op beter omdat eind 2012 nieuwe huisvesting betrokken wordt. Voor meer informatie over o.a. aantallen voortijdig schoolverlaters en verzuim in de regio ZHZ zie bijlage.

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten

12

De Overstap
In de overgang van VO naar MBO is er een belangrijke rol voor het onderwijs. Het onderwijs is er verantwoordelijk voor dat de zogenaamde doorgaande leer- en zorglijn gerealiseerd wordt. Dit betekent bijvoorbeeld dat VO en MBO afspraken hebben over de portfolio en het afstemmen over aanmeldingen en plaatsingen (zoals warme overdracht). Dit is aan het onderwijs zelf om te realiseren. BLVS komt in beeld bij de monitoring en de begeleiding op het moment dat er sprake is van een rele dreiging van uitval. BLVS heeft het initiatief genomen om een webbased programma te implementeren voor en met het onderwijs. De ervaringen zijn zo positief dat het onderwijsveld met BLVS verscherpte afspraken hebben gemaakt om de overdracht te begeleiden en daarnaast is een extra module voor loopbaanorintatie voor het Da Vinci College ingebouwd. Vanuit preventie-optiek is De Overstap een prima middel in het voorkomen van schooluitval. Daarnaast is natuurlijk het onderwijs aan zet om dreigende schooluitval aan te pakken. De ambitie mede door Rijksbeleid ingegeven - is dat in de komende jaren ingezet blijft worden op het voorkomen van schooluitval. Vanuit BLVS is de RMC-cordinator actief om met het onderwijsveld te komen tot expliciete afspraken rondom verzuim, zorgadvies en aanpak dreigende schooluitval. Als toch sprake is van uitval, dan zal BLVS zo nodig met andere partners een traject aanbieden om de weg naar school of leren-werken te vinden.

Aanpak schoolziekteverzuim
In de praktijk is het gemeengoed geworden dat scholen in geval van langdurig of frequent, in ieder geval twijfelachtig ziekteverzuim, melding doen bij Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten met de verwachting dat de consulent BLVS, al dan niet door middel van een procesverbaal, een oplossing kan forceren. In geval van verzuim als gevolg van ziekte ligt de bewijslast bij de consulent BLVS: de consulent moet in het procesverbaal aan kunnen tonen dat er sprake is van ongeoorloofd verzuim. De consulent is echter geen medicus en in die zin afhankelijk van instanties als de GGD. Het is echter in strijd met de beroepscode van de jeugdarts een verklaring af te geven over de legitimiteit van het verzuim. Oftewel, veel situaties waarin leerling en ouders zich beroepen op ziekte of medische/ psychische klachten, kunnen onvoldoende aangepakt worden. Om die reden heeft BLVS samen met de GGD Zuid-Holland Zuid het protocol Aanpak schoolziekteverzuim opgesteld, in afstemming met een representatief aantal scholen uit de regio Zuid-Holland Zuid. In dit protocol is omschreven welke rollen, bevoegdheden en verantwoordelijkheden de school, de Jeugdgezondheidszorg, de GGD en het Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten hebben, zodat we gezamenlijk de aanpak van schoolziekteverzuim op professionele wijze vormgeven. Het protocol is in eerste instantie vooral geschreven om de zorg rondom een zieke leerling goed te organiseren. Voor veel zieke leerlingen geldt namelijk, dat niet aan de legitimiteit van het verzuim getwijfeld hoeft te worden, maar dat leerling, ouders en school nog zoekende zijn naar de meest passende wijze van (gedeeltelijk) herstel van de schoolgang.

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

13

GGD Zuid-Holland Zuid

14

Gezond, gewoon doen!

Depressiepreventie
Onder de noemer Gezond, Gewoon Doen werd in de periode 2008-2011 regie gevoerd over de uitvoering van vier programmas: depressiepreventie, overgewichtpreventie, binnenmilieuverbetering en alcoholpreventie (vanaf 2009). In de nieuwe nota regionaal gezondheidsbeleid zijn de themas depressiepreventie, overgewichtpreventie en genotmiddelen opnieuw opgenomen als speerpunt voor de periode t/m 2015. Daarom heeft GGD ZHZ voor deze themas in 2011, op basis van een in- en externe analyse, de strategie voor de komende periode beschreven. Het programma Verzuip jij je Toekomst?! loopt nog door tot eind 2012. GGD ZHZ werkt aan het versterken van de mentale fitheid en het voorkomen van depressie in deze regio. Zij doet dit door de regie te voeren over het regionale programma depressiepreventie. In 2011 zijn de vijf gemeenten uit de Hoeksche Waard aangehaakt bij de al veertien participerende gemeenten. Het programma depressiepreventie zorgt voor een betere samenwerking tussen alle regionale partijen die zich bezighouden met mentale fitheid of depressie. De GGD beoogt met het programma bovenal mensen te helpen door het aanleren van vaardigheden die de zelfredzaamheid en controle van mensen vergroten. Op dat vlak is er in 2011 veel gebeurd! In ieder geval te veel om op deze plaats te benoemen en daarom een kleine greep uit de interventies die hebben plaatsgevonden. Zo namen 30 mensen deel aan de interventie Rouw in Beweging, 108 kinderen aan Plezier op School, 50 kinderen aan KIES en 600 mensen aan de huiskamerbijeenkomsten. Daarnaast woonden ruim 500 leerlingen uit de regio het toneelstuk Weerzin bij, kregen ruim 275 ouderen voorlichting over het voorkomen van somberheid en depressiviteit en werden op scholen veel docenten getraind op het gebied van mentale weerbaarheid. Om aandacht te vragen voor de website www. mentaalvitaal.nl stelde de GGD, met een bewustwordingsactie, de inwoners van drie gemeenten in de regio in de gelegenheid hun mentale fitheid te testen. Meer informatie: cvogelaar@ggdzhz.nl

