Residentieel Elektrotechnisch Installateur (2008)

VSKO
Leerplan
OPLEIDING
Residentieel Elektrotechnisch Installateur
BSO 3
Modulair
Studiegebied
Mechanica-Elektriciteit
Goedkeuringscode: goedgekeurd 31 januari 2008

40
lt
Basis Elektriciteit
40
lt
Basis Metaal
80
lt
Elektrische
Opbouwinstallaties 1
80
lt
Elektrische
Opbouwinstallaties 2
40
Elektrische lt
Comfortschakelingen
1 Residentieel
elektrotechnisch
40 installateur
Elektrische lt
Comfortschakelingen
520 Lt
2 34641
80
Elektrische lt
Comfortschakelingen
3
60
lt
Elektrische
Inbouwinstallaties 1
60
lt
Elektrische
Inbouwinstallaties 2
Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 2

Naam Code Lestijden Vak
Basis Elektriciteit M ME C100 10 Lt TV en 30 Lt PV Elektriciteit
Praktijk elektriciteit
Mechanica
Praktijk mechanica
Lassen-constructie
Praktijk lassen-
constructie
Elektromechanica
Praktijk
elektromechanica
Elektronica
Praktijk elektronica
Autotechniek
Praktijk autotechniek
Carrosserie
Praktijk carrosserie
Nijverheidstechnieken
Praktijk
nijverheidstechnieken
Centrale verwarming
Praktijk centrale
verwarming
Koeltechniek
Praktijk koeltechniek
Sanitair
Praktijk sanitair
Uurwerkmaken
Praktijk uurwerkmaken

Basis Metaal M ME C300 10 Lt TV en 30 Lt PV Elektriciteit
Mechanica
Praktijk mechanica
Lassen-constructie
Praktijk lassen-
constructie
Elektromechanica
Praktijk
elektromechanica
Elektronica
Autotechniek
Praktijk autotechniek
Carrosserie
Praktijk carrosserie
Nijverheidstechnieken
Praktijk
nijverheidstechnieken
Centrale verwarming
Praktijk centrale
verwarming
Koeltechniek
Praktijk koeltechniek
Sanitair
Praktijk sanitair
Uurwerkmaken
Praktijk uurwerkmaken
Elektrische Opbouwinstallaties 1 M ME C101 1 30 Lt TV en 50 Lt PV Elektriciteit
Elektromechanica
Praktijk
elektromechanica
Elektronica
Elektrische Opbouwinstallaties 2 M ME C101 2 30 Lt TV en 50 Lt PV Elektriciteit
Elektromechanica
Praktijk
elektromechanica
Elektronica

Elektrische Inbouwinstallaties 1 M ME G103 1 24 Lt TV en 36 Lt Elektriciteit
Elektromechanica
Praktijk
elektromechanica
Elektronica
Elektrische Inbouwinstallaties 2 M ME G103 2 24 Lt TV en 36 Lt Elektriciteit
Elektromechanica
Praktijk
elektromechanica
Elektronica
Elektrische Comfortschakelingen 1 M ME G102 1 16 Lt TV en 24 Lt PV Elektriciteit
Elektromechanica
Praktijk
elektromechanica
Elektronica
Elektromechanica
Praktijk
elektromechanica
Elektronica
Elektromechanica
Praktijk
elektromechanica
Elektronica

Meewerkende centra voor volwassenenonderwijs
Johan Du Bois PCVO Dender en Schelde

Stefaan Herschap PCVO Meetjesland
Geert Verstrynge KISP
Martin Van hamme CVO STAD GENT
Julien Messiaen CVO Vazov
Marc Bonner Vrij Technisch Instituut OSP
Tom Alaers CVO DTL Herentals
Simillion Luc CVO Leerstad
Ben Wymeersch CVO Deurne-Antwerpen
Erik Laureys PCVO Waas en Durme

Roger Vanden Broeck CVO-VTI-Leuven
Jozef Eysermans CVO Lino Lommel
Spirinckx Johan Cervo Go De Panne
De Zutter Luc CVO Brussel
Luc De Ruytter CVO Ieper
Bavo Van Soom OVSG
Dirk Bokken

Inhoudstafel
1 Inleiding _________________________________________________________________ 9
1.1 algemene inleiding ___________________________________________________ 9
1.2 Inhoud ____________________________________________________________ 9
1.3 Modules ___________________________________________________________ 9
1.4 Niveau en soort vak __________________________________________________ 9
2 Beginsituatie ____________________________________________________________ 10
3 Algemene doelstellingen van de opleiding _____________________________________ 11
3.1 Doelstellingen______________________________________________________ 11
3.2 Sleutelvaardigheden ________________________________________________ 11
4 Pedagogisch-didactische wenken en didactische hulpmiddelen ____________________ 12
4.1 Didactische hulpmiddelen ____________________________________________ 12
5 Evaluatie van de cursisten _________________________________________________ 13
6 Module: M ME C 100 Basis Elektriciteit - 40 lestijden (10 TV/30 PV) _________________ 14
6.1 Algemene doelstelling van de module ___________________________________ 14
6.2 Beginsituatie_______________________________________________________ 14
6.3 Leerplandoelstellingen en leerinhouden _________________________________ 15
7 Module: M ME C 300 Basis Metaal - 40 lestijden (10 TV/30 PV) ____________________ 17
7.2 Beginsituatie_______________________________________________________ 18
8 Module: Elektrische Opbouwinstallaties 1 - C101 1 - 80 lestijden (30 TV & 50 PV) ______ 21
8.2 Beginsituatie_______________________________________________________ 22
9 Module: Elektrische opbouwinstallatie 2 – C 101 2 - 80 lestijden (30 TV & 50 PV) ______ 29
9.2 Beginsituatie_______________________________________________________ 30
10 Module: Elektrische Comfortschakelingen 1 – G 102 1 - 40 lestijden (16 TV & 24 PV) ___ 39
10.2 Beginsituatie_______________________________________________________ 39
11.2 Beginsituatie_______________________________________________________ 44
12.2 Beginsituatie_______________________________________________________ 47
13 Module: Elektrische Inbouwinstallaties 1 – G 103 1 - 60 lestijden (24 TV & 36 PV) ______ 51

13.2 Beginsituatie_______________________________________________________ 52
14 Module: Elektrische Inbouwinstallaties 2 – G 103 2 - 60 lestijden (24 TV & 36 PV) ______ 58
14.2 Beginsituatie_______________________________________________________ 59
15 Bibliografie ______________________________________________________________ 71

1 Inleiding
1.1 algemene inleiding
De beroepsopleiding Residentieel Elektrotechnisch Installateur hoort thuis in het studiegebied MECHANICA-
ELEKTRICITEIT. Van de opleiding Residentieel Elektrotechnisch Installateur is er een beroepsprofiel gemaakt.
We kunnen stellen dat het hier gaat om een persoon die zich bezighoudt met het installeren van elektrische
installaties in nieuwbouw en/of het herstellen of aanpassen van een elektrische installatie in een bestaande
woning.
In het beroepsprofiel is geen niveaubepaling en beroepsdrempel opgenomen.
1.2 Inhoud
In de opleiding Residentieel Elektrotechnisch Installateur worden basisvaardigheden en technieken aangeleerd
voor het installeren van residentiële elektrische installaties. Men moet schema’s lezen en materieel en materiaal
verzamelen, voorbereidende installatiewerken uitvoeren, ruwbouwwerkzaamheden verrichten, onderdelen
plaatsen en aansluiten, de goede werking controleren en fouten herstellen.
1.3 Modules
De opleiding Residentieel Elektrotechnisch Installateur bestaat uit 9 modules:
 Basis Metaal 40 Lt waarvan 10 Lt TV en 30 Lt PV
 Basis Elektriciteit 40 Lt waarvan 10 Lt TV en 30 Lt PV
 Elektrische Opbouwinstallaties 1 80 Lt waarvan 30 Lt TV en 50 Lt PV
 Elektrische Opbouwinstallaties 2 80 Lt waarvan 30 Lt TV en 50 Lt PV
 Elektrische Inbouwinstallaties 1 60 Lt waarvan 24 Lt TV en 36 Lt PV
 Elektrische Inbouwinstallaties 2 60 Lt waarvan 24 Lt TV en 36 Lt PV
 Elektrische Comfortschakelingen 1 40 Lt waarvan 16 Lt TV en 24 Lt PV
De totale opleiding omvat dus 520 Lt.
De modules "Basis Elektriciteit”, “Basis Metaal“, “Elektrische Opbouwinstallaties 1 en 2", “Elektrische
Inbouwinstallaties 1 en 2” en “Elektrische Comfortschakelingen 1, 2 en 3“ zijn instapvrij.
1.4 Niveau en soort vak

De opleiding omvat op een totaal van 520 Lt:
 192 Lt TV
 328 Lt PV
Alle modules worden ingedeeld als onderwijs van de derde graad van het secundair beroepsonderwijs.

2 Beginsituatie
De cursisten dienen te voldoen aan de decretale toelatingsvoorwaarden voor het volwassenenonderwijs.

3 Algemene doelstellingen van de opleiding
3.1 Doelstellingen
De opleiding tot Residentieel Elektrotechnisch Installateur stelt zich tot doel vakbekwame technici te vormen die
in staat zijn om zelfstandig, volledige of gedeeltelijke residentiële elektrische installaties te installeren en /of te
herstellen naar de hedendaagse normen en veiligheidsvoorschriften.
3.2 Sleutelvaardigheden
Naast het bijbrengen van de noodzakelijk vakgerichte kennis zal de leerkracht ook oog hebben voor het
bijbrengen van de in de sector gebruikelijke beroepshoudingen.
Sleutelvaardigheid Specificatie Code

Accuratesse In staat zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te SV02
voltooien.
Flexibiliteit In staat zijn om zich aan te passen aan wijzigende omstandigheden, SV12
onder meer middelen, doelen, mensen en procedures.
Problemen onderkennen Zien dat er een probleem is, waar het precies gesitueerd is en er een SV23
en oplossen oplossing voor aanreiken.
Veiligheids- en In staat zijn om actief en proactief in te staan voor de veiligheid en om SV30
Milieubewustzijn situaties te voorkomen die mens en milieu kunnen schaden.
Zelfstandigheid In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht gedurende lange tijd SV32
aan een taak te werken.

