Deze Iraanse 'spookgeneraal' helpt de wereld om IS te verslaan

Als Islamitische Staat-bolwerk Tikrit deze weken valt, dan is dat niet dankzij de VS.
Maar eerder dankzij die andere belangrijke bondgenoot van Irak: Teheran. Meer in
het bijzonder: generaal-majoor Qasem Soleimani, een van Irans invloedrijkste
militairen. Een omstreden generaal ook. Zo omstreden dat hij prominent prijkt op
Amerika's lijst van figuren die terroristen steunen.
Door: Stieven Ramdharie 6 maart 2015, 14:15
80
De Iranir met diplomatiek paspoortnummer 008827 speelt, tot woede van
Amerikaanse politici een leidende rol bij de aanval van het Iraakse leger en Irangetrouwe sjiitische milities op Tikrit. Vanuit het plaatsje Albu Rayash helpt de
Iraanse militaire strateeg Bagdad bij het omsingelen van Tikrit. Komende woensdag,
als hij 58 jaar wordt, zal Soleimani zijn zoveelste verjaardag op het slagveld
vieren. En foto's zullen er genoeg zijn van de bescheiden generaal te velde.
Werd hij tot voor kort 'de spookgeneraal' genoemd, omdat Soeleimani vrijwel nooit in
de openbaarheid trad, nu regent het foto's op Twitter, Instagram en Facebook van
hem. Bij de begrafenis in Libanon van een door Isral geliquideerde Hezbollahcommandant. Op de voormalige Amerikaanse basis Camp Speicher in Irak vlak voor
het offensief tegen Tikrit. En theedrinkend bij sjiitische milities vlakbij de stad.
Zuur

De
leider van Al Quds, de elite-eenheid van Irans Revolutionaire Garde, in 2011 tijdens
een bijeenkomst met hoge geestelijke leiders. In het midden zit generaal-majoor
Soleimani. AP

Sen
ator John McCain hekelt deze dagen de Iraanse rol bij het legeroffensief om Tikrit
in te nemen. REUTERS
De prominente rol die Soleimani speelt bij de slag om Tikrit is zuur voor de regeringObama. Maar het tekent ook de bijzondere positie waarin Irak verkeert, twaalf jaar
na de Amerikaanse invasie. Bagdads twee belangrijkste bondgenoten zijn nu landen die
geen vrienden van elkaar zijn. Irak leunt zowel op de VS, dat helpt met
luchtbombardementen, als op Iran om IS te verslaan. Mede vanwege de grote rol van
Soleimani en sjiitische milities bij de aanval op Tikrit, besloot de Iraakse regering
Washington niet te betrekken bij het zondag gestarte offensief.
In de VS kan niet iedereen dat waarderen. Soleimani, leider van het elitekorps AlQuds van de machtige Revolutionaire Garde, werd al in 2007 door Washington
geplaatst op de Amerikaanse sanctie- en terreurlijst. Behalve bij diverse aanslagen,
onder andere in Irak, zou hij ook betrokken zijn geweest bij de invoer van nucleair
materiaal voor het Iraanse atoomprogramma. Ook de VN plaatste de generaal op een
zwarte lijst. 'Het offensief wordt geleid door dezelfde sjiitische milities die
Amerikaanse soldaten doodden', aldus de Republikeinse senator John McCain in een
verklaring na de aanval op Tikrit. 'Het wordt geregisseerd door dezelfde Iraanse
leiders die hun de wapens en training gaven.'
Boerenzoon

De
monstranten houden in Teheran, tijdens de viering van de Iraanse revolutie in 2011,
een spandoek omhoog met een steunbetuiging aan Soleimani. AFP
Soleimani, geboren in de heilige stad Qom, steeg in 1998 tot grote hoogte toen hij
leider werd van Al Quds. De eenheid van de Revolutionaire Garde is onder andere
verantwoordelijk voor de geheime Iraanse militaire steun aan bevriende bewegingen in
het buitenland, van Hezbollah tot Hamas. De rol die de boerenzoon uit de provincie
Kerman op het internationale toneel speelde lag zo gevoelig dat er lange tijd niet eens
een foto van de generaal was. Dat veranderde echter met de oorlog in Syri.
Soleimani wordt gezien als de man die vorig jaar het regime van Bashar al-Assad
redde. Dankzij de steun van Hezbollah-strijders, Iraanse militaire steun en het
strategisch inzicht van Soleimani, wist het Syrische leger het tij te keren en volop in
de aanval te gaan. Damascus gaf onder andere fanatieke, regime-getrouwe milities
meer de ruimte, een tactiek die nu ook in Irak volop wordt toegepast. Soleimani kon
echter niet verhinderen dat IS flink aan kracht won op het Syrische strijdtoneel.
Mobilisatie
Hij verkeert in goede gezondheid.
Iran ontkent in januari Soleimani's dood
Na de 'blitzkrieg' van IS vorige zomer in Irak, verlegde de 'spookgeneraal' zijn
werkterrein naar Irak. Sindsdien liet hij zich ook steeds meer zien in het openbaar.
Zijn hand wordt gezien in de mobilisatie van zo'n 100 duizend sjiitische strijders,
onder andere van bondgenoot Muqtadah al-Sadr's Mahdi-militie, om IS te bestrijden.
Soleimani bemiddelde in 2008 tussen Al-Sadr en Bagdad toen deze in de havenstad
Basra in opstand was gekomen tegen de Iraakse regering. Volgens de VS zaten

Soleimani en zijn Al Quds toen ook achter de levering aan het Mahdi-leger van uiterst
krachtige bermbommen waarmee tientallen Amerikaanse soldaten werden gedood.
In januari doken berichten op dat de Iraanse generaal was gedood bij het Iraakse
Samarra in de strijd tegen IS. Teheran ontkende meteen het bericht. 'Hij verkeert
in goede gezondheid', zei onderminister Amir Abdollahian van Buitenlandse Zaken. Hij
ontkende dat Soleimani in Irak was. 'Hij is in Iran', beweerde de bewindsman.
Inmiddels weet de wereld beter en leidt de generaal de strijd in Irak. Open en bloot.
En de VS kunnen het alleen maar accepteren.
Met de Irak-invasie wisten de VS een dictator, Saddam Hussein, te verdrijven. Maar
de keerzijde is dat Irak nu voor zijn veiligheid afhankelijk is van Iran. 'Zonder Iran
zou de Iraakse regering nu een regering in ballingschap zijn', zei Hadi al-Ameri, leider
van de sjiitische Badr-militie, in december over de cruciale rol van Soleimani.