Bewustwordingsactie www.mentaalvitaal.nl met Mike Bodd

Het programma verbetert de samenwerking tussen alle regionale partijen die zich bezighouden met mentale fitheid of depressie

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

15

Overgewichtpreventie
GGD ZHZ vindt het belangrijk in de regio Zuid-Holland Zuid te werken aan een gezonder gewicht van de jeugd. Het programma preventie van overgewicht heeft tot doel de jeugd (en hun directe omgeving) in de regio Zuid-Holland Zuid ertoe te bewegen dat ze gezonder eten en meer bewegen. Hierbij ligt de focus op de (omgeving van) 0-6 jarigen. Met iedere deelnemende gemeente is een, op de lokale behoefte afgestemde, integrale aanpak ontwikkeld. Aan het programma werd in 2011 invulling gegeven door onder andere; de cursus Voeding en Bewegen, de Coolfit-lesdagen, het mini-congres Eetplezier en Beweegkriebels dat in februari en september werd georganiseerd voor medewerkers van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven, de lokale aanpak Doe ff Gezond (met ondermeer in november een gezondheidsweek voor 0-4 jarigen en hun ouders) en twee opvallende bewustwordingsacties (bij de avondvierdaagse en als promotieactie voor de website www.beweegmaatjezhz.nl). In lokale en regionale bladen werd in 2011 regelmatig aandacht besteed aan de door het programma overgewichtpreventie aangeboden interventies. Meer informatie: mk.stoel@ggdzhz.nl of hjacobs@ggdzhz.nl

Alcoholpreventie
Verzuip jij je Toekomst?!
2011 was het derde jaar van Verzuip jij je Toekomst?!. In dit jaar is hard gewerkt aan het realiseren van de vastgestelde tien speerpunten. Deze zijn verdeeld over drie pijlers: beleid en regelgeving, handhaving en voorlichting. Wetenschappelijke studies laten namelijk zien dat een dergelijke integrale benadering cruciaal is voor een effectief alcoholpreventiebeleid. De drie pijlers zijn gericht op het benvloeden van de omgeving van jongeren. Bij het ontmoedigingsbeleid rond alcoholgebruik speelt een strikte handhaving van de wettelijke leeftijdsgrens een belangrijke rol. In 2011 is voor de regio Zuid-Holland Zuid een handhavingsmatrix ontwikkeld. Deze verbindt sancties aan overtredingen door horecaondernemers. Ook zijn in het kader van voorlichting 1033 barvrijwilligers van (sport-)verenigingen getraind in het verantwoord schenken van alcohol. Daarnaast zijn er veel acties, zoals de ouderavonden van Help mijn kind wordt een puber, voorlichtingen aan kinderen en hun ouders en een kroegentocht voor ouders, geweest om ouders bewust te maken van hun rol in het ontmoedigen van drankgebruik bij jongeren. Een belangrijk moment in 2011 was de aansluiting van de gemeenten Zwijndrecht en Hendrik-Ido-Ambacht bij Verzuip jij je toekomst?!. Hierdoor participeren momenteel 18 van de 19 gemeenten in het programma.
Actie Overgewichtpreventie: Wethouder Eelke Kraaijeveld en Annamarie Thomas

Meer informatie: at.risselada@ggdzhz.nl

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

16

de Gezonde School
Met de werkwijze van de Gezonde School kunnen grotere en duurzame effecten in het onderwijs worden bereikt. Een Gezonde School is een school die op een integrale en structurele manier gezondheid onderdeel laat uitmaken van het schoolbeleid. Het op verzoek ondersteunen van scholen met toegankelijke informatie en effectieve interventies wordt in de landelijke nota gezondheidsbeleid belangrijk gevonden. Ook wordt het landelijk Vignet Gezonde School genoemd als middel om structureel werk te maken van gezondheidsbevordering in het basisonderwijs. In 2011 is het Gezonde Schoolteam van de GGD behalve in Dordrecht, Sliedrecht, Gorinchem en Hendrik Ido Ambacht ook van start gegaan in de Hoeksche Waard om basisscholen te ondersteunen bij gezondheid- en veiligheidsthemas zoals pesten, voeding, alcohol/roken, weerbaarheid en milieu. Scholen die structureel en integraal werken aan gezondheid kunnen een Vignet Gezonde School aanvragen en zich profileren als Gezonde School. Daarmee laat de school aan leerlingen, leerkrachten, ouders en anderen zien dat zij gezondheid erg belangrijk vindt. Om hiervoor in aanmerking te komen moet de school aantoonbaar aan diverse normen voldoen. Meer informatie: gpeea@ggdzhz.nl

Scholen die structureel en integraal werken aan gezondheid kunnen zich profileren als Gezonde School

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

17

Jeugdgezondheidszorg
E-health4Uth
Begin januari 2011 heeft de GGD Zuid-Holland Zuid een subsidieverzoek gehonoreerd gekregen van ZonMW om een onderzoek uit te voeren onder 1700 jongeren in Zuid-Holland Zuid. Dit onderzoek gaat in 2012 van start. E-health4Uth omvat een nieuw contactmoment in de jeugdgezondheidszorg voor 15-16 jarigen door web-based signalering en triage, online advies-op-maat en preventief consult on demand. Onderzocht wordt onder andere of het contactmoment aansluit op de verwachtingen van jongeren, ouders, jeugdgezondheidszorg en Centrum voor Jeugd en Gezin, hoe groot het bereik is en wat de kosten zijn van deze interventie.

CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin)

In 2011 hebben in de gehele regio de Centra voor Jeugd en Gezin meer vorm gekregen. De GGD heeft gekozen voor een pragmatische insteek en voor een optimale samenwerking. In 2011 hebben gemeenten Centras voor Jeugd en Gezin geopend in Papendrecht en in de diverse gemeenten van de Alblasserwaard/Vijfheerenlanden.