4 Pedagogisch-didactische wenken en didactische
hulpmiddelen
Kennis, vaardigheden en attitudes zullen evenwichtig nagestreefd worden.
De aandacht moet in de eerste plaats gaan naar het verwerven van vaardigheden, ondersteund door kennis en
attitudes.
Het pragmatische binnen deze opleiding moet aanschouwd worden als prioriteit, de leerstof gegeven als
theoretisch vak zal dus in functie staan van de praktijkoefeningen.
Integratie van theorie en praktijk is dus noodzakelijk.
Het leertempo is meestal wisselvallig, van cursist tot cursist afhankelijk, hiermee zal rekening gehouden worden
tijdens de opleiding.
De eisen moeten zodanig gesteld zijn dat de cursisten vele kansen krijgen om opdrachten tot een goed einde te
brengen. Aanmoediging is dan ook een middel om hun prestaties gunstiger te beïnvloeden.
Opdrachten worden aanbevolen in het belang van de cursist. De moeilijkheidsgraad van de opdrachten moet
geleidelijk opgevoerd worden naar de capaciteit van de cursist.
Te hoge eisen stellen kan nefaste gevolgen hebben, toch moet de kwaliteit van het onderwijs zo hoog mogelijk
gehouden worden.
De leerkracht zal alles in het werk stellen om de cursist goed te begeleiden zodat deze met tevreden resultaat de
opleiding kan volbrengen.
4.1 Didactische hulpmiddelen

 Set schroevendraaiers
 Combinatietang
 Zijkniptang
 Striptang
 Ontmantelmes
 Beugelzaag
 Hamers
 Rolmeter
 Werkbanken
 Boormachine
 Haakse slijper
 Set ringsleutels
 Set steeksleutels
 Set inbussleutels
 Set boren
 Waterpas
 Plooiveer
 Trekveer
 Multimeter
 Veiligheidsbrillen
 Vijlen
 Beitels
 Truweel
 Spatel

5 Evaluatie van de cursisten
De evaluatie heeft tot doel na te gaan of de doelstellingen van het onderricht worden bereikt. Er moet een
onderscheid gemaakt worden tussen evaluatie van het leerproces (permanente evaluatie) en de evaluatie van het
eindproduct (eindevaluatie).Permanente evaluatie volgt doorlopend de cursist in zijn vorderingen bij het
verwerven van kennis, vaardigheden en attitudes.
Tijdens deze opleiding wordt bij het uitvoeren van iedere oefening aan een kwalitatieve meting gedaan. Het
spreekt dus voor zich dat permanente evaluatie het meest aangewezen instrument is om de productevaluatie te
benaderen. De permanente evaluatie gebeurt best in aanwezigheid van de cursist met een uitgebreide motivering
van de leraar over de vastgestelde vorderingen en tekorten.
Naarmate de opleiding vordert wordt naast de evaluatie van de leerkracht, de zelfevaluatie van de cursist (aan
de hand van een evaluatieblad) gestimuleerd en komt ze steeds meer aan bod. De cursist wordt gevraagd zelf
een oordeel te vormen over het eigen werk en zijn vorderingen in het aanleren van de specifieke en aanverwante
vaardigheden.
Deze permanente evaluatie weegt door in de eindbeoordeling. Wel is het noodzakelijk om de cursisten vooraf op
de hoogte te brengen van de in het CVO gehanteerde werkwijze en van het aandeel van de permanente
evaluatie in de eindbeoordeling.
Een evaluatieblad waarop het leerproces in kleine stappen en in zijn verschillende aspecten door de leerkracht
wordt uitgetekend, kan een instrument zijn voor zelfevaluatie. Het kan tevens een leiddraad zijn bij de
samenspraak tussen leerkrachten (evaluatieschrift) en cursist wat uiteindelijk tot een volwaardig
evaluatiedocument resulteert.

6 Module: M ME C 100 Basis Elektriciteit - 40 lestijden (10 TV/30 PV)
Administratieve code: 6965
6.1 Algemene doelstelling van de module

Deze module omvat basistechnieken waarbij het zelfstandig handelen als doelstelling primeert. Deze module brengt vaardigheden aan welke noodzakelijk zijn in meerdere
opleidingen.
De inhoud van de module beoogt het realiseren van eenvoudige elektrische verbindingen en elektrische schakelingen. Hierbij raakt men vertrouwd met de belangrijkste
elektrische grootheden. Na het voltooien van deze module is men tevens in staat, met inachtneming van de nodige veiligheidsmaatregelen, elektrisch testgereedschap te
hanteren.
De cursist kan
 Verantwoord met elektrische energie omgaan
 De gevaren van elektrische energie onderkennen
 Veiligheidsnormen en reglementering naleven
 Spanningsloos fouten in eenvoudige schakelingen opsporen en verhelpen
 Met elektrisch testgereedschap spanning detecteren
 Courante elektrische gegevens en opschriften onderkennen
 Elektrische verbindingen realiseren
 Elektrische verbindingen met geleiders en leidingen uitvoeren
 Eenvoudige bedradingschema’s lezen
 Elektrische en logische basisschakelingen uitvoeren
 Technische informatie raadplegen
6.2 Beginsituatie

6.3 Leerplandoelstellingen en leerinhouden
Leerplandoelstellingen BC Leerinhouden Pedagogisch-didactische
met inbegrip van eindtermen (ET), specifieke eindtermen wenken
(SET), basiscompetenties (BC), uitbreidingsdoelstellingen
SV
(steeds in cursief!), sleutelvaardigheden (SV) (S)ET
De verschillende manieren van spanningsopwekking Elektrische energie Via inductie, via statische
kennen. elektriciteit, via piëzo-elektriciteit, via
Wisselspanning en gelijkspanning. foto-elektriciteit, via chemische
Verschillen kennen tussen wisselspanning en werking, via thermische elektriciteit.
gelijkspanning.
De verschillende effecten van stroom kennen. Vormen

 Licht
 Warmte - thermisch
 Beweging
 Magnetisme
 Chemische werking
De gevaren van elektriciteit kennen. BC Opsomming gevaren. Effecten van elektrische stroom.
Veiligheidsnormen en reglementering kunnen naleven. SV Normen en reglementering.
Het begrip weerstand kunnen verklaren en weerstand BC Begrip Weerstand - Ohmmeter.

kunnen meten.
Het begrip spanning kunnen verklaren en spanning kunnen BC Begrip Spanning - Voltmeter
meten in een eenvoudige kring.
Courante elektrische gegevens en opschriften kunnen BC Elektrische grootheden

interpreteren.  Spanning
Het verband tussen de grootheden kennen en kunnen  Stroom
gebruiken.
 Weerstand - verbruiker
 Vermogen

SV
Elektrische verbindingen met geleiders en leidingen kunnen BC Elektrische verbindingen
uitvoeren.
De verschillende soorten symbolen
Meest voorkomende symbolen kennen. BC
Bedradingschema’s
Eenvoudige bedradingschema’s kunnen lezen. BC
De noodzaak van elektrische beveiliging van kringen Beveiligingen Het opsporen van een kortsluiting in
inzien. een eenvoudige elektrische kring.
 Werking zekering, soorten
 Overbelasting
 Kortsluiting
 Functie van een zekering, draadsectie

7 Module: M ME C 300 Basis Metaal - 40 lestijden (10 TV/30 PV)

Deze module omvat basistechnieken. Samen met het handmatig uitvoeren van bewerkingen op verschillende materialen wordt hier de basis gelegd voor het bedienen van
machines en kiezen van het juiste snijgereedschap. Bij demontage en montage zal men vooral aandacht schenken aan werkmethoden, technieken en het gebruik van
aangepast gereedschap.
Om geleidelijk over te gaan naar productief en kwalitatief werk zal men duidelijk verantwoorde werkmethodes en informatie over kwaliteitseisen aanreiken, steeds rekening
houdend met de veiligheid en het milieu.
De cursist kan
 Een werkmethode opvolgen
 Een technische tekening gebruiken
 Een werkvolgorde opvolgen
 Eenvoudige werkstukken aftekenen
 Courante ferro- en non-ferrometalen onderscheiden
 Courante kunststoffen onderscheiden
 Een eenvoudig werkstuk/onderdeel visueel controleren
 Metingen uitvoeren
 Gereedschap onderhouden
 Constructies demonteren en monteren
 Genormaliseerde bevestigings- en borgmiddelen gebruiken
 Demontage- en montagetechnieken toepassen
 Mechanismen demonteren-monteren
 Het gereedschap kiezen
 Handmatige bewerkingen uitvoeren
 Dunne plaat volgens een aftekenlijn snijden
 Evenwijdig aan een aftekenlijn zagen
 Werkstukken ontbramen

 Werkstukken bijvijlen
 Eenvoudige werkstukken plooien en rechten
 In- en uitwendige bevestigingsschroefdraad tappen en snijden
 Machines bedienen
 Snijgereedschap kiezen
 Aan de hand van tabellen snijsnelheden kiezen
 Werkstukken klemmen
 Met een tafel- (kolom-) en handboormachine in verscheidene courante materialen boren
 Koelsmeermiddelen gebruiken
 Onderhoudsvoorschriften toepassen
 Globale en persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken
 Voor zichzelf en voor anderen veilig werken
7.2 Beginsituatie

SV
Globale en persoonlijke beschermingsmiddelen kunnen SV Veiligheid
gebruiken.
Voor zichzelf en voor anderen veilig kunnen werken. SV
Een technische tekening kunnen gebruiken. BC Werkmethode en werkvolgorde
Een werkvolgorde kunnen opvolgen. BC
Eenvoudige werkstukken kunnen aftekenen. BC Aftekenen
Courante ferro- en non-ferrometalen kunnen BC Materialen
onderscheiden.  Ferro en non-ferro
Courante kunststoffen kunnen onderscheiden. BC  Kunststoffen
Een eenvoudig werkstuk/onderdeel visueel kunnen BC Controle

controleren.  Visueel
Metingen kunnen uitvoeren. BC  Meten
Gereedschap kunnen onderhouden. BC Onderhoud

 Gereedschap
Genormaliseerde bevestigings- en borgmiddelen kunnen BC Monteren en demonteren

gebruiken.  Bevestigingsmiddelen
Demontage- en montagetechnieken kunnen toepassen. BC  Borgmiddelen
Mechanismen kunnen demonteren - monteren. BC
Het gereedschap kunnen kiezen. BC

SV
Dunne plaat volgens een aftekenlijn kunnen snijden. BC Handmatige bewerkingen
Evenwijdig aan een aftekenlijn kunnen zagen. BC  Snijden
Werkstukken kunnen ontbramen. BC  Zagen
Werkstukken kunnen bijvijlen. BC  Ontbramen

