Naam: _____________

Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Een passagiersschip vaart voorbij een eilandje.

Daarop staat een man in gescheurde kleren
met zijn armen te zwaaien. De kapitein wuift
terug en zegt tegen zijn stuurman:
‘Dat is de vriendelijkste man die ik ken! Telkens
als we hier voorbij varen, wuift hij naar ons!’

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Het leven aan boord

1) Vul de tekst aan met de woorden in de kader.

matrozen / kapitein / machinist / radio-officier / eerste officier / loods

De …………………… heeft ongeveer dezelfde taak als de directeur van een grote fabriek.
Hij moet alles controleren. Hij is verantwoordelijk voor de veiligheid op het schip
en voor een veilige vaart.

De plaatsvervanger van de kapitein is de …………………… .

Hij is verantwoordelijk voor de koers en de snelheid van het schip.

De …………………… is verantwoordelijk voor alle machines.

De …………………… seint de berichten door.

De …………………… brengt het schip veilig de haven in en uit.

De …………………… maken de verdere bemanning uit.

2) Lees de bijkomende informatie.

Het leven aan boord van een binnenschip is iets speciaals.

Een binnenschip is niet alleen het werkterrein, maar ook de woning van de
schipper-kapitein en zijn gezin.
Daarom zijn de meeste moderne vaartuigen ook prachtig uitgerust: comfortabele
kamers, badkamer, ingerichte keuken, televisie, enzovoort.
Er is voor de kleine kinderen een omheinde speelplaats, niet zo groot, waar ze
kunnen schommelen en met hun driewieler rondjes kunnen rijden.
De grotere kinderen moeten naar school. Sommige schippersvrouwen gaan dan
met de kinderen aan wal wonen. De kinderen gaan naar een gewone school of
naar een internaat.

Veel succes!

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Correctiesleutel: Het leven aan boord

1) Vul de tekst aan met de woorden in de kader.

matrozen / kapitein / machinist / radio-officier / eerste officier / loods

De kapitein heeft ongeveer dezelfde taak als de directeur van een grote fabriek.
Hij moet alles controleren. Hij is verantwoordelijk voor de veiligheid op het schip
en voor een veilige vaart.

De plaatsvervanger van de kapitein is de eerste officier .

Hij is verantwoordelijk voor de koers en de snelheid van het schip.

De machinist is verantwoordelijk voor alle machines.

De radio-officier seint de berichten door.

De loods brengt het schip veilig de haven in en uit.

De matrozen maken de verdere bemanning uit.

2) Lees de bijkomende informatie.

Het leven aan boord van een binnenschip is iets speciaals.

Een binnenschip is niet alleen het werkterrein, maar ook de woning van de
schipper-kapitein en zijn gezin.
Daarom zijn de meeste moderne vaartuigen ook prachtig uitgerust: comfortabele
kamers, badkamer, ingerichte keuken, televisie, enzovoort.
Er is voor de kleine kinderen een omheinde speelplaats, niet zo groot, waar ze
kunnen schommelen en met hun driewieler rondjes kunnen rijden.
De grotere kinderen moeten naar school. Sommige schippersvrouwen gaan dan
met de kinderen aan wal wonen. De kinderen gaan naar een gewone school of
naar een internaat.

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

De havenarbeiders

1) Welke tekst hoort bij welke prent? (zie bijlagen 1 en 2: teksten en

prenten)

Tekst 1: …………
Tekst 2: …………
Tekst 3: …………
Tekst 4: …………

2) Welk beroep spreekt je hier het meeste aan? Waarom?

Zorg ervoor dat je ongeveer vijf zinnen hebt!

……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………

Veel succes!

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Bijlage 1: De teksten

Tekst 1:
Ik ben Jef, mijn beroep is dekman:
- ik ben de ogen van de kraanman;
- je ziet me dikwijls rare tekens geven;
- ik zorg voor het open- en dichtleggen van de luiken:
- ik bestuur dekkranen.

Tekst 2:
Ik ben Xavier, mijn beroep is kuiper:
- ik vertoef vaak in het ruim;
- ik moet elke lading goed vastzetten en zeewaardig maken;
- ik herstel ook kisten en andere verpakkingen;
- ik reinig schepen van hun ladingsafval.