Zorg voor Jeugd

De verwijsindex is een signaleringssysteem waarin meldingen van zorgen over kinderen of jongeren worden gematched en de cordinatie van zorg wordt toegewezen aan de JGZ of Bureau Jeugdzorg (indien het kind daar al in behandeling is). In 2011 is ook de regio aangesloten op het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd. Binnen de GGD is een cordinator Zorg voor Jeugd aangesteld om de implementatie verder te begeleiden. Naar aanleiding van de eerste evaluatie is met de deelnemende organisaties in de Drechtsteden en Alblasserwaard/Vijfheerenlanden een plan van aanpak opgesteld.

Integrale jeugdgezondheidszorg
In 2011 is een aanvang gemaakt met het starten van diverse werkgroepen ter voorbereiding van de uitvoering van de integrale jeugdgezondheidszorg door het consortium Rivas/ Careyn. De besluitvorming over de gunning van de integrale jeugdgezondheidszorg en van het daarbij behorende Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg 4- 19 jarigen heeft langer geduurd dan was voorzien.

JGZ 4 19 jaar
In het schooljaar 2010-2011 werden de JGZ-taken in de Hoekse Waard uitgevoerd conform het basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg. In de Drechtsteden en Alblasserwaard/Vijfheerenlanden werd, met bestuurlijke goedkeuring, een aangepast programma uitgevoerd. Het Periodiek Gezondheidsonderzoek in groep 7 is voor de niet risicoscholen gewijzigd in een screening door de assistenten.

De besluitvorming over de gunning van de integrale jeugdgezondheidszorg heeft langer geduurd dan was voorzien

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

18

SenseSoapoli
SOA
Het aantal clinten dat de Sense- en Soaspreekuren in 2011 bezocht is sterk gestegen ten opzichte van 2010. In 2010 bezochten 1275 clinten de spreekuren en in 2011 waren dat er 1426, een stijging van bijna 12%. Ook het aantal positieve diagnoses steeg van 11% in 2010 naar 13% in 2011. Behalve dat er meer clinten werden gezien steeg dus ook het aantal gevonden soas percentueel ten opzichte van 2010. Van de positief geteste soas was chlamydia met 11,5% weer de absolute koploper. Voor meer informatie over het aantal positieve diagnoses per SOA: zie bijlage.

Reizigerszorg
Het aantal clinten is sterk gestegen in 2011
In totaal bezochten 10183 reizigers de spreekuren in Gorinchem, Dordrecht en Oud-Beijerland. Dit is een daling van bijna 12% ten opzichte van het jaar 2010. De daling zou mogelijk verband kunnen houden met de economische recessie. De piek van het aantal bezoekers valt in de maanden voor de zomervakantie en de zomerperiode. Dat vraagt in deze periode een extra inspanning van de medewerkers om het aantal spreekuren te bemannen en tevens de kwaliteit te waarborgen. Voor meer informatie over het aantal consulten: zie bijlage.

Doel van deze samenwerking is een efficinter gebruik van subsidiegelden en uitbreiding van de activiteiten op het ROC ter bevordering van de seksuele gezondheid van jongeren die studeren op het ROC.

Hepatitis B risicogroepen SENSE

Ook het aantal Senseconsulten steeg fors van 14 naar 83 consulten. Deze consulten zijn specifiek voor jongeren beneden de 25 jaar. Behalve over soas kunnen jongeren hier terecht voor vragen over seksualiteit en anticonceptie. Van het totaal aantal clinten, voor zowel de Sense- als de Soaspreekuren, was 43% beneden de 25 jaar. In het kader van de preventie hepatitis B voor risicogroepen hebben soaverpleegkundigen verschillende prostitutiebedrijven in de regio bezocht. Tijdens deze bezoeken werden hepatitis B vaccinaties toegediend en is voorlichting gegeven over preventie soa en HIV. Behalve preventie hepatitis B, soas en HIV hebben deze bezoeken ook een vangnetfunctie voor vrouwenhandel en seksueel misbruik.

ROC
In samenwerking met de afdeling gezondheidsbevordering (GBO) werden in het kader van burgerschapslessen voorlichtingen verzorgd door de Senseverpleegkundigen op het Da Vinci College. In 2011 is de eerste stap gezet om te komen tot meer regionale samenwerking met de regionale partners GGD Rotterdam Rijnmond (backoffice) en GGD Hollands Midden.

Hepatitis B voor beroepsgroepen

De GGD heeft een contract met zon 40 instellingen voor het toedienen van hepatitis B vaccinaties aan medewerkers, die tijdens hun werk een verhoogd risico lopen op een besmetting met hepatitis B. Het gaat om medewerkers van ziekenhuizen, verpleeghuizen, maar ook leerlingen van opleidingen in de zorg zoals ROCs.

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

19

Infectieziektebestrijding
Meldingsplichtige ziekten
In 2011 kreeg de afdeling Infectieziektebestrijding 436 meldingsplichtige ziekten gemeld. Dit is fors meer dan in 2010 (245 meldingen), maar een stuk minder dan in 2009 (542 meldingen). De grote fluctuatie in het aantal meldingen wordt voor een groot deel verklaard door de schommeling in het aantal meldingen van kinkhoest. Deze ziekte neemt al een aantal jaren grofweg de helft van alle meldingen voor zijn rekening. Voor meer informatie over het aantal gemelde uitbraken: zie bijlage. adviezen geven om de verspreiding van kinkhoest te beperken en risicogroepen in de directe omgeving van de patint te beschermen zoals hoogzwangeren of pasgeboren babys. Voor meer informatie over het aantal DKTP-vaccinnaties en meldingen van kinkhoest: zie bijlage.