Eenvoudige werkstukken kunnen plooien en rechten. BC  Bijvijlen
In- en uitwendige bevestigingsschroefdraad kunnen tappen BC  Plooien
en snijden.
 Rechten
 Schroefdraad tappen
 Schroefdraad snijden
Snijgereedschap kunnen kiezen. BC Machines

Aan de hand van tabellen snijsnelheden kunnen kiezen. BC
Werkstukken kunnen klemmen. BC
Met een tafel- (kolom-) en handboormachine in BC
verscheidene courante materialen kunnen boren.
Koelsmeermiddelen kunnen gebruiken. BC
Onderhoudsvoorschriften kunnen toepassen. BC

8 Module: Elektrische Opbouwinstallaties 1 - C101 1 - 80 lestijden (30 TV & 50 PV)
 Administratieve code: 6967

Elektrische opbouwschakelingen vormen de leidraad in deze module.Het betreft hier niet alleen de algemene principes van verlichting welke van toepassing zijn in verdere
opleidingen, ook stopcontacten en beveiligingen zijn in deze module opgenomen.
Er wordt in deze module nadruk gelegd op de praktische uitvoering.
Er wordt veel belang gehecht aan veiligheid.
De cursist kan :
Eigen werk organiseren en controleren
 Instructies i.v.m. Welzijn en milieu uitvoeren
 Persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken
 Schema’s van residentiële elektrische installaties gebruiken
 Op basis van een werkopdracht, in overleg, het eigen werk plannen
 Benodigde materialen en gereedschappen bepalen en tekorten melden
 Materiaal en gereedschap visueel controleren en gebreken melden
 Materiaal en gereedschap opslaan en beschermen
 Werkplek tijdens en na het werk opruimen
Opbouw installatiewerken uitvoeren
 Opbouwdozen plaatsen
 Buizen bewerken, leggen en bevestigen
 Kabelgoten plaatsen
 Draden in buizen aanbrengen
 Kabels leggen en bevestigen
 Kabels in buizen en kabelgoten aanbrengen
 Muren, vloeren en wanden doorboren en afdichten
 Afval sorteren

Schakelaars en wandcontactdozen plaatsen en aansluiten
 Schakelaars en wandcontactdozen bij opbouw, plaatsen en aansluiten
 Aansluitdozen voor toestellen met een vaste standplaats bij opbouw plaatsen
 Schakelaars en wandcontactdozen in spatwaterdichte opbouw uitvoering, plaatsen en aansluiten
8.2 Beginsituatie
 De cursist voldoet aan de decretale toelatingsvoorwaarden


SV
Een elektrisch dossier van een residentieel gebouw BC Het elektrisch dossier
kunnen interpreteren onder begeleiding en in functie van de  Het ééndraadschema
uitvoering.
 Het situatieschema
 Het leidingschema
 Het frontblad
De noodzakelijke elektrische symbolen in de schema’s van BC Gebruik van elektrische symbolen

een residentieel gebouw herkennen en toepassen.
De afspraken rond elektrisch comfort kennen. BC Plaats van elektrische toestellen AREI-voorschriften voor het
plaatsen van elektrische toestellen
Verdelen van kringen
Minimale elektrische uitrusting
Wachtbuizen in de installatie
Kunnen opzoeken van verschillende uitvoeringsmodellen BC Gebruik van catalogussen
van elektrische toestellen.
Gereedschap herkennen en de benaming reproduceren. BC Beheer van gereedschap dienstig voor opbouwinstallaties. Zaag, trekdraad, plooiveer,
kabelmes,schroevendraaiers,tangen
Herkennen van veilig gereedschap. BC Eigenschappen van veilig gereedschap hamers, meetgereedschap,
spanningtester,aftekengereedschap,
buizensnijder.
Kunnen uitleggen hoe een aarding op een doeltreffende BC Aardingslus AREI-voorschriften voor het
manier kan geplaatst worden. plaatsen van aardingen
Aardgeleider
Aardelektrode
Het doel van een aansluitbocht kennen. BC De aansluitbocht

SV
Weten waar elektrische leidingen op een veilige manier BC Leidingen in badkamers AREI documenten?
moeten geplaatst worden.
Plaats van leidingen
Toegelaten zones
Soorten buizen kunnen onderscheiden. BC Plaatsen van buizen Tabel met handelsmaten van buizen
 Flexibele buis geribde en gladde ter beschikking stellen
 Voorbedrade buis
 Tth
 TAL
Het toepassingsgebied van de soorten buizen kunnen BC Bescherming gebruik en voorschriften van buizen AREI-voorschriften
uitleggen.
Toebehoren voor het plaatsen van buizen kennen BC Buistoebehoren Moffen, bochten, eindtullen,
beugels, betonnagels
Tth – buis op maat kunnen maken, ontbramen en plooien. BC Plooien en bewerken van buizen van buizen Bochten plooien volgens
vastgestelde maten
Tth-buis met verschillende bevestigingsmiddelen kunnen BC Aanleg van Tth-buis bij opbouw Aanleg in opbouw op wand
monteren in opbouw voor een droog lokaal en opbouw
spatwaterdicht.
De juiste voorbedrade buizen kunnen kiezen in functie van BC Voorbedrade buizen
de schakeling.
Soorten opbouwdozen kunnen onderscheiden. BC De opbouwdozen Verschil thermoplasten en
 Niet spatwaterdicht opbouwdozen thermoharders
 Spatwaterdicht opbouwdozen
 IP-waarden
 Thermoplasten
 Thermoharders

SV
Materiaal voor spatwaterdichte uitvoeringen herkennen en BC Spatwaterdichte schakelaars, stopcontacten en aftakdozen catalogi
toelichten.
Materiaal voor niet-spatwaterdichte uitvoeringen herkennen BC Gebruik van montageplaten, schakelaars, stopcontacten bij niet catalogi
en kunnen toelichten. spatwaterdichte uitvoeringen
Werkmethode voor het plaatsen van opbouwdozen kunnen BC Gebruik en keuze van schroeven en pluggen in functie van de catalogi
toelichten. ondergrond
Opbouwdozen kunnen monteren op wanden. BC Monteren van spatwaterdichte materialen en aftakdozen
Soorten kabelgoten, plinten en lijsten kunnen BC Kabelgoten, plinten en lijsten. Met gebruik van catalogi
onderscheiden.  Handelsmaten
 Materiaalsoorten
De werkmethode om kabelgoten, plinten en lijsten te BC Bewerken van kabelgoten, plinten en lijsten. Gebruik van zaagblok.
bewerken en te plaatsen kunnen toelichten.  Aftekenen Zagen onder hoek
 Afzagen
 Bevestigingsplaatsen
Het klein materiaal om kabelgoten, plinten en lijsten te BC Bijkomend materiaal voor kabelgoten, plinten en lijsten Gebruik van catalogus
plaatsen herkennen en kunnen toelichten.  Eindstukken
 Hoekstukken
 Beugels
 Pluggen en schroeven
Kunnen plaatsen van kabelgoten, plinten en lijsten op BC Monteren van kabelgoten, plinten en lijsten op wand
wand.
Kennen van de draadgeleiders om toestellen aan te sluiten BC Draadgeleiders Tabel met maximum toegelaten
met een vaste standplaats.  HO7-V-U geleiders in een buis ter beschikking
stellen
 HO7-V-R

SV
Kennen van de kabels om toestellen aan te sluiten met BC Kabel XVB-F2
vaste standplaats.
De draaddoorsneden kunnen bepalen in functie van de BC Installatietoepassingen Oefeningen met wet van Ohm en
toepassing in de installatie.  Verlichting Pouillet.
 Stopcontacten Tabellen
 Vermogenkringen
De draadkleuren kunnen bepalen in functie van de BC De draadkleuren AREI wetgeving

toepassing in de installatie.  Voorgeschreven draadkleuren
 Afgesproken draadkleuren
Draden en kabels die gebruikt worden in de huisinstallatie BC Plaatsen en bewerken van draden en kabels Veilig werken met kniptang,
kunnen plaatsen en bewerken.  Draadtrekken in buis striptang en mes
 Knippen en ontmantelen van draad en kabel
Stroombaan-, leidingen bedradingsschema kunnen BC Basisschakelingen en wandcontactdozen Gestelde voorschriften en

tekenen en de werking kunnen verklaren van de  Enkelpolige schakeling reglementeringen van de fabrikant
basislichtschakelingen. en het AREI
 Dubbelpolige schakeling
 Dubbele aansteking
 Wisselschakeling
 Kruisschakeling
 Dubbelpolige wisselschakeling
 Codering van elementen en contacten
 Controleschakelingen
Stroombaan en leidingsschema kunnen tekenen bij BC De wandcontactdozen

schakeling met wancontactdozen.

SV
De correcte uitvoeringsvorm van de schakelaars en BC Indeling van de schakelaars en wandcontactdozen volgens Catalogi
wandcontactdozen kunnen toepassen op de  Functie
voorgeschreven plaatsen.
 Bediening
 Uitvoering
Verschillende elektrische draadverbindingen kunnen BC De elektrische draadverbindingen Verscheidenheid van de

onderscheiden.  Lasdoppen verbindingen (grootte van de
verbinding)
 Steekklemmen
 Kroonsteen
De gepaste verbindingen kunnen uitvoeren met het BC Draadverbindingstechnieken

gepaste gereedschap.  Lasdopverbindingen
 Steekklemverbinding
 Luchterklemverbinding
Onderscheid tussen een CE-label en een BC Kwaliteitszorg CEBEC norm

kwaliteitskeurmerk kunnen duiden.
CE norm
Het werkplaatsreglement kennen en naleven. BC Het werkplaatsreglement Samen opstellen van een reglement
uit hoofde van verworven kennis
Veiligheidsinstructies van gebruikte gereedschappen en BC Veiligheidsinstructiekaarten Instructiekaarten die voorhanden
machines kennen en naleven. zijn in de werkplaatsen
Kunnen lezen van veiligheidspictogrammen. BC De veiligheidspictogrammen Volgens artikel 261,262,263 van het
AREI
De geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen kunnen BC Voorschriften van persoonlijke beschermingsmiddelen
kiezen en gebruiken in functie van het werk.

