Naam: Theresa Dao Datum:

Akkoord:

LEESVERSLAG NEDERLANDS 5 VWO

I Tekstbeleving:persoonlijke reactie en waardeoordeel

Ik vond het boek spannend, leuk om te lezen. Het onderwerp was interessant. De verhaallijnen waren wel een beetje ingewikkeld maar ze zijn allemaal met elkaar verbonden. Liever had ik wel zelf een ander boek willen lezen aangezien ik al wel veel boeken heb gelezen over de jodenvervolging.
II Tekstbestudering: samenvatting, analyse en interpretatie A: VOORWERK: 1. Complete boekbeschrijving:
Verschijningsdatum 1e druk: 21 oktober 2010 Gebruikte druk: 1e Aantal bladzijden: 370 Uitgeverij: De Bezige Bij te Amsterdam Op de rode voorkant staan twee zilverkleurige pistolen met enkele gaten afgebeeld. De titel bij het omslagbeeld is A girl s gotta do what a girl s gotta do. (Een meisje moet doen wat ze moet doen.) Dat verwijst dus o.a. al naar de themathiek van het boek.

B: SAMENVATTING VAN DE INHOUD:

Voor deze bespreking is gebruikgemaakt van: Jessica Durlacher, De held . Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam, 2010. Een vrouw (Sara) herinnert zich een avond waarop haar hele familie bij elkaar was. De aanleiding is het vertrek van haar zoon Mitch naar de University of California. Ze zijn met z'n zevenen en haar vader Herman maakt koolrolletjes. Terwijl hij in de keuken bezig is, denkt de vrouw aan haar man Jacob, een bekend film- en televisieprocent, en aan haar moeder Iezebel. Ze ziet dat haar oudere zus Tara in gesprek is met Mitch. Dan horen ze dat er in de keuken iets kapot valt. Iedereen schrikt, uitgezonderd haar dochter Tess omdat die naar een iPod luistert. Niemand durft te gaan kijken, behalve Mitch. Even later komen opa en kleinzoon de kamer in met de rolletjes en de saus. Het zal de laatste keer zijn dat haar vader dit gerecht maakt. Niet lang daarna gaat Herman Silberstein dood. Als vader en man was hij overbezorgd, niemand heeft hem kunnen beschermen. Hij was in de tuin gevallen en had zijn heup gebroken. Na een operatie werd een kwaadaardige bacil hem fataal. Op zijn sterfbed riep hij om zijn moeder Zewa. Hij had zijn ouders voor het laatst op zijn vijftiende verjaardag in Westerbork gezien. Na de oorlog kreeg hij te horen dat ze in concentratiekampen waren omgekomen. Wat er met zijn broer Federmann was gebeurd, kwam hij nooit te weten. Behalve de naam van Zewa fluisterde Herman steeds: Wagner . Zijn dochter begrijpt niet waarom. Na zijn dood wordt de familie uitgenodigd in

Baden-Baden, de geboortestad van Herman. Het gezin was de stad ontvlucht toen de nazi's de Joden hun bezit afnamen. Herman, die later historicus werd, had een boek met Joodse familiegeschiedenissen van de stad geschreven en daarom werd hij nu postuum tot ereburger benoemd. Tijdens het diner vertelt de archivaris dat hij brieven had gevonden die door Zewa vanuit Westerbork naar haar vriendin Fietje Leeder waren verstuurd. Daar zat ook een bijzondere bij. Helaas is hij de brieven kwijtgeraakt. Weer thuis in Overveen overdenkt Sara dat ze het dankzij Jacob heel goed heeft. Zijn film over het cabaret in Westerbork had een Oscar opgeleverd, maar hun huwelijk had eronder geleden. Op een mooie herfstdag gaat Sara hardlopen in het bos. Op een afgelegen pad komt haar een auto tegemoet die niet afremt, maar haar bijna omver rijdt. Sara wijst op haar voorhoofd en scheldt de bestuurder uit. Even later keert de auto om en stapt er een man uit die haar tegenhoudt. Hij noemt haar bij haar naam en sleept haar het bos in, waar hij haar probeert te verkrachten. Door de komst van een voorbijganger moet haar belager haar loslaten. Sara komt er vanaf met een blauw oog en gescheurde enkelbanden. Niet lang daarna vertelt Jacob dat Mitch voor het Amerikaanse leger heeft gekozen. Sara raakt overstuur, maar Jacob is trots. Sara vertrekt naar Berkeley om Mitch op andere gedachten te brengen. Hij laat zich niet ompraten. Jacob komt voor zijn werk naar Amerika en Sara gaat terug. Ze logeert met Tess bij Iezebel. Sara onderzoekt Hermans bureau en vindt een mapje met onder andere paspoorten van Zewa en Federmann. Sara en Tess vertrekken naar