Meldingen van ziekte-uitbraken

In 2011 kreeg de afdeling Infectieziektebestrijding 83 uitbraken van een infectieziekte gemeld voornamelijk vanuit instellingen. Volgens artikel 26 van de Wet publieke gezondheid zijn bepaalde instellingen verplicht uitbraken te melden, zoals o.a. kindercentra, basisscholen en verzorgings- en verpleeghuizen. Gewoonlijk betreft een groot aantal van deze meldingen maagdarmziekte met diarree en/of braken. Het aantal meldingen van uitbraken van maagdarmziekte was in 2011 opvallend laag, namelijk 10 (2009: 36, 2010: 50).

Meldingen van kinkhoest

Het totaal aantal kinkhoestmeldingen in 2011 was 293 (2009: 245, 2010: 118). Vanaf 1996 is landelijk het aantal kinkhoest meldingen fors gaan stijgen en is er sprake van een aanhoudende epidemie van kinkhoest. Waarschijnlijk geeft het vaccin tegen kinkhoest (de K in de DKTP-prik voor babys) minder (langdurige) bescherming, doordat er andere soorten kinkhoestbacterin voorkomen. De stijging van het aantal meldingen is ook voor een deel te verklaren door de toegenomen aandacht van artsen voor het testen op kinkhoest sinds het begin van de epidemie en de verbeterde testmogelijkheden. Na een melding kan de afdeling infectieziektebestrijding

Tuberculose
In 2011 werden in het kader van de Wet publieke gezondheid 24 tuberculosepatinten gemeld. In 15 gevallen werd de diagnose door de GGD arts gesteld. De overige patinten werden door specialisten(longartsen) van ziekenhuizen gemeld. Van twee clinten werd de diagnose tuberculose ingetrokken.

De forse fluctuatie in het aantal meldingen wordt voor een groot deel verklaard door de schommeling in het aantal meldingen van kinkhoest

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

20

Contactonderzoek onder dak- en thuislozen in Dordrecht

Eind december 2010 werd bij een bezoeker van het Leger des Heils open tuberculose vastgesteld. Om na te gaan wie risico had gelopen op besmetting, organiseerde de afdeling tuberculosebestrijding een groot contactonderzoek. Alle tuberculosepatinten werden door de sociaal verpleegkundige begeleid. Voor acht patinten werd samengewerkt met andere instanties; zoals o.a. de thuiszorg en Bouwman GGZ. Bij vijf patinten was sprake van een besmettelijke vorm van tuberculose en werd een contactonderzoek uitgevoerd. Bij n patint werd het contactonderzoek regionaal uitgevoerd en was er samenwerking met de GGD Rotterdam Rijnmond en met de GGD Hollands Midden. Bij 25 personen werd een latente tuberculose-infectie gediagnosticeerd. 60% werd onderzocht in het kader van een contactonderzoek. De overigen werden onderzocht in verband met periodieke screening of na een reis of werk in een risicogebied. In 2011 werden 2577 clinten gezien op de spreekuren. 309 clinten kregen een BCG vaccinatie. Bij 931 clinten werd een Mantoux-test gedaan, bij 814 clinten werd een rntgenfoto gemaakt en bij 43 clinten werd een IGRA test afgenomen.

Met hulp van medewerkers van zowel het Leger des Heils, De Hoop als het Diaconaal Aandachtscentrum in Dordrecht werd contact gezocht met clinten die in het slaaphuis van het Leger des Heils verbleven en de inloop locaties bezochten en mogelijk met de patint in aanraking waren geweest. Door middel van posters en folders werd onder de bezoekers aandacht gevraagd voor het onderzoek. Ook waren medewerkers van de afdeling tuberculosebestrijding in het service centrum van het Leger des Heils aanwezig om informatie te geven en vragen van bezoekers te beantwoorden. Een aantal medewerkers van de genoemde instellingen werd ook uitgenodigd voor onderzoek. In januari 2011 konden alle opgeroepen personen zich laten onderzoeken door middel van een rntgenfoto van de

longen. Voor de ingang van het service centrum van het Leger des Heils stond de mobiele rntgenunit waar men zich kon laten onderzoeken. Om zoveel mogelijk personen te motiveren te komen, werd een consumptie uitgereikt. In april 2011 werd het onderzoek herhaald en werd opnieuw contact gezocht met iedereen die voor onderzoek in aanmerking kwam. Deelname aan het onderzoek was niet verplicht. In januari werden 73 personen onderzocht en in april 122. Bij geen van de onderzochte personen is de diagnose tuberculose gesteld. Het opkomstpercentage onder medewerkers van de instellingen lag beduidend hoger dan onder bezoekers.

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

21

Beleidsadvies
De GGD adviseert de gemeenten over hun gezondheidsbeleid en beleidswijzigingen. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

Crabbehof
Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling
De wettelijk verplichte Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling is in september 2011 ingevoerd bij de GGD ZHZ.

Convenant Preventie Waterafsluitingen

In 2011 sloot de GGD ZHZ een convenant met waterleverancier Evides. Afgesproken werd gegevens uit te wisselen bij een dreigende waterafsluiting, zodat de GGD mensen, bij ernstige problematiek kan toeleiden naar de juiste zorg.