SV
De veiligheidsvoorschriften bij het werken aan een BC De Europese normering EN50-110 Elektrisch veilige gereedschappen
elektrische installatie kennen en naleven.
Procedure bij spanningloos werken Bevoegdheden van de werknemer
Procedure bij werken onder spanning ( BA4 – BA5)
( art. 28, 4, 5, 6, 7, 67, 266, 47 van
het AREI)
Analoge en digitale meettoestellen van elkaar kunnen BC De meettoestellen Onderscheid aantonen met
onderscheiden.  Soorten didactische toestellen
Volt, Ampére en Ohmmeter kunnen herkennen.
Een multimeettoestel als volt, Ampére en Ohmmeter BC Gebruik van het multimeettoestel Oefeningen maken op het
kunnen gebruiken.  Symbolen en instelling herkennen van symbolen
De symbolen op meettoestellen kunnen herkennen.
Het gepaste meetbereik en spanningsoort kunnen kiezen
en instellen.
Kunnen zelfstandig uitvoeren van: BC Meten van spanning, stroom en weerstand Uitvoeren van meetopstellingen
 Spanningsmetingen
 Stroommetingen
 Weerstandsmetingen
Een volledige werkopdracht kunnen uitvoeren aan de hand BC Werkplanning Opdrachten beginnende met een
van een planning. minimum aan informatie

9 Module: Elektrische opbouwinstallatie 2 – C 101 2 - 80 lestijden (30 TV & 50 PV)

Elektrische opbouwschakelingen vormen de leidraad in deze module. Het betreft hier niet alleen de algemene principes van verlichting welke van toepassing zijn in verdere
opleidingen, ook stopcontacten en beveiligingen zijn in deze module opgenomen.
Er wordt in deze module nadruk gelegd op de praktische uitvoering.
Er wordt veel belang gehecht aan veiligheid.
 persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken
 schema’s van residentiële elektrische installaties gebruiken
 op basis van een werkopdracht, in overleg, het eigen werk plannen
 benodigde materialen en gereedschappen bepalen en tekorten melden
 materiaal en gereedschap visueel controleren en gebreken melden
 materiaal en gereedschap opslaan en beschermen
 werkplek tijdens en na het werk opruimen
Opbouw installatiewerken uitvoeren
 Kabelgoten plaatsen
 draden in buizen aanbrengen
 kabels leggen en bevestigen
 kabels in buizen en kabelgoten aanbrengen
 afval sorteren
 Schakelaars en wandcontactdozen bij opbouw, plaatsen en aansluiten
 aansluitdozen voor toestellen met een vaste standplaats bij opbouw plaatsen

 Schakelaars en wandcontactdozen in spatwaterdichte opbouw uitvoering, plaatsen en aansluiten
Verdeelkast plaatsen
 Opbouwverdeelkast plaatsen
 componenten in een verdeelbord plaatsen, verbinden en aansluiten
 aardingsrail plaatsen
Verlichtingstoestellen plaatsen en aansluiten
 Voorschriften voor het uitpakken van armaturen toepassen
 montagevoorschriften toepassen
 armaturen plaatsen en aansluiten
9.2 Beginsituatie


SV
Stroombaan-, leidingen bedradingsschema kunnen lezen BC Elektrisch gestuurde schakelingen Documentatie en catalogi fabrikant
en interpreteren via tekenen van lichtschakelingen met  Enkelpolige impulsschakeling
afstandschakelaars. Schemalezen van bestaande
 Dubbelpolige impulsschakeling tekeningen.
 Impulsschakeling met lage veiligheidspanning

 Vermogen en type van belasting
Zelfstandig de verschillende afstandsschakelingen correct BC Gebruik van uitvoeringsschema’s afstandschakelingen Uitvoeringschema’s van fabrikanten
kunnen uitvoeren aan de hand van uitvoeringsschema’s. volgens vermogen en belasting
Stroombaan-, leidingen bedradingsschema kunnen lezen BC Gebruik van trappenhuisautomaat in het elektrisch schema Bijsluiter trappenhuisautomaat
en interpreteren via tekenen van lichtschakelingen met een
trappenhuisautomaat aan de hand van de bijsluiter.
Zelfstandig de verschillende trappenhuisautomaten correct BC Gebruik van uitvoeringsschema’s trappenhuisautomaten Uitvoeringschema’s van fabrikanten
kunnen aansluiten aan de hand van uitvoeringsschema’s.
Stroombaan-, leidingen bedradingsschema kunnen lezen BC Gebruik van dimmers in het elektrisch schema Bijsluiter dimmers
dimmer aan de hand van een bijsluiter.
De juiste dimmer kunnen aansluiten in functie van de BC Gebruik van dimmers in het elektrisch circuit Catalogi fabrikanten
lichtbron, het vermogen en het aantal plaatsen.
Zelfstandig de verschillende dimmers kunnen aansluiten BC Aansluiten van dimmers in het elektrisch circuit AREI documenten raadplegen
aan de hand van uitvoeringsschema’s, rekening houdend  Enkelpolige schakeling
met het AREI.
Een keuze kunnen maken van een verdeelkast en de BC Verdeelkasten en componenten Catalogusgebruik
componenten.  - soorten
Aan de hand van een ééndraadschema de componenten BC Schemalezen

van de verdeelkast kunnen herkennen.

SV
Het doel en de werking van een smeltveiligheid kennen. BC De smeltveiligheden AREI-document art. 115 en 118
 Overbelasting
 Kortsluiting
 Werking
 Begrip I-nominaal
De relatie van een smeltveiligheid met de draaddoorsnede BC Relatie I-nominaal / draaddoorsnede AREI –document art.251
herkennen.  Kalibreerelement
Doel en werking kennen van de automaat. BC De automaat Documentatie fabrikant

 Werking bij overbelasting
 Werking bij kortsluiting
De relatie van een automaat met de draaddoorsnede BC Gebruik van de automaat Lijst met draaddoorsneden en
kennen. overeenstemmende I-nominaal
automaat (AREI art.117)
Doel en werking van de verliesstroomschakelaar weten. BC De verliesstroomschakelaar Documentatie fabrikant
 Gevoeligheid van het differentieel
 Werking bij rechtstreekse en onrechtstreekse aanraking
 Werking bij verliesstroom
 Doel van de testknop
De plaats van de verliesstroomschakelaar in de installatie BC Plaats van de verliesstroomschakelaar Voorschriften van het AREI (art.85)
herkennen.

SV
Een keuze kunnen maken van een beltransformator in BC De beltransformator Gebruik van catalogus
functie van de verbruiker.  U primaire
 U secundaire
 Vermogen
 Kenplaatje lezen
 Symbolen transformator
Aan de hand van de voorschriften van de nutsbedrijven de BC De verdeelkast Voorschriften nutsbedrijven

plaats van de verdeelkast kunnen bepalen .  Plaatsbepaling
Kunnen monteren van de componenten in een verdeelkast. BC Montage van de componenten in de verdeelkast
De verdeelkast kunnen etiketteren aan de hand van het BC Etiketteren van de verdeelkast Etiketten maken voor een
situatieschema en het ééndraadschema. huisinstallatie volgens AREI art. 16
De lay-out van de verdeelkast kunnen lezen en BC Schemalezen van een verdeelkast met zijn componenten Met tekeningen
interpreteren.
De toebehoren nodig voor de bedrading van de verdeelkast BC Toebehoren voor de verdeelkast
kunnen beschrijven.  HO7-V-K
 Kabelschoenen
 Verdeelrails
 Invoertullen
Herkennen van het type kabel dat moet geplaatst worden BC De aansluitingskabel
voor de elektrische aansluiting van de verdeelkast.  EXVB
Kunnen plaatsen van een tellerkast met meetmodule en BC Tellerkast met meetmodule Documentatie fabrikant
scheiderklemmen.

SV
Weten welke voorzieningen de installateur moet voorzien BC Aansluitingen nutsbedrijven Voorschriften
voor :  Belgacom
 Een internetaansluiting
 Telenet
 Een telefoonaansluiting
 Kabeldistributie
 Een kabeldistributie-aansluiting
Het doel kennen van de aardingsonderbreker BC De aardingsonderbreker

Het juiste type aardingsonderbreker herkennen en op een BC Plaatsen van de aardingsonderbreker
correcte wijze kunnen plaatsen.
De aardingsgeleider herkennen en op een correcte wijze BC Verbinden van de aardingsgeleider Voorschriften

kunnen verbinden aan de aardingsonderbreker volgens de
voorschriften.
De aardingspen kunnen plaatsen volgens de voorschriften. BC De aardingspen Voorschriften in verband met de
aardingspen (AREI, art 69 + 70)
Weten wat de functie van de hoofdbeschermingsgeleider BC De hoofdbeschermingsgeleider Doorsnede en kleur
in de installatie is en de plaatsing kunnen uitvoeren.
Weten wat de functie is van de beschermingsgeleiders in BC De beschermingsgeleiders Doorsnede en kleur (AREI , art.70)
de installatie en de plaatsing kunnen uitvoeren.
Hoofdaardingsklem
Kunnen lezen en interpreteren van de BC De equipotentiaalverbinding AREI, art. 72 + 73
equipotentiaalverbinding op het grondplan van de woning.  Hoofdequipotentiaal Doorsnede en kleur
 Bijkomende equipotentiaalverbindingen
De equipotentiale verbindingen kunnen aansluiten volgens BC Aansluiten van de equipotentiaalverbindingen Draaddoorsnede

voorschriften.
Verbindingsmaterialen
Plaatsingstechnieken voor verlichtingsapparatuur kunnen BC De verlichtingsapparatuur Bevestiging- en montagetechnieken
onderscheiden. bij vochtige lokalen

SV
Kunnen plaatsen en aansluiten van verschillende BC De verlichtingsarmaturen Verschillende armaturen
verlichtingsarmaturen voor gloeilampen.
Doel en gebruik van de verschillende gloeilampen kunnen BC De gloeilampen Documentatie en opschriften
toelichten.  Werking verpakking.
 Soorten
 Lampvoeten uit de E- reeks
Onderdelen en gebruik van een halogeenverlichting BC De halogeenverlichting

kunnen verklaren.  Voor- en nadelen
 Onderdelen
 Soorten
 Gebruik
 Gevaren
De gebruikte transformatoren herkennen en de juiste keuze BC De transformatoren Didactisch materiaal

kunnen maken.  Veiligheidstransformator Documentatie fabrikant
 Beschermingstransformator
 Elektronische transformator
 Ballasttransformator
 Bloktransformator
 Ringkerntransformator
De draaddoorsnede kunnen bepalen in functie van de BC Relatie transformator / vermogen halogeenlamp en draadsectie Draaddoorsnede
plaats van de transformator ten opzicht van de
halogeenlamp. Transformatorvermogen
Beveiliging
Siliconedraad HO5SJ-K