Tekst 3:
Ik ben Harry, mijn beroep is havenarbeider (algemeen werk):
- samen met mijn werkmakkers doe ik alle soorten werk onder leiding van een
ploegbaas;
- ik zorg voor het aan- en afslaan van goederen onder de kranen;
- ik zorg voor het stuwen van goederen aan boord van het schip;
- ook voor het laden en lossen van lichters, spoor- en vrachtwagens doet men een
beroep op mij.

Tekst 4:
Ik ben Dirk, mijn beroep is markeerder:
- ik tel de goederen die gelost en geladen worden;
- ik stel vast of de goederen niet beschadigd zijn;
- ik noteer alles in mijn notaboekje.

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Bijlage 2: De prenten

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Correctiesleutel: De havenarbeiders

1) Welke tekst hoort bij welke prent? (zie bijlagen 1 en 2: teksten en

prenten)

Tekst 1: C
Tekst 2: F
Tekst 3: E
Tekst 4: D

2) Welk beroep spreekt je hier het meeste aan? Waarom? Zorg

ervoor dat je ongeveer vijf zinnen hebt!

……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

De havenarbeiders

Teken het beroep dat je het meeste aanspreekt!

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

De onderdelen van een schip.

Vul het kruiswoordraadsel in aan de hand van de woorden in het

kadertje en de omschrijvingen.

boeg / achtersteven / roer / schroef / anker / achterdek / bakboord / radar

stuurboord / laadboom

1 2

7 8

Horizontaal
1) Draaibare mast voor het in- en uitladen van goederen.
5) Achterkant van het schip.
6) Linkerzijde van het schip.
Hoekenwerk ‘De haven’
 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

7) Toestel dat elektromagnetische golven uitzendt.

9) Twee of meer vleugelvormige, gebogen bladen die door draaiing in het water
beweging veroorzaken.

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Verticaal
2) Ijzeren werktuig om een schip vast te haken.
3) Voorkant van het schip.
4) Rechterzijde van het schip.
5) Dek aan de achterzijde van het schip.
8) Stuur van het schip.

Schrijf de nummers van de woorden bij de tekening.

Veel succes!

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Correctiesleutel: De onderdelen van een schip.

Vul het kruiswoordraadsel in aan de hand van de woorden in het

kadertje en de omschrijvingen.

boeg / achtersteven / roer / schroef / anker / achterdek / bakboord / radar

stuurboord / laadboom

1 2
l a a d b o o m
n
3
k b
4
s e o
5
a c h t e r s t e v e n
c u g
h u
t r
6
e b a k b o o r d
r o
d o
7 8
e r a d a r
k d o
e
9
s c h r o e f

Horizontaal
1) Draaibare mast voor het in- en uitladen van goederen.
5) Achterkant van het schip.
6) Linkerzijde van het schip.
Hoekenwerk ‘De haven’
 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

7) Toestel dat elektromagnetische golven uitzendt.

9) Twee of meer vleugelvormige gebogen bladen die door draaiing in het water
beweging veroorzaken.

Verticaal
2) Ijzeren werktuig om een schip vast te haken.
3) Voorkant van het schip.
4) Rechterzijde van het schip.
5) Dek aan de achterzijde van het schip.
8) Stuur van het schip.

Schrijf de nummers van de woorden bij de tekening.

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Merktekens van een schip

1) Lees aandachtig de volgende tekst:

Aan de boeg hangen steeds twee enorme ankers uit de kluisgaten.