Zorg voor Jeugd

In 2011 zijn meerdere maatregelen genomen om het gebruik van het signaleringinstrument Zorg voor Jeugd binnen de GGD te verbeteren. De GGD neemt actief deel aan de, door de gemeente ingestelde, werkgroep van de vier zorgcordinatie leverende instellingen. In 2006 is de gebiedsvisie Kansen voor Crabbehof vastgesteld. De gemeente Dordrecht heeft besloten deze gebiedsvisie te herijken. Hiervoor zijn diverse werkgroepen samengesteld, waaronder de werkgroep gezondheid. Onder leiding van de GGD ZHZ is een advies geschreven over hoe de achterstand in gezondheid in Crabbehof door de fysieke ingrepen in de wijk kan worden verminderd. Naast deskundigen uit de wijk, de gemeente en landelijk, zijn verschillende afdelingen van de GGD (gezondheidsbevordering, epidemiologie en medische milieukunde) betrokken bij het schrijven van dit advies. De belangrijkste algemene bevindingen van de werkgroep waren dat de gezondheid van de inwoners van Crabbehof aanzienlijk minder goed is vergeleken met het Dordtse gemiddelde. Maar Crabbehof is ook een ruime en groene wijk, redelijk dicht bij het centrum. De wijk biedt daarmee mogelijkheden en kansen om, middels ingrepen in de fysieke leefomgeving, een bijdrage te leveren aan het verkleinen van gezondheidsachterstanden. Dit met behoud van de stedenbouwkundige kwaliteiten van de wijk. Resultaat van de inspanningen van de werkgroep is dat bijna alle adviezen door de stedenbouwkundigen zijn verwerkt in het nieuwe stedenbouwkundig plan voor Crabbehof.

Samenwerkingsafspraken Preventie Huisuitzettingen

In december 2011 ondertekenden de Sociale Dienst Drechtsteden, vijf woningcorporaties en de GGD de Samenwerkingsafspraken Preventie Huisuitzettingen Drechtsteden. De GGD draagt in deze afspraken zorg voor het toeleiden van multiproblem huishoudens naar de reguliere zorg.

De Gezonde Regio
Ook in 2011 heeft de GGD geparticipeerd in het programmamanagement en projecten van het samenwerkings-verband De Gezonde Regio in de regio Alblasserwaard Vijfheerenlanden.

Lokaal Gezondheidsbeleid
In nauwe samenwerking met de negentien gemeenten in de regio ZHZ heeft de GGD de regionale nota Gezondheid gewoon dichtbij geschreven. Deze nota is de basis geworden van het lokale gezondheidsbeleid 2012-2015 van de gemeenten in Zuid-Holland Zuid.

De GGD adviseert de gemeenten over hun gezondheidsbeleid en beleidswijzigingen

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

22

Epidemiologie
Ook in 2011 heeft de afdeling epidemiologie op diverse gebieden gezondheidsvragen en gegevens gemonitord. De afdeling hield zich onder meer bezig met:

Moerdijkbrand
De afdeling epidemiologie werd, vanuit het GROP, bij de afwikkeling van de brand Moerdijk betrokken. De afdeling epidemiologie was verantwoordelijk voor het opzetten van een telefoonregistratie van telefoontjes van bezorgde burgers, scholen en instellingen. Daarmee werden de aard, trend en het aantal gezondheidsvragen per gemeente gemonitord. Ook bezoeken bij huisartsen in de getroffen gemeenten werden gemonitord. Daarnaast werd, in samenwerking met GGD Brabant, gewerkt aan het vragenlijstonderzoek van gezondheidsklachten van hulpverleners en inwoners. Hiervan is een onderzoeksrapport verschenen.

In 2012 volgt een factsheet, gebaseerd op de gezondheidsgegevens van zon 2.000 peuters
Peutermonitor 2011
De afdeling epidemiologie heeft in 2011 de Peutermonitor van Careyn in de gemeenten Dordrecht, Zwijndrecht en HendrikIdo-Ambacht overgenomen. Voorheen werd de peutermonitor uitgevoerd door de GGD Rotterdam-Rijnmond. Het betreft een vragenlijst aan ouders van 2-jarige peuters en een vragenlijst die door de verpleegkundige is ingevuld op het consultatiebureau. In 2012 zal hieruit een factsheet van de gegevens van 2011 volgen, gebaseerd op de gezondheidsgegevens van zon 2.000 peuters.

Jeugdgezondheidsmonitor
In de herfst van 2011 hebben heel veel middelbare scholen in ZHZ meegewerkt aan de jeugdgezondheidsmonitor. De leerlingen konden via een link op de site van de GGD een vragenlijst invullen over hun school, hun gezondheid en hun gedrag. Ruim 10.000 jongeren van 12-18 jaar hebben meegedaan! De afdeling epidemiologie maakt op basis van deze gegevens niet alleen gemeenterapporten, maar ook schoolrapporten met de stand van zaken voor hun eigen leerlingen. De resultaten worden medio 2012 gepresenteerd.

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

23

Technische Hyginezorg
Inspecties kinderopvang en peuterspeelzalen
In het begin van 2011 zijn met iedere gemeente afspraken gemaakt over de uit te voeren inspecties. Er is voor gekozen om per locatie te bepalen of volledig toezicht of risico gestuurd toezicht nodig was. Alle doelen die aan het begin van het jaar met de gemeenten waren gesteld zijn behaald!

Adviseren gemeenten publieksevenementen

De GGD is op grond van de Wet Publieke Gezondheid verantwoordelijk voor het afgeven van een inhoudelijk advies aan de gemeente en aan de organisator van het evenement op het gebied van technische hygine in het kader van de preventie van gezondheidsproblemen.

Ship Sanitation Certificates

De GGD heeft een gedeelde verantwoordelijkheid met Netwerk N.V. voor de inspecties. Dit is met de gemeente Dordrecht afgesproken.

Asielzoekerscentrum
De regio Zuid-Holland Zuid heeft n asielzoekerscentrum. In 2011 heeft een adviesinspectie plaatsgevonden aan de hand van de hyginerichtlijnen van het LCHV. De afdeling THZ werkt vanaf augustus 2011 samen met de afdeling Medische Milieukunde als het gaat om het Project binnenmilieu, basisscholen en voortgezet onderwijs. Tijdens een bezoek worden alle ventilatievoorzieningen genventariseerd. Ook wordt er gelet op de inrichting van de lokalen, de schoonmaak en het thermisch comfort in de zomer en in de winter. Voor meer informatie over de inspecties: zie bijlage.