SV
Kunnen plaatsen en aansluiten van halogeenarmaturen. BC Plaatsen van halogeenverlichting voor opbouw catalogi
Kunnen tekenen van het bedradingsschema van een TL- BC Bedradingsschema ’s van TL-verlichting
armatuur met starter.  Klassieke schakeling
 Tandemschakeling
Handelsvormen kunnen opzoeken van TL- lampen. BC Handelsvormen van TL-verlichting Vermogen
Kleur
Kunnen uitvoeren van een klassieke schakeling bij TL- BC TL-verlichtingsschakeling
verlichting.  Klassieke schakeling
Doel en gebruik van de verschillende spaarlampen kunnen BC De spaarlampen Documentatie, verpakkingen

toelichten.  Soorten Verscheidenheid van lampvoeten
 Vermogen aanhalen.
 Kleur
 Voor- en nadelen
Spaarlampen kunnen vervangen in bestaande installatie . BC Monteren van spaarlampen Bestaande lampen in de oefeningen
vervangen door spaarlampen.
In verschillende lichtschakelingen
De verschillende verlichtingsystemen kennen en hun BC De verlichtingssystemen
toepassingsgebied weten.  Directe verlichting
 Indirecte verlichting
 Binnenverlichting
 Buitenverlichting
 Opbouwarmaturen

SV
De veiligheidsvoorschriften van het AREI in verband met BC Veiligheid en bescherming bij verlichting Beschermingsgraden
verlichting kunnen toepassen.
Nood en veiligheidsverlichting kunnen plaatsen en BC De nood- en veiligheidsverlichting Documentatie van de fabrikanten
aansluiten volgens voorschriften van de fabrikant.
De werkmethode om op een veilige manier storingen op te BC Storingen verhelpen Flowcharts met werkmethodes
sporen en te herstellen in een elektrische installatie kunnen  Kortsluiting
toepassen.
 Overbelasting
 Isolatiefout
 Onderbreking
De werkwijze voor het meten van de BC De aardspreidingsweerstand

aardspreidingsweerstand kunnen uitleggen.  De aardingsmeter
De mogelijke oplossingen bij een te hoge  De aardelektrode
aardspreidingsweerstand kunnen toelichten.
 De verliestroomschakelaar
Kunnen opsommen welke controles bij de keuring van een BC De elektrische installatiekeuring AREI art. 269, 270, 271
huishoudelijke elektrische installatie gebeuren.  Keuringsverslag
 Verzegelbare klemmen
 Spreidingsweerstand
 Isolatieweerstand
Het werkplaatsreglement kennen en naleven. BC Het werkplaatsreglement

De veiligheidsinstructies van gebruikte gereedschappen en BC De veligheidsinstructiekaarten
machnines kennen en naleven.
Kunnen lezen van veiligheidspictogrammen. BC De veiligheidspictogrammen AREI art. 261,262,263
De geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen kiezen BC De voorschriften van persoonlijke beschermingsmiddelen
en kunnen gebruiken in functie van het werk.

SV
elektrische installatie naleven.
( art. 28, 4, 5, 6, 7, 67, 266, 47 van
het AREI)
onderscheiden.  Soorten didactische toestellen
kunnen gebruiken.  Symbolen en instelling herkennen van symbolen
en instellen.
Zelfstandig een spanningsmeting kunnen uitvoeren. BC Meten van spanning
Zelfstandig een stroommeting kunnen uitvoeren. BC Meten van stroom Met stroomtang
Zelfstandig een weerstandsmeting kunnen uitvoeren. BC Meten van weerstanden
Een volledige werkopdracht kunnen uitvoeren aan de hand BC Werkplanning Opdrachten beginnende met een
van een planning. minimum aan informatie

10 Module: Elektrische Comfortschakelingen 1 – G 102 1 - 40 lestijden (16 TV & 24 PV)

Het betreft hier vooral de schakelingen welke voorkomen in de utiliteitssector, met name: verwarming.
Er wordt in deze module de nadruk gelegd op de praktische uitvoering.
Er wordt groot belang gehecht aan het verantwoord omspringen met milieu en veiligheid.
De cursist kan
Eigen werkzaamheden plannen
 Op basis van een werkopdracht in overleg het eigen werk plannen
 Benodigde materiaal en gereedschap bepalen en tekorten melden
 Werkplek tijdens en na werk opruimen
 Elektrische installatie met behulp van een schema controleren, fouten en defecten opzoeken en herstellen
Elektrische verwarming plaatsen en aansluiten
 Snoeren bewerken en aansluiten
 Thermostaat plaatsen en aansluiten
 Elektrische verwarmingstoestellen monteren, installeren en aansluiten
10.2 Beginsituatie


SV
Snoeren kunnen herkennen om huishoudtoestellen aan te BC Soorten snoeren
sluiten.  HO5VV-F (VTMB)
 HO3VV-F (VTLB)
 HO3VVH2-F (VTLBP)
 HO3RT-F (CSUB)
Soepele snoeren kunnen bewerken. BC Bewerken van snoeren Kabel

 Ontmantelen HO7V-K
 Snijden HO3VH-H
 Ogen maken HO5RR-T
HO7RN-F
Kabelschoenen kunnen kiezen en monteren. BC Monteren van kabelschoenen Maken van verbindingen
Krimpkousen kunnen kiezen en op een correcte wijze BC De krimpkousisolatie
kunnen aanbrengen met het gepaste gereedschap.
De werkmethode kennen om op een veilige manier BC Werkmethoden foutopsporing Flowcharts
storingen op te sporen in eenvoudige elektrische toestellen.
Elektrische toestellen op vakkundige wijze kunnen BC Demontage van toestellen Koffiezet, toaster, wafelijzer,
demonteren. strijkijzer en/of andere toestellen
gebaseerd op warmte.
Oorzaken van storingen kunnen opsommen. BC Storingsoorzaken
 Onderbreking
 Doorverbinding
 Kortsluiting
 Aardsluiting

SV
Gebruik van verschillende testapparaten kennen en veilig BC De testapparaten Testlamp
gebruiken.
Doormeetapparaat
Multimeter
Een herstelling vakkundig kunnen uitvoeren. BC Herstelling van elektrische toestellen met verwarmingselementen
Een controle kunnen uitvoeren na een herstelling. BC Controle na herstelling Bezichtiging, meting, indienststelling
Een thermostaatwerking kunnen uitleggen. BC De thermostaat Vast, regelbare
Een eenvoudig huishoudtoestel met het net kunnen BC Elektrische verbindingssystemen
verbinden.  Stekkers
 Koppelstekkers
 Trekontlasting
 Kabelschoenen
 Eindhuls
Een verwarmingstoestel kunnen kiezen in functie van het BC Soorten verwarmingstoestellen Convectie
gebruik en het vermogen.
Accumulatie
Een verwarmingstoestel kunnen monteren, installeren en BC Montage en installatie van verwarmingstoestellen Directe verwarming
aansluiten.
Accumulatieverwarming
Aan de hand van een gedocumenteerd dossier en gebruik BC Zelfstandig foutzoeken en herstellen van
makend van meetapparatuur en specifieke  Residentiële installatie
gereedschappen fouten kunnen opsporen en herstellen.
 Huishoudtoestellen
 Elektrische handgereedschappen
Het eigen werk kunnen plannen , organiseren en BC Opvolgen werkvolgorde Opstellen werkopdracht.
evalueren.
Zelfevaluatie.
Een opdracht begrijpen en zich inhoudelijk erover
informeren.

SV
uit hoofde van verworven kennis.
Veilig en hygiënisch kunnen werken. BC Veiligheidsfiches en onveilige situaties
De verplichte milieuvoorschriften kennen en opvolgen. BC Voorschriften bij Milieuwetgeving.
 Opslag materialen
 Producten
Afval en restproducten selectief verwijderen en sorteren. BC Afvalverwerking en sorteren


Het betreft hier vooral de schakelingen welke voorkomen in de utiliteitssector, met name: signalisatie,telefonie, TV en kabeldistributie.
De cursist kan :

Parlefooninstallaties, belinstallaties, videofonie installaties, telefooncentrales volgens instructies van de constructeur plaatsen en aansluiten.
 Wandcontactdozen voor telefoon plaatsen en aansluiten
 Wandcontactdozen voor tv- en kabeldistributie plaatsen en aansluiten
 Belinstallatie plaatsen en aansluiten
 Coaxkabel bewerken en aansluiten
 Telefooncentrale plaatsen en aansluiten
 Videofonie installaties plaatsen en aansluiten
 Parlefonie installaties plaatsen en aansluiten

11.2 Beginsituatie

SV
Aan de hand van een bijsluiter van een parlofooninstallatie BC De parlofooninstallatie voor een ééngezinswoning
het stroombaan-, leidingen bedradingsschema kunnen
lezen en interpreteren.
Een parlofonietoestel kunnen aansluiten volgens de BC Aansluiten van parlofoon Bedrijfsdocumentatie.
voorschriften van de fabrikant.
Aan de hand van een bijsluiter van een videofooninstallatie BC De videofooninstallatie voor een ééngezinswoning
het stroombaan-, leidingen bedradingsschema kunnen
lezen en interpreteren.
Een videofoontoestel kunnen aansluiten volgens BC Aansluiten van videofoon Bedrijfsdocumentatie.
Het stroombaan-, leidingen bedradingsschema van een BC De belinstallatie Bel, zoemer, gong.
belinstallatie kunnen lezen en interpreteren.  Belschakelingen
 Deurmelder
Belschakelingen met gewone en verlichte drukknop kunnen BC Uitvoeren belschakelingen Volgens schema.
uitvoeren.
De deurmelder kunnen aansluiten volgens voorschriften BC Deurmelder Documentatie fabrikant.
van de fabrikant.
Aan de hand van een bijsluiter van een BC De binnenhuiscentrale VVT kabel 2paar.
huistelefooninstallatie het stroombaan-, leidingen
bedradingsschema kunnen lezen en interpreteren. RJ11.
Repartiteur.
Een binnenhuistelefonie kunnen aansluiten volgens de BC Aansluiten binnenhuiscentrale Gebruik krimptang.

