Radialen

© WISNET-HBO

update april 2005

Een radiaal is de hoek die gevormd wordt door een boog van de cirkel waarbij die boog
precies evenlang is als de straal r van diezelfde cirkel.
Ga na dat het natuurlijk niet uitmaakt hoe groot deze cirkel is.

• De hele cirkel rond is 2 π radialen en dat komt overeen met 360 graden.
Dus π radialen komt overeen met 180°.
180
Je kunt dan narekenen dat 1 radiaal overeen komt met = 57.296 °
π
• De lengte van de boog die bij een hoek van één radiaal hoort is precies even lang als de
straal r van de cirkel.

• De lengte van de boog die bij een hoek van α radialen hoort is gelijk aan α r.

Omtrek van een cirkel

De omtrek van een cirkel met straal r is omtrek = 2 π r.

De omtrek van een cirkel met middellijn (diameter) d is omtrek = π d.

Omtrek van een cirkelboog

De omtrek van een cirkel met straal r is gelijk aan 2 π r .
Je doorloopt dan een hoek van 2 π radialen.
Voor de omtrek van een halve cirkel doorloop je een hoek van π radialen en de omtrek
van een halve cirkel is dan ook π r .
Voor een boog waarbij een hoek doorlopen wordt van α radialen heeft de bijbehorende
boog als booglengte α r .

A B C D
1 hoek straal boog
2 2π R 2πR hele cirkel
3 π R πR halve cirkel
π R πR achtste cirkel
4
4 4
5 1.40 2 2.80 1.40 radialen
6 2.50 10 25.00 2.50 radialen
31 π 2 31 π 31 graden
7
180 90

Oppervlakte van een cirkel

2
De oppervlakte van een cirkel met straal r is oppervlakte = π r
(De hele cirkel rond is 2 π radialen)
oppervlakte cirkelsector
De hoek die bij een halve cirkel hoort is π radialen. De oppervlakte van een halve cirkel
2
πr
is
2
2
αr
Oppervlakte cirkelsector (taartpunt) met hoek α (radialen) is gelijk aan .
2
In deze formules is steeds α in radialen.
Omdat een radiaal in feite eenheidsloos is wordt in de wiskunde altijd gewerkt met
radialen.
 A B C D
1 hoek straal oppervlakte sector
2 2π R 2 hele cirkel
πR
π R 2 halve cirkel
3 πR
2
π r 2 60 graden
4 πr
3
6
31 π 4 62 π 31 graden
5
180 45
6 1.40 3 6.30 1.40 radialen
7 2.50 4 20.00 2.50 radialen
8

oppervlakte cirkelsegment
Oppervlakte cirkelsegment (kapje van de cirkel) is gelijk aan
2 2
αr r sin( α )
−
2 2
Hierin is α in radialen.

2
αr
Neem eerst de hele cirkelsector (oppervlak is ) en trek er dan de oppervlakte van
2
de gelijkbenige driehoek vanaf.
(De oppervlakte van een driehoek is te berekenen met behulp van twee zijden en de
sinus van de ingesloten hoek.
2
r sin( α )
opp =
driehoek 2
oppervlakte van een driehoek
Een driehoek met basis b en hoogte h heeft als oppervlakte:
bh
opp =
driehoek 2

Een driehoek waarvan twee zijden gegeven zijn: a en b en de ingesloten hoek α

(radialen) heeft als oppervlak:

a b sin( α )
opp =
driehoek 2

Opgaven
opgave 1
Bereken de totale omtrek van een cirkelsector (taartpunt) waarvan de hoek gelijk is
aan 20° en de straal is r.
antwoord
20 π r
De booglengte op de rand van de cirkel van deze sector is .
180
Daarbij komt nog twee maal de straal voor de zijkanten van de sector.
20 π r
Omtrek = +2r
totaal 180
opgave 2
Bereken de totale oppervlakte van een cirkelsector (taartpunt) waarvan de hoek
gelijk is aan 20° en de straal is r.

antwoord
2
αr
De oppervlakte van een cirkelsector met hoek α radialen is .
2
20 π
Hier hebben we radialen dus de cirkelsector heeft een oppervlakte van
180
 2
10 π r
.
180
opgave 3
Bereken de omtrek van een cirkelsector waarbij de hoek gelijk is aan 1.5 radiaal en
de straal is 3.

antwoord
De booglengte op de rand van de cirkel van deze sector is 1.5 r .
Daarbij komt nog twee maal de straal voor de zijkanten van de sector.
Omtrek = 1.5 r + 2 r = 3.5 r = 10.5.
totaal

opgave 4
Bereken de totale oppervlakte van een cirkelsector (taartpunt) waarvan de hoek
gelijk is aan 1.5 radiaal en de straal is gelijk aan 4

antwoord
2
αr
De oppervlakte van een cirkelsector met hoek α radialen is .
2
Hier hebben we 1.5 radialen dus de cirkelsector heeft een oppervlakte van
2
1.5 r
= 12
2