Legionellapreventie
Op basis van de Wet Publieke Gezondheid is de afdeling THZ aangesteld om alle (legionella-in-water) meldingen die VROM en/of provincie doorstuurt te registreren, eventueel een melding te linken aan bestaande patinten, gezondheidsrisicos te bepalen en de betreffende instelling te adviseren over eventuele communicatie naar buiten.

Adviesinspectie Sex- en relaxgelegenheden

Bij het verlenen van een vergunning vraagt de gemeente als vergunningverstrekker aan meerdere gemeentelijke diensten advies. Aan de GGD wordt een oordeel gevraagd met betrekking tot de hygine.

De GGD geeft een inhoudelijk advies aan gemeente en organisator van het evenement op het gebied van technische hygine

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

24

Maatschappelijke zorg
In de periode 2009 tot eind 2011 is in de gemeente Dordrecht gewerkt aan een verregaande samenwerking tussen zorgpartijen, Veiligheidshuis, Openbaar Ministerie, Politie en Toezicht om een gezamenlijke aanpak te ontwikkelen met als doel overlastreductie in het centrum van Dordrecht. Vanaf december 2009 is in opdracht van de (latere) Taskforce Overlast Dordrecht, volgens het plan Zorg tegen Overlast, in de Centrale Toegang Overlast gewerkt aan de ontwikkeling van een ketenaanpak gericht op: overlastreductie door een omschreven groep clinten in het Centrum van Dordrecht; herstel van regie op eigen leven (autonomie herstel) van genoemde clinten. Vijf maanden later is de Traject Toewijzing Commissie Overlast (TTC) gestart met haar werkzaamheden. Deze commissie kent een samenstelling vanuit Zorg en Veiligheid en staat onder voorzitterschap van de Veldregisseur Overlast, in dienst van de GGD Zuid-Holland Zuid. Deze TTC heeft verschillende trajecten aangeboden aan 108 mensen die werden genoemd op de overlastlijst zoals samengesteld in december 2009. Hierbij zijn 56 personen opgenomen in een intensief begeleidingstraject conform de Centrale Toegang, 29 clinten zijn geholpen door middel van een regulier hulpverleningsaanbod van de aangesloten ketenpartners. Bij 21 clinten is geen traject gestart om verschillende redenen (overlijden, vertrek uit de regio, autonomieherstel op eigen kracht, etc.), 3 clinten bevinden zich nog in een traject van Vinden en Binden.

Er is gewerkt aan een verregaande samenwerking tussen diverse partijen met als doel overlastreductie in het centrum van Dordrecht

De doorontwikkeling van het ketenproces ten behoeve van de Taskforce Overlast heeft er toe geleid dat er duidelijkheid ontstaan is over de diverse rollen die ketenpartners vervullen in de keten. Er is door medewerkers van de GGD veel energie gegaan naar de totstandkoming van de ketenplaat. In 2012 zal dit proces worden doorgezet en wordt de ketenplaat gemplementeerd in het proces van de Taskforce Overlast. Het Steunpunt Huiselijk Geweld heeft in samenwerking met de politie de helft meer voortrajecten in het kader van de Wet tijdelijk huisverbod opgestart. Uiteindelijk zijn er 125 trajecten gestart (80 begroot) die resulteerden in 60 daadwerkelijke huisverboden. Door de extra aandacht die besteed is aan de voortrajecten en de snelle inzet van Reclassering Nederland ten behoeve van de plegers zijn er slechts vijf huisverboden verlengd. Met de woningcorporaties in de Drechtsteden is een start gemaakt om te komen tot een nieuwe benadering van de problematiek van toekenning van woningurgenties en de inzet van de zorgmakelaar bij trajecten wonen onder voorwaarden. Er is een plan uitgewerkt dat moet leiden tot een indicatie tot wonen bij een nieuwe huurder.

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

25

SMA
Deze indicatie geeft aan wat er moet gebeuren om een kandidaat een kansrijke start te geven op de woningmarkt. Dit advies omvat niet alleen een woonprofiel maar geeft tevens aan welke zorg er moet worden besteed aan een te vestigen voorrangskandidaat. Er zijn diverse aanleidingen om te komen tot deze nieuwe methodiek. De toenemende complexiteit van achtergronden van de voorrangskandidaten en de eis van corporaties om meer inzicht te hebben in de problematiek om leefbaarheidsproblemen te voorkomen, zijn enkele voorbeelden om te komen tot deze nieuwe vorm van aanmelden. Met de samenvoeging van een aantal zorgnetwerken is het mogelijk gebleken de bemensing op peil te houden. Het grote aantal meldingen in met name het zorgnetwerk Dordrecht West heeft er onder andere toe geleid dat de gemeente Dordrecht een extra subsidieaanvraag van de GGD heeft gehonoreerd. De afdeling Sociaal Medische Advisering heeft dit jaar weer diverse taken uitgevoerd op uiteenlopende gebieden. Voor een compleet overzicht van de werkzaamheden: zie bijlage.

Door samenvoeging van zorgnetwerken is de bemensing op peil gehouden

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

26

Medische Milieukunde
De ramp in Moerdijk heeft in het eerste kwartaal van 2011 veel extra werkzaamheden opgeleverd. Veel medewerkers binnen de GGD (o.a. van MMK, communicatie en epidemiologie) en medewerkers van de GGD Rotterdam Rijnmond hebben zich enorm ingespannen om er voor te zorgen dat de acute fase en de nazorg goed is verlopen. Naast de acute fase waarin veel aandacht is besteed aan het verstrekken van informatie omtrent handelingsadviezen en de vertaling van onderzoeken van het RIVM voor de bevolking van het getroffen gebied, heeft ook de nafase met aandacht voor de klachtenregistratie (rapportage in samenwerking met de GGDen in Brabant) en de afhandeling van het incident in het nafaseteam van de veiligheidsregio veel tijd gekost. Met de GGD RR zijn op basis van deze ervaringen nadere afspraken gemaakt over de ondersteuning bij calamiteiten.