SV
Kunnen een coax-kabel herkennen en kiezen naargelang BC De coax-kabel
het gebruik.  Gebruik binnenshuis
 Gebruik buitenshuis
Coax-kabel kunnen bewerken en aansluiten aan BC Bewerken en aansluiten van coax-kabel

componenten
Een coax-contactdoos voor tv-aansluiting en BC Coax-contactdozen
kabeldistributie volgens de voorschriften van de fabrikant  Montage
kunnen plaatsen en aansluiten.
 Aansluiting
Een telefooncontactdoos volgens de voorschriften van de BC Telefooncontactdozen

fabrikant kunnen plaatsen en aansluiten.  Montage
 Aansluiting

machines kennen en naleven. zijn in de werkplaatsen.
Kunnen lezen van veiligheidspictogrammen. BC De veiligheidspictogrammen AREI, artikel 261,262,263
De veiligheidsvoorschriften bij het werken aan een BC De Europese normering EN50-110 Elektrisch veilige gereedschappen.
Procedure bij spanningloos werken Bevoegdheden van de werknemer.
( art. 28, 4, 5, 6, 7, 67, 266, 47 van
het AREI)
onderscheiden.  Soorten didactische toestellen.

SV
kunnen gebruiken.  Symbolen en instelling herkennen van symbolen.
en instellen.
Kunnen zelfstandig uitvoeren van: BC Meten van spanning, stroom en weerstand Uitvoeren van meetopstellingen.
 Stroommetingen
evalueren.
Zelfevaluatie.
informeren.
 Producten


Het betreft hier vooral de schakelingen welke voorkomen in de utiliteitssector.
Installatiewerken uitvoeren
 Componenten in verdeelbord plaatsen, verbinden en aansluiten
 Schakelmateriaal plaatsen en aansluiten

12.2 Beginsituatie


SV
Componenten in een verdeelkast kunnen monteren en BC Montage en aansluiting van componenten in een verdeelkast Bedrading
aansluiten.
Etikettering
Lay-out
Schakelklokken kunnen aansluiten en programmeren BC  De schakelklokken Analoge
volgens een bepaalde toepassing.
Digitale
Programmeerbare met uur-, dag-,
weekprogramma
Aan de hand van het aansluitschema van residentiële BC Residentiële schakelingen Rolluikbediening
schakelingen het stroombaan-,leiding en
bedradingsschema kunnen lezen en interpreteren. Automatische zonwering
Schemerschakeling
Aan de hand van uitvoeringsschema’s residentiële BC Aansluiten van residentiële schakelingen Rolluikbediening
schakelingen aansluiten.
Automatische zonwering
Schemerschakeling
UTP- kabel kunnen herkennen. BC Netwerkkabel UTP-kabel
RJ45
De RJ 45 kunnen aansluiten volgens de voorschriften van BC RJ 45 voorschriften
de fabrikant.
Draden voor luidsprekeraansluiting kennen. BC Luidsprekerkabel Catalogusgebruik
 VTLmB kabel (gemerkt)
Luidsprekercontactdoos volgens de voorschriften van de BC Aansluiten luidspreker Bijsluiters

fabrikant kunnen aansluiten.

SV
Het gebruik van een stuurrelais kunnen toelichten . BC Het stuurrelais Catalogusgebruik.
 Gebruik op netspanning
 Gebruik op veiligheidsspanning
Een stuurrelais kunnen monteren en aansluiten. BC Montage en aansluiten van het stuurrelais
 Ingangsaansluitingen
 Uitgangsaansluitingen
Een schakeling kunnen programmeren in een stuurrelais BC Programmeren van het stuurrelais Documentatie van de fabrikant.
Een kontaktorschakeling kunnen aansluiten aan de hand BC De kontaktorschakelingen Motorschakelingen.
van een schema.  Start / stop
 Links / rechts
 Ster / driehoek

( art. 28, 4, 5, 6, 7, 67, 266, 47 van
het AREI)
onderscheiden.  Soorten didactische toestellen.

SV
kunnen gebruiken.  Symbolen en instelling herkennen van symbolen.
en instellen.
Kunnen zelfstandig uitvoeren van: BC Meten van spanning, stroom en weerstand Uitvoeren van meetopstellingen.
 Stroommetingen
evalueren.
Zelfevaluatie.
informeren.
De verplichte milieuvoorschriften kennen en opvolgen. BC Voorschriften bij Milieuwetgeving
 Producten

13 Module: Elektrische Inbouwinstallaties 1 – G 103 1 - 60 lestijden (24 TV & 36 PV)

Het betreft hier vooral het leren omgaan met de praktische omstandigheden zoals: voorbereidende
werkzaamheden, aanwenden van ladders en steigers, gebruik van gereedschap, uitvoeren van kleine herstellingswerken, enz.
Er wordt in deze module nadruk gelegd op het uitvoeren van de inbouwinstallatie.
Er wordt groot belang gehecht aan het verantwoord omspringen met milieu, veiligheid en gezondheid.
De cursist kan:
 Benodigde materiaal en gereedschap bepalen en eventuele tekorten melden
 Materiaal en gereedschap volgens instructies opslaan en beschermen
 De werkplek tijdens en na het werk opruimen
Ruwbouwwerk voorbereiden
 Een residentieel elektrische installatie demonteren
 Op basis van de werkopdracht een leidingstracé uitzetten
 Sleuven in muren, wanden en vloeren maken
 Muren, wanden en vloeren doorboren en afdichten
 Gaten voor inbouwdozen en verdeelkasten maken
 Sleuven dichtmetselen

Installatiewerken bij inbouw uitvoeren
 Inbouwdozen en centraaldozen plaatsen
 Buizen bewerken, leggen en inwerken
 Kabel bewerken, leggen en inwerken
 Ladders opstellen
 Stellingen monteren en demonteren
13.2 Beginsituatie


SV
Bouwkundige symbolen van een residentieel gebouw BC Het bouwplan Symbolen van ramen, deuren,
kunnen toelichten. muren, materialen
Bouwkundige begrippen kunnen herkennen. BC Bouwkundige begrippen Bouwkundig plan
 bouwlijn
 rooilijn
Afmetingen kunnen aflezen op een bouwplan. BC Bouwafmetingen Met bouwkundig plan

 vloer-,raam-, deuren plafondhoogte, muurdikte
Het basisgereedschap herkennen en de benaming kunnen BC Het handgereedschap

reproduceren.
Herkennen van veilig gereedschap. BC Eigenschappen van veilig gereedschap Labels CE
Bouwwerkmachines herkennen en de benaming BC De bouwwerkmachines Catalogus
reproduceren.  boormachine, haakse sliijper, muur en houtfrees,
boorhamer, schroefboormachine, snoerloze
gereedschappen
Herkennen van veilige bouwwerkmachines BC Eigenschappen van veilige bouwwerkmachines CE en CEBEC- labels
Zelfstandig kunnen hanteren van BC Hanteren van bouwwerkmachines Metaalboren, steenboren,klokboren
 Een boormachine
 Een decoupeerzaag
 Een slijpmachine
De bouwstoffen herkennen en de benaming kunnen BC Bouwstoffen Cement, zand, pleister, mortel,

reproduceren. gipsplaten beton, cellenbeton, hout
en plaatmateriaal, silicone.
Weten waar elektrische leidingen op een veilige manier BC Plaats van de elektrische leidingen Volumes in de badkamer (art.86)
moeten geplaatst worden.  Toegelaten zones Leidingen (art. 144)

SV
Kunnen uittekenen van leidingen op wanden, vloeren en BC Uittekenen van leidingen Wanden ,vloeren, plafonds
plafonds.
Gereedschappen voor het
uittekenen
Weten waar elektrische toestellen op een voorgeschreven BC Plaats van :
manier moeten geplaatst worden.  Stopcontacten
 Schakelaars
 Boiler, vaatwas, wasmachine, kookvuur, convector
Keuze kunnen maken van de juiste bouwwerkmachine in BC Eigenschappen van bouwwerkmachines en materialen
functie van het materiaal dat moet bewerkt worden.
Gaten kunnen maken voor inbouwdozen of centrale BC Inbouwdozen en aftakdozen
aftakdozen in stenen muren en holle wanden.
Sleuven kunnen maken in stenen muren met het gepaste BC Sleuven maken in muren Keuze van het gereedschap
gereedschap, rekening houdend met de
veiligheidsvoorschriften. Veiligheidsvoorschriften
De werkmethode voor het plaatsen van inbouwdozen en BC Werkmethoden plaatsen van buizen en inbouwdozen Voorbehandeling van de muur.
buizen in volle en holle wanden kunnen toelichten.
Plaatsingsdiepte.
Het gereedschap voor het plaatsen van inbouwdozen en BC Het plaatsingsgereedschap Truweel, spatel, plamuurmes,
buizen in volle en holle wanden kunnen toelichten. waterpas, hamer, beitel, kroonboor
Met het gepaste gereedschap en materiaal metselmortel BC Metselspecie
aanmaken.
Met het gepaste materiaal en gereedschap gips aanmaken. BC Gipsspecie
Soorten inbouwdozen kunnen onderscheiden. BC De soorten inbouwdozen Inbouwdozen in functie van de
inbouwdiepte, de hartafstand, de
montagestand, merk.
Centraaldozen, samenstellen van
inbouwdozen, inbouwdozen voor
holle wanden.