Onder de waterlijn, een dikke uitstulping, de bulb. Een bulbsteven verhoogt
de snelheid van het schip. Ter hoogte van de bulb, moet er boven de waterlijn
een symbool aangebracht worden. Inderdaad bij een geladen schip ligt de
bulbsteven helemaal onder water zodat binnenschepen of kleinere motorsloepen
er tegen zouden kunnen varen.
Je ziet ook een cirkel met een kruis. Dit duidt weer op een technisch snufje,
want helemaal onderaan in de kiel is er een buis met een dwarsgeplaatste
schroef in. Met deze boegschroef kan met het schip vlugger en korter laten
zwenken. Door middel van boeg- en voorstuwingsschroeven hebben vele moderne
schepen minder sleepbootassistentie nodig. Ze meren op eigen kracht af in sluizen
en aan kaden.
Vooraan de boeg zie je ook een hele reeks getallen. Hier leest men de diepgang
van het schip af. Die getallen staan ook in het midden en achteraan.
Bij heel grote vrachtschepen, zoals bulk-, auto-, of containerschepen, staan
ook witte pijlen, dikke strepen, ruiten, … op de romp.
Dit zijn speciaal versterkte plaatsen waartegen sleepboten mogen duwen om,
zonder het te beschadigen, het zeeschip tegen de kaaimuur te krijgen.
In het midden van een schip staan weer een eigenaardige reeks lijnen en
letters: het Plimsollmerk. Zo genoemd naar Samuel Plimsoll, een Engels
parlementslid die voortdurend aandrong op wettelijke voorzieningen ter beveiliging
van de zeelui. Inderdaad in die tijd zonken heel wat schepen bij een storm, omdat
ze te veel geladen waren. In 1875 nam men een wet aan, waardoor de reder
verplicht werd een merkteken op de romp van het schip aan te brengen. Dit
Plimsollmerk of uitwateringsmerk duidt aan hoe zwaar een schip geladen mag zijn
voor elke soort zee: zoet water of zout water, in de tropen of in het noorden van de
Atlantische Oceaan, in de winter of in de zomer.

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

2) Los de vragen op aan de hand van de bovenstaande tekst.

a) Wat is de functie van het bulbsteven?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

b) Wat is de functie van de bankschroef?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

c) Wat is het synoniem voor ‘uitwateringsmerk’?

……………………………………………………………

d) Naar wie is het genoemd? Waarom?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

e) Wat duidt het uitwateringsmerk aan?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

3) Schrijf onder elke afbeelding de naam van het symbool.

……………… ………… …………………

…………… …………………………………………

Veel succes!

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Correctiesleutel : Merktekens van een schip

2) Los de vragen op aan de hand van de bovenstaande tekst.

a) Wat is de functie van het bulbsteven?

Een bulbsteven verhoogt de snelheid van het schip.
Bij een geladen schip ligt de bulbsteven helemaal onder water zodat
binnenschepen of kleinere motorsloepen er tegen zouden kunnen varen.

b) Wat is de functie van de bankschroef?

Met de boegschroef kan met het schip vlugger en korter laten zwenken en
hebben vele moderne schepen minder sleepbootassistentie nodig. Ze meren op
eigen kracht af in sluizen en aan kaden.

c) Wat is het synoniem voor ‘uitwateringsmerk’?

Plimsollmerk

d) Naar wie is het genoemd? Waarom?

Het is genoemd naar Samuel Plimsoll, een Engels parlementslid die
voortdurend aandrong op wettelijke voorzieningen ter beveiliging van de
zeelui.

e) Wat duidt het uitwateringsmerk aan?

Het duidt aan hoe zwaar een schip geladen mag zijn voor elke soort zee: zoet
water of zout water, in de tropen of in het noorden van de Atlantische
Oceaan, in de winter of in de zomer.

3) Schrijf onder elke afbeelding de naam van het symbool.

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

bulb bankschroef Plimsollmerk

Soorten schepen

Maak een tekening van jouw droomschip!

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

De verschillende soorten schepen

We hebben vier grote groepen koopvaardijschepen:

- passagiersschepen
- vrachtschepen
- vissersboten
- speciale schepen: sleepboten, baggerschepen

De vrachtschepen kunnen we onderverdelen in verschillende types.

Verbind telkens de naam met de juiste afbeelding van het vrachtschip.

0 0 vrachtschip

0 0 koelschip

0 0 tankschip

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

0 0 massagoed-
schip

Doe hier net hetzelfde!

0 0 roll-on /
roll-off schip

0 0 binnenschip

0 0 container-
schip

0 0 sleepboot

Veel succes!

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Lees de bijkomende informatie over de verschillende soorten

vrachtschepen.