De medewerkers van de GGD hebben zich ingespannen om de acute fase en de nazorg goed te laten verlopen

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

27

Het Bedrijfsbureau
Het Bedrijfsbureau van de GGD Zuid-Holland Zuid is op 1 januari 2011 ontstaan uit de samenvoeging van alle ondersteunende diensten van de GGD Zuid-Holland Zuid. Het Bedrijfsbureau heeft een uitvoerende rol, het accent van de werkzaamheden ligt op het leveren van diensten en het uitvoeren van de taken voor het primaire proces. Een bedrijfsbureau dat voor de buitenwacht niet opvalt, functioneert meestal goed. Een voorbeeld van de activiteiten is het behalen van de HKZ-certificaten door de GGD ZHZ. Op de achtergrond is met hulp vanuit het bedrijfsbureau keihard gewerkt om dit te realiseren. Eind 2011 is inzicht gegeven in de taken en functies van het bedrijfsbureau. Met het oog op de uitplaatsing van de Jeugdgezondheidszorg, diende helderheid verschaft te worden over de werkzaamheden van het bedrijfsbureau. De inventarisatie van de werkzaamheden leverde niet alleen een goed overzicht op, maar gaf ook een beeld van hoe de medewerkers hun werk voor het bedrijfsbureau ervaarden. Uit de rondgang bleek onder andere dat er soms te weinig aandacht voor de medewerkers was en dat ze versnipperd opereerden, maar ook dat ze vele goed ideen ter verbetering hadden. Juist deze ideen en betrokkenheid geven vertrouwen voor de toekomst, als voor de nieuwe organisatie een gezamenlijk bedrijfsbureau neergezet gaat worden. Op onderdelen zal het werk met minder formatie en of op een andere manier gedaan moeten worden. Voorstellen, zoals een klantcontactcentrum, geven de mogelijkheid een passende werkwijze voor de nieuwe organisatie te bieden en een bedrijfsbureau in te richten dat voor iedereen, zowel intern als extern, ondersteunend is. Het eerste contact en de opvolging erna zeggen veel over je organisatie. Het bedrijfsbureau heeft een professionele ambitie voor de toekomst neergelegd.

De GGD Zuid-Holland Zuid is op alle onderdelen HKZ gecertificeerd!

Eind 2011 is een start gemaakt met het plan om de zeven verschillende websites van de GGD ZHZ met de website van BLVS en van de Regio ZHZ, samen te voegen tot n website.

HKZ Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling Zorgsector

In november 2011 mocht de GGD Zuid-Holland Zuid het laatste HKZ certificaat in ontvangst nemen, namelijk voor Curatieve SOA Bestrijding. Met het behalen van dit certificaat zijn alle sectoren van de GGD Zuid-Holland Zuid gecertificeerd. Daarmee voldoet de GGD Zuid-Holland Zuid aan alle normen van het HKZ-keurmerk. Naast het laatste certificaat voor Curatieve SOA Bestrijding voldeed de GGD Zuid-Holland al aan HKZ certificeringsnormen voor: Jeugdgezondheidszorg, Openbare Geestelijke Gezondheidszorg/ Vangnet en Advies, Epidemiologie en beleid, Technische Hyginezorg Reizigersadvisering, Infectieziektebestrijding, Gezondheidsbevordering, Medische Milieukunde, en Tuberculosebestrijding.

Het Webteam
Het Webteam was in 2011 onder andere betrokken bij de koppeling aan de database van de GHOR ZHZ, klanttevredenheidsonderzoeken, levering van data bij de brand in Moerdijk en de koppeling aan de regionale websites van de Centra voor Jeugd en Gezin in de Alblasserwaard en de Drechtsteden. In maart 2011 startte de GGD ZHZ met twitter. Het webteam werkt hierin nauw samen met de afdeling communicatie. Eind 2011 had de GGD ruim 500 volgers.

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

28

Regiostaf ZHZ
Door de ontstane problematiek binnen de GGD heeft het bestuur in de zomer van 2011 besloten de mandaatstructuur binnen de regio ZHZ aan te passen. Als gevolg hiervan is de regiostaf beter gepositioneerd om enerzijds processen centraal aan te sturen en anderzijds gerichtere informatie aan het bestuur voor te leggen. Dit heeft geresulteerd in een centrale aanpak van de financiele problematiek bij de GGD. Deze centrale sturing heeft er mede zorg voor gedragen dat de er grip is ontstaan op de middelenfunctie bij de GGD en de contouren voor een financieel gezonde toekomst zijn geschetst. Tevens is met de mandaatwijziging de mogelijkheid gecreerd om centraal de bestuurlijk gewenste cultuuromslag in gang te zetten. Het ingezette cultuurtraject heeft er mede toe geleid dat de managementstructuur binnen de regio onder de loep is genomen en op diverse gebieden centrale processen leidend worden gemaakt.

Financile cijfers regio 2011

Programma bedragen x E1000 Resultaat Begroting na wijziging afwijking t.o.v. begroting GGD Ambulancezorg Regiostaf Bureau Leerplicht Concernmutaties Concern rente -708 0 87 0 28 0 13 0 -744 0 79 100 100 Resultaatanalyse incidenteel structureel

-708 87 28 13 -744 -21 -1345

Totaal -1245

NB: deze cijfers blijven concept tot het moment dat de accountantsverklaring is afgeven.