SV
De juiste techniek voor het inmetselen van buizen en BC Fixeren van buizen en inbouwdozen in stenen muren Verwerking van mortel en gips.
inbouwdozen kunnen toepassen.
Soorten buizen kunnen onderscheiden. BC Soorten buizen Flexibele buis , geribde en gladde
voorbedrade buis.
TTh en TAL.
Het toepassingsgebied van de verschillende soorten buizen BC Toepassingsgebied van buizen Mechanische bescherming (Art.201)
kunnen uitleggen.
AREI voorschriften (Art. 200)
Toebehoren voor het plaatsen van buizen kunnen BC Toebehoren voor buizen Moffen, bochten,eindtullen,beugels,
toelichten. betonnagels.
Gebruik van catalogus.
Tth –buis op maat kunnen maken, ontbramen en plooien. BC Bewerken van buizen
Tth- buis en soepele buis kunnen monteren in stenen BC Monteren van buizen in muren
muren en holle wanden.
De juiste voorbedrade buizen kunnen kiezen in functie van BC Voorbedrade buizen Gebruik van catalogus.
de schakeling.
De draaddoorsneden kunnen bepalen in functie van de BC Bepalen draaddoorsneden voor:
toepassing in de installatie.  Verlichting
 Stopcontacten
 Vermogenkringen
De draadkleuren kunnen bepalen in functie van de BC De draadkleuren AREI art. 199

toepassing in de installatie.  Voorgeschreven draadkleuren
 Afgesproken draadkleuren
Draden en kabels die gebruikt worden in de huisinstallatie BC Bewerken en plaatsen van draden en kabels Ontmantelen
kunnen plaatsen en bewerken.
Knippen op maat

SV
Weten hoe een bouwwerkmachine met het net verbonden BC Aansluiten van bouwwerkmachines Rubber stekkers
wordt.
Rubber koppelstekkers
Trekontlasting
Kabelschoenen
Verlengkabels
Kennen van de snoeren om bouwwerkmachines aan te BC Aansluitsnoeren voor bouwwerkmachines HO55RR-F (CTLB)
sluiten.
HO7RN-F (CTMB N)
De werkmethode kennen om op een veilige manier BC Opsporen van aansluitstoringen bij machines
storingen op te sporen in de aansluitingen van
bouwwerkmachines.
De aansluiting van bouwwerkmachines op vakkundige BC Aansluitherstellingen bij machines
wijze herstellen.
Kennen van de werkvolgorde om oude of defecte BC Demontage van elektrische installaties Spanningloos werken (AREI art.86)
installaties te demonteren.
Sorteren afvalstoffen
Werken met kabelzoeker
Onderscheid tussen een CE-label en een BC Kwaliteitszorg CEBEC norm
kwaliteitskeurmerk kunnen duiden.
CE norm
uit hoofde van verworven kennis

SV
( art. 28, 4, 5, 6, 7, 67, 266, 47 van
het AREI)
 Producten

De geschikte ladders en stellingen kunnen kiezen in functie BC Ladders en stellingen Voorschriften in verband met het
van het werk op een bouwwerk. gebruik van ladders en stellingen.
Het veilig kunnen plaatsen van ladders en stellingen. BC Plaatsen van ladders en stellingen Veiligheidsvoorschriften.
De elementaire afspraken rond persoonlijke hygiëne op BC Persoonlijke hygiëne Voorschriften.
een bouwwerk toepassen.
De basistechnieken van de EHBO kunnen verwoorden. BC Elementaire EHBO Wondverzorging
Brandwonden
Reanimatie (CPR)
Gevaren van elektriciteit

14 Module: Elektrische Inbouwinstallaties 2 – G 103 2 - 60 lestijden (24 TV & 36 PV)

Er wordt in deze module nadruk gelegd op het aansluiten van de inbouwinstallatie.
Er wordt groot belang gehecht aan het verantwoord omspringen met milieu, veiligheid en gezondheid.
Het strekt tot aanbeveling dat de cursisten een VVA1 behalen.
De cursist kan :
 Benodigde materiaal en gereedschap bepalen en eventuele tekorten melden
 Materiaal en gereedschap volgens instructies opslaan en beschermen
 De werkplek tijdens en na het werk opruimen
Installatiewerken bij inbouw uitvoeren
 Schakelaars en wandcontactdozen bij inbouw, plaatsen en aansluiten
 Aansluitdozen voor toestellen met een vaste standplaats bij inbouw plaatsen en aansluiten
Inbouwverdeelkast, meterkast plaatsen en installatie afwerken
 Inbouwverdeelkast plaatsen en aansluiten
 Componenten in het verdeelbord plaatsen en aansluiten
 Stroomkringen en voedingsspanning etiketteren

 Plaatsen van meterkast
 Fouten of defecten in elektrische installaties opsporen en verhelpen
 Bij de keuring van de installatie, assistentie verlenen
Verlichtingstoestellen plaatsen en aansluiten
 Voorschriften voor het uitpakken van toestellen toepassen
 Montagevoorschriften toepassen
 Armaturen plaatsen en aansluiten
 Railsystemen plaatsen en aansluiten
14.2 Beginsituatie


SV
Een elektrisch dossier van een residentieel gebouw BC Het elektrisch dossier
kunnen interpreteren onder begeleiding en in functie van de  Het ééndraadschema
uitvoering.
 Het situatieschema
 Het leidingschema
 Het frontblad
De noodzakelijke elektrische symbolen in de schema’s van BC Gebruik van elektrische symbolen

een residentieel gebouw herkennen en toepassen.
De afspraken rond elektrisch comfort kennen. BC Plaats van elektrische toestellen AREI-voorschriften voor het
plaatsen van elektrische toestellen
Verdelen van kringen
Minimale elektrische uitrusting
Wachtbuizen in de installatie
Weten wat de aansluitingsvoorwaarden zijn van het BC Richtlijnen bij huisaansluitingen Richtlijnen nutsbedrijven
nutsbedrijf.  Soorten huisaansluitingen  Elektriciteit
 Beschikbare spanningen  Telefoon
 Beschikbare vermogens  Kabeldistributie
Het doel van een aansluitbocht kennen. BC De aansluitbocht

Het basisgereedschap herkennen en de benaming kunnen BC Het handgereedschap
reproduceren.
Weten hoe een aarding op een doeltreffende manier kan BC De aarding AREI art,69
geplaatst worden.  Aardingslus
 Aardgeleider
 Aardelektrode

SV
Kennen van de draadgeleiders om toestellen aan te sluiten BC Draadgeleiders Tabel met maximum toegelaten
met een vaste standplaats.  HO7-V-U geleiders in een buis ter beschikking
stellen
 HO7-V-R

vaste standplaats.
vaste standplaats.
Stroombaan -, leidingen bedradingsschema’s kunnen BC Het stroombaan-, leidingen bedradingsschema Elektrische schema’s
lezen van een tekening.
De werking kunnen verklaren van de BC Basisschakelingen en wandcontactdozen Gestelde voorschriften en
basislichtschakelingen.  Enkelpolige schakeling reglementeringen van de fabrikant
en het AREI
 Kruisschakeling
 Codering van elementen en contacten
 Controleschakelingen

SV
Kunnen plaatsen en aansluiten van inbouwschakelaars. BC Plaatsen en aansluiten schakelaars
 Enkelpolige schakeling
 Kruisschakeling
Stroombaan en leidingsschema en bedradingsschema BC De wandcontactdozen

kunnen tekenen bij schakeling met wandcontactdozen.
Draden kunnen trekken in buizen. BC Aanbrengen van draden in buizen Soorten trekgereedschap
De correcte uitvoeringsvorm van de schakelaars en BC Indeling van de schakelaars en wandcontactdozen volgens Catalogi
wandcontactdozen kunnen toepassen op de  Functie
voorgeschreven plaatsen.
 Bediening
 Uitvoering
De gepaste verbindingen kunnen uitvoeren met het BC Draadverbindingstechnieken

gepaste gereedschap.  Lasdopverbindingen
 Steekklemverbinding
 Luchterklemverbinding
Stroombaan-, leidingen bedradingsschema kunnen lezen BC Elektrisch gestuurde schakelingen Documentatie en catalogi fabrikant
en interpreteren via tekenen van lichtschakelingen met  Enkelpolige impulsschakeling
afstandschakelaars. Schemalezen van bestaande
 Dubbelpolige impulsschakeling tekeningen.
 Impulsschakeling met lage veiligheidspanning

 Vermogen en type van belasting

SV
Zelfstandig de verschillende afstandsschakelingen correct BC Gebruik van uitvoeringsschema’s afstandschakelingen Uitvoeringschema’s van fabrikanten
kunnen uitvoeren aan de hand van uitvoeringsschema’s. volgens vermogen en belasting
Stroombaan-, leidingen bedradingsschema kunnen lezen BC Gebruik van trappenhuisautomaat in het elektrisch schema Bijsluiter trappenhuisautomaat
trappenhuisautomaat aan de hand van de bijsluiter.
Zelfstandig de verschillende trappenhuisautomaten correct BC Gebruik van uitvoeringsschema’s trappenhuisautomaten Uitvoeringschema’s van fabrikanten
kunnen aansluiten aan de hand van uitvoeringsschema’s.
Stroombaan-, leidingen bedradingsschema kunnen lezen BC Gebruik van dimmers in het elektrisch schema Bijsluiter dimmers
dimmer aan de hand van een bijsluiter.
De juiste dimmer kunnen aansluiten in functie van de BC Gebruik van dimmers in het elektrisch circuit Catalogi fabrikanten
lichtbron, het vermogen en het aantal plaatsen.
Zelfstandig de verschillende dimmers kunnen aansluiten BC Aansluiten van dimmers in het elektrisch circuit AREI documenten raadplegen
aan de hand van uitvoeringsschema’s, rekening houdend  Enkelpolige schakeling
met het AREI.
Een keuze kunnen maken van een verdeelkast en de BC Verdeelkasten en componenten Catalogusgebruik
componenten.  Soorten
Aan de hand van een ééndraadschema de componenten BC schemalezen

van de verdeelkast kunnen herkennen.
Het doel en de werking van een smeltveiligheid kennen . BC De smeltveiligheden AREI-document art. 115 en 118
 Overbelasting
 Kortsluiting
 Werking
 Begrip i-nominaal
De relatie van een smeltveiligheid met de draaddoorsnede BC Relatie I-nominaal / draaddoorsnede AREI –document art.251
herkennen.
Kalibreerelement

SV
Doel en werking kennen van de automaat. BC De automaat Documentatie fabrikant
 Werking bij overbelasting
 Werking bij kortsluiting
De relatie van een automaat met de draaddoorsnede BC Gebruik van de automaat Lijst met draaddoorsneden en
kennen. overeenstemmende I-nominaal
automaat (AREI art.117)
Doel en werking van de verliesstroomschakelaar weten. BC De verliesstroomschakelaar Documentatie fabrikant
 Gevoeligheid van het differentieel
 Werking bij rechtstreekse en onrechtstreekse aanraking
 Werking bij verliesstroom
 Doel van de testknop
De plaats van de verliesstroomschakelaar in de installatie BC Plaats van de verliesstroomschakelaar Voorschriften van het AREI (art.85)
herkennen.
Een keuze kunnen maken van een beltransformator in BC De beltransformator Gebruik van catalogus.
functie van de verbruiker.  U primaire
 U secundaire
 Vermogen
 Kenplaatje lezen
 Symbolen transformator
Aan de hand van de voorschriften van de nutsbedrijven de BC De verdeelkast Voorschriften nutsbedrijven.

plaats van de verdeelkast kunnen bepalen .  Plaatsbepaling
Kunnen monteren van de componenten in een verdeelkast. BC Montage van de componenten in de verdeelkast
De verdeelkast kunnen etiketteren aan de hand van het BC Etiketteren van de verdeelkast Etiketten maken voor een
situatieschema en het ééndraadschema. huisinstallatie volgens AREI art. 16
De lay-out van de verdeelkast kunnen lezen en BC Schemalezen van een verdeelkast met zijn componenten Met tekeningen