Het tankschip
Tankschepen vervoeren onverpakte vloeibare producten.
De belangrijkste zijn:
- olietankers voor zowel ruwe olie als brandstoffen
- tankers die scheikundige producten vervoeren
- gastankers voor vloeibaar gemaakte gassen
- kleine tankers voor wijn, tafelolie.

Het massagoedschip
Deze schepen zijn gespecialiseerd in het transport van stortgoederen.
Enkele voorbeelden: steenkool, ertsen, graan, zand, grind

Het vrachtschip
Deze schepen zijn afgestemd op het vervoer van stukgoederen.
Bijvoorbeeld kisten, vaten, zakken en dozen.

Het koelschip
Deze schepen zijn speciaal gebouwd en uitgerust voor het transport van
bevroren of gekoelde ladingen zoals vlees, vis, boter, fruit, …
Ze zijn meestal licht van kleur.

Het containerschip
Deze schepen vervoeren uiteraard containers. Typisch voor deze schepen is
dat zij aan speciale kaaien laden en lossen. Deze zijn uitgerust met grote kranen
die tot 40 containers per uur kunnen verwerken.

Het roll-on/roll-off schip

Dit scheepstype is speciaal ontworpen voor het vervoer van auto’s en trekkers met
opleggers. Het heeft een horizontale manier van lossen en laden.

Het binnenschip
Binnenschepen brengen de goederen van de haven naar het ………………
Hoekenwerk ‘De haven’
 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Sleepboten
Grote schepen zijn in de haven moeilijk te besturen. Daarom moeten sleepboten
helpen. Zij bezitten een zeer krachtige motor en speciale schroeven. Ze kunnen
heel kort draaien, plots stoppen en opzijvaren. Ze zijn niet zo groot!

De verschillende soorten schepen

We hebben vier grote groepen koopvaardijschepen:

- passagiersschepen
- vrachtschepen
- vissersboten
- speciale schepen: sleepboten, baggerschepen

De vrachtschepen kunnen we onderverdelen in verschillende types.

Verbind telkens de naam met de juiste afbeelding van het vrachtschip.

0 0 vrachtschip

0 0 koelschip

0 0 tankschip

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

0 0 massagoed-
schip

Doe hier net hetzelfde!

0 0 roll-on /
roll-off schip

0 0 binnenschip

0 0 container-
schip

0 0 sleepboot

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Verkeersregels op het water

Evenals op de weg gelden op het water verkeersregels.
Havenpolitie en rivierpolitie houden onder andere toezicht op het naleven van
de verkeersregels.
Door radiocontact en met behulp van geluidssignalen kan men ook onderlinge
verkeersafspraken maken.

Bestudeer de tekeningen. Leg de verkeersregels met eigen woorden uit.

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Veel succes!

Verk eersregels op het water

Evenals op de weg gelden op het water verkeersregels.
Havenpolitie en rivierpolitie houden onder andere toezicht op het naleven van
de verkeersregels.
Door radiocontact en met behulp van geluidssignalen kan men ook onderlinge
verkeersafspraken maken.

Bestudeer de tekeningen. Leg de verkeersregels met eigen woorden uit.

…Steeds rechts passeren!……

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

……Steeds voorrang van rechts!…………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………Links of rechts inhalen!…………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Evaluatie van de studie-uitstap: “De haven”

Wat vond je moeilijk? Waarom?

…………………………………………………………

…………………………………………………………
Wat heb je bijgeleerd?
………………………………………………………… ……………………………………………

………………………………………………………… ……………………………………………

………………………………………………………… ……………………………………………

…………………………………………..

Wat had je nog graag

gedaan i.v.m. de haven?
………………………………………………

………………………………………………

………………………………………………

Wat vond je het prettigste

………………………………………………
aan dit project? Waarom?
…………………………………………………

…………………………………………………

…………………………………………………

…………………………………………………

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Stempelkaart per groep:

Stempelkaart

Vier stempels? Een verrassing!

Stempelkaart

Vier stempels? Een verrassing!

Stempelkaart

Vier stempels? Een verrassing!

Hoekenwerk ‘De haven’

 Naam: _____________
Nr.: ___
Datum: 04/05/’07

Hoekenwerk ‘De haven’