De regiostaf beter is gepositioneerd om enerzijds processen centraal aan te sturen en anderzijds gerichtere informatie aan het bestuur voor te leggen

terug naar inhoudsopgave

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

29

Bijlagen
BLVS
Aantal jongeren ZHZ naar leeftijd (bron: CBS)
Leeftijd in jaren 2010-2011 2009-2010 2008-2009 4 5 t/m 11 12 t/m 15 16 t/m 17 totaal 5 t/m 17 78.984 76.268 76.377 2010-2011 2009-2010 2008-2009

Aantal meldingen relatief verzuim

PO 205 57 178 VO 1.761 1.483 1.107 (V)SO 35 0 4 MBO

5.102 42.558 5.505 41.144 6.018 41.031

24.164 12.262 22.772 12.352 22.910 12.436

441 214 50

Voortijdig schoolverlaters regio 30 ZHZ

Ambitie volgens convenant VSV afname van 40% o.b.v. 2005-2006 2010-2011 2009-2010 2008-2009 2007-2008 1.090 1.213 1.386 1.560 realisatie Regio 30 ZHZ % gerealiseerde daling t.o.v. 2005-2006 -28,6% -15,1% -15,9% -9,9%

Meldingen relatief verzuim 2010-2011, gedifferentieerd

luxe VO 317 354 331 384 MBO PO VO (V)SO MBO 133 60 1 7 signaal 53 1.242 27 425 te laat 10 382 5 0 ziekte

1.238 1.470 1.457 1.554

921 1116 1126 1178

9 77 2 9

terug naar hoofdstuk

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

30

Bijlagen
Sense/soa poli
Aantal positieve diagnoses in 2011
SOA Chlamydia Gonorroe HIV Syfilis aantal positieve diagnoses 154 21 4 3 terug naar hoofdstuk
Aantal 12.000 consulten 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000

Reizigerszorg
Aantal consulten per jaar

2007

2008

2009

2010

2011

Jaartal

Verdeling consulten per maand in 2011

Aantal consulten 1400 1200 800 400 0

januari

maart

mei

juli

september

november

Maanden 2011

terug naar hoofdstuk

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

31

Bijlagen
Infectieziektebestrijding
Aantal gemelde uitbraken per ziekte
Meldingsplichtige ziekten totaal gemelde uitbraken 2006 179 52 2007 275 71 2008 355 79 2009 542 128 2010 245 100 2011 436 83

Aantal DKTP vaccinaties per regio in 2011

Aantal meldingen kinkhoest

Aantal 400 meldingen

300

200

100

88 19 89 19 90 19 91 19 92 19 93 19 94 19 95 19 96 19 97 19 98 19 99 20 00 20 01 20 02 20 03 20 04 20 05 20 06 20 07 20 08 20 09 20 10 20 11 19

19 8

Jaartal

terug naar hoofdstuk

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

32

Bijlagen
Technische Hyginezorg
Uitgevoerde taken in 2011
Taak Ship Sanitation Schriftelijke adviezen publieksevenementen Adviesinspecties sex en relax Adviesinspecties asielzoekerscentrum Binnenmilieu basisscholen Binnenmilieu VO scholen Legionellameldingen aantal 39 18 3 1 8 7 169
Aantal 300 inspecties 250 200 150 100 50

Uitgevoerde inspecties in 2011

Kinderdagverblijven

Gastouders

Volgens de wet OKE uitgevoerd

Soort inspectie

Vergunningen tatoeren en piercen in 2011

Soort studio aantal vergunningen

Aangekondigde inspecties uitgevoerd Onaangekondigde inspecties uitgevoerd Incidentele onderzoeken (na klacht, verhuizing of uitbreiding) 7 7 5 Inspecties na melding bij startende ondernemers Nader onderzoek controle naleving kwaliteitseisen opgelegd bij reguliere inspectie

Toetsingskader A inspecties (4 voldeden niet) Toetsingskader B inspecties (15 voldeden niet) Toetsingskader A en B inspecties (6 voldeden niet op Toetsingskader B)

studios waar permanente make-up/ cosmetische tatoeages worden gezet studios die tatoeren studios die tatoeren en piercen

onvoldoende kader A onvoldoende kader B

terug naar hoofdstuk

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

33

Bijlagen
Sociaal Medische Advisering
Geleverde voorzieningen in 2011
Soort voorziening gehandicaptenparkeervoorziening rijbewijskeuring arbeidsgeschiktheidbeoordeling Wmo hoorzitting bijzondere bijstand verhuisurgentie bezwaar in het kader van de Wmo inburgering leerlingenvervoer kinderopvang beroep op vrijstelling bijzondere bijstand rapportage Sigma keuring bezwaar in het kader van GPK aantal 547 268 252 146 49 36 30 24 19 11 7 3 3 2 2 1

terug naar hoofdstuk

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ

34

Colofon
Dit jaarverslag is een gezamenlijke uitgave van de vier sectoren van de regio Zuid-Holland Zuid: Regiostaf Noordendijk 250, 3311 RR Dordrecht 078 770 85 90 RAV Bootjessteeg 85, 3331 HA Zwijndrecht 078 770 85 20, info@adzhz.nl BLVS Prof. Gunninglaan 12, 3312 KX Dordrecht 078 770 80 90, blvs-zhz@drechtsteden.nl GGD Karel Lotsyweg 40, 3318 AL Dordrecht 078 770 85 00, mail@ggdzhz.nl

Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten

Vragen en opmerkingen over dit jaarbericht kunt u richten aan de afdeling communicatie GGD ZHZ communicatie@ggdzhz. Eindredactie en realisering afdeling communicatie GGD ZHZ Vormgeving Studio Raaf

samen op weg naar een nieuwe toekomst

De handen ineen Jaarbericht 2011 Regiostaf, RAV, BLVS, GGD ZHZ