SV
interpreteren.
De toebehoren nodig voor de bedrading van de verdeelkast BC Toebehoren voor de verdeelkast
kunnen beschrijven.  Ho7-v-k
 Kabelschoenen
 Verdeelrails
 Invoertullen
Herkennen van het type kabel dat moet geplaatst worden BC De aansluitingskabel
voor de elektrische aansluiting van de verdeelkast  EXVB
Weten welke voorzieningen de installateur moet voorzien BC Aansluitingen nutsbedrijven Voorschriften

voor :  Belgacom
 Een internetaansluiting
 Telenet
 Een telefoonaansluiting
 Kabeldistributie
 Een kabeldistributie-aansluiting
Het doel kennen van de aardingsonderbreker. BC De aardingsonderbreker

Het juiste type aardingsonderbreker herkennen en op een BC Plaatsen van de aardingsonderbreker
correcte wijze kunnen plaatsen.
De aardingsgeleider herkennen en op een correcte wijze BC Verbinden van de aardingsgeleider Voorschriften
kunnen verbinden aan de aardingsonderbreker volgens de
voorschriften.
De aardingspen kunnen plaatsen volgens de voorschriften. BC De aardingspen Voorschriften in verband met de
aardingspen (AREI, art 69 + 70)
Weten wat de functie van de hoofdbeschermingsgeleider BC De hoofdbeschermingsgeleider Doorsnede en kleur
in de installatie is en de plaatsing kunnen uitvoeren.
Weten wat de functie is van de beschermingsgeleiders in BC De beschermingsgeleiders Doorsnede en kleur (AREI , art.70)
de installatie en de plaatsing kunnen uitvoeren.
Hoofdaardingsklem

SV
Kunnen lezen en interpreteren van de BC De equipotentiaalverbinding AREI, art. 72 + 73
equipotentiaalverbinding op het grondplan van de woning.  Hoofdequipotentiaal Doorsnede en kleur.
 Bijkomende equipotentiaalverbindingen
De equipotentiale verbindingen kunnen aansluiten volgens BC Aansluiten van de equipotentiaalverbindingen Draaddoorsnede.

voorschriften.
Verbindingsmaterialen.
Plaatsingstechnieken voor verlichtingsapparatuur kunnen BC De verlichtingsapparatuur Bevestiging- en montagetechnieken
onderscheiden. bij vochtige lokalen.
Kunnen plaatsen en aansluiten van verschillende BC De verlichtingsarmaturen Verschillende armaturen.
verlichtingsarmaturen voor gloeilampen.
Doel en gebruik van de verschillende gloeilampen kunnen BC De gloeilampen Documentatie en opschriften
toelichten.  Werking verpakking.
 Soorten
 Lampvoeten uit de e- reeks
Onderdelen en gebruik van een halogeenverlichting BC De halogeenverlichting

kunnen verklaren.  Voor- en nadelen
 Onderdelen
 Soorten
 Gebruik
 Gevaren

SV
De gebruikte transformatoren herkennen en de juiste keuze BC De transformatoren Didactisch materiaal
kunnen maken.  Veiligheidstransformator Documentatie fabrikant
 Beschermingstransformator
 Elektronische transformator
 Ballasttransformator
 Bloktransformator
 Ringkerntransformator
De draaddoorsnede kunnen bepalen in functie van de BC Relatie transformator / vermogen halogeenlamp en draadsectie Draaddoorsnede
plaats van de transformator ten opzicht van de
halogeenlamp. Transformatorvermogen
Beveiliging
Siliconedraad HO5SJ-K
Kunnen plaatsen en aansluiten van halogeenarmaturen. BC Plaatsen van halogeenverlichting voor opbouw Catalogi
Kunnen plaatsen van TL-verlichting. BC De TL-verlichting
Kunnen tekenen van het bedradingsschema van een TL- BC Bedradingsschema ’s van TL-verlichting
armatuur met starter.  Klassieke schakeling
Handelsvormen kunnen opzoeken van TL- lampen. BC Handelsvormen van TL-verlichting Vermogen
Kleur
Kunnen uitvoeren van een klassieke schakeling bij TL- BC TL-verlichtingsschakeling
verlichting.  Klassieke schakeling

SV
Doel en gebruik van de verschillende spaarlampen kunnen BC De spaarlampen Documentatie, verpakkingen
toelichten.  Soorten Verscheidenheid van lampvoeten
 Vermogen aanhalen.
 Kleur
 Voor- en nadelen
Spaarlampen kunnen vervangen in bestaande installatie. BC Monteren van spaarlampen Bestaande lampen in de oefeningen
vervangen door spaarlampen.
 In verschillende
lichtschakelingen.
Weten wat de noodzaak en de voorwaarden zijn van een BC De verlichting

goede verlichting.  Noodzaak
 Voorwaarden
De verschillende verlichtingsystemen kennen en hun BC De verlichtingssystemen

toepassingsgebied weten  Directe verlichting
 Indirecte verlichting
 Binnenverlichting
 Buitenverlichting
 Opbouwarmaturen
De veiligheidsvoorschriften van het AREI in verband met BC Veiligheid en bescherming bij verlichting Beschermingsgraden.
verlichting kunnen toepassen.
Nood en veiligheidsverlichting kunnen plaatsen en BC De nood- en veiligheidsverlichting Documentatie van de fabrikanten.
aansluiten volgens voorschriften van de fabrikant.

SV
De werkmethode om op een veilige manier storingen op te BC Storingen verhelpen Flowcharts met werkmethodes
sporen en te herstellen in een elektrische installatie kunnen  Kortsluiting
toepassen.
 Overbelasting
 Isolatiefout
 Onderbreking
De werkwijze voor het meten van de BC De aardspreidingsweerstand

aardspreidingsweerstand kunnen uitleggen.  De aardingsmeter
De mogelijke oplossingen bij een te hoge  De aardelektrode
aardspreidingsweerstand kunnen toelichten.
 De verliestroomschakelaar
Kunnen opsommen welke controles bij de keuring van een BC De elektrische installatiekeuring AREI art. 269, 270, 271
huishoudelijke elektrische installatie gebeuren.  Keuringsverslag
 Verzegelbare klemmen
 Spreidingsweerstand
 Isolatieweerstand
Het werkplaatsreglement kennen en naleven. BC Het werkplaatsreglement

De veiligheidsinstructies van gebruikte gereedschappen en BC De veiligheidsinstructiekaarten
machnines kennen en naleven.
Kunnen lezen van veiligheidspictogrammen. BC De veiligheidspictogrammen AREI art. 261,262,263
De geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen kiezen BC De voorschriften van persoonlijke beschermingsmiddelen
en kunnen gebruiken in functie van het werk.

SV
elektrische installatie naleven
( art. 28, 4, 5, 6, 7, 67, 266, 47 van
het AREI)

15 Bibliografie
AIB – VINCOTTE, Algemeen reglement op de elektrische installaties AREI brussel
DEKELVER , serie elektrotechniek: installatieleer, Plantyn
ELECTRABEL, Vademecum voor de installateur
VEKENS J., Instalatiepraktijk voor de elektriciën, Standaard
VYNCKIER, Het installatieboek, Gent
VEG, veilig werken met elektriciteit , brussel
Van DEN WIJNGAERT L & P, basiselektriciteit, Die Keure
GEYSEN W., Algemene elektrotechniek, Acco
GEYSEN W., Elektrische machines, Acco
CLAERHOUT L., Elektrotechniek, Plantyn
MAESEN, Serie elektrotechniek, Plantyn

Residentieel Elektrotechnisch Installateur (2008)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Residentieel Elektrotechnisch Installateur (2008)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

VSKO

Residentieel Elektrotechnisch Installateur

Goedkeuringscode: goedgekeurd 31 januari 2008

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 2

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 3

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 4

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 5

Johan Du Bois PCVO Dender en Schelde

Erik Laureys PCVO Waas en Durme

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 6

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 7

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 8

1.4 Niveau en soort vak

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 9

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 10

Sleutelvaardigheid Specificatie Code

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 11

4.1 Didactische hulpmiddelen

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 12

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 13

6.1 Algemene doelstelling van de module

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 14

De verschillende effecten van stroom kennen. Vormen

Het begrip weerstand kunnen verklaren en weerstand BC Begrip Weerstand - Ohmmeter.

Courante elektrische gegevens en opschriften kunnen BC Elektrische grootheden

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 15

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 16

7.1 Algemene doelstelling van de module

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 17

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 18

Een eenvoudig werkstuk/onderdeel visueel kunnen BC Controle

Gereedschap kunnen onderhouden. BC Onderhoud

Genormaliseerde bevestigings- en borgmiddelen kunnen BC Monteren en demonteren

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 19

Werkstukken kunnen ontbramen. BC  Zagen

Werkstukken kunnen bijvijlen. BC  Ontbramen

Snijgereedschap kunnen kiezen. BC Machines

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 20

 Administratieve code: 6967

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 21

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 22

Leerplandoelstellingen BC Leerinhouden Pedagogisch-didactische

De noodzakelijke elektrische symbolen in de schema’s van BC Gebruik van elektrische symbolen

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 23

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 24

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 25

De draadkleuren kunnen bepalen in functie van de BC De draadkleuren AREI wetgeving

 Knippen en ontmantelen van draad en kabel

Stroombaan-, leiding- en bedradingsschema kunnen BC Basisschakelingen en wandcontactdozen Gestelde voorschriften en

Stroombaan en leidingsschema kunnen tekenen bij BC De wandcontactdozen

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 26

Verschillende elektrische draadverbindingen kunnen BC De elektrische draadverbindingen Verscheidenheid van de

De gepaste verbindingen kunnen uitvoeren met het BC Draadverbindingstechnieken

Onderscheid tussen een CE-label en een BC Kwaliteitszorg CEBEC norm

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 27

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 28

9.1 Algemene doelstelling van de module

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 29

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 30

Leerplandoelstellingen BC Leerinhouden Pedagogisch-didactische

 Impulsschakeling met lage veiligheidspanning

Aan de hand van een ééndraadschema de componenten BC Schemalezen

Leerplan Residentieel Elektrotechnisch Installateur BSO 3 - 31 januari 2008 - p. 31

Doel en werking kennen van de automaat. BC De automaat Documentatie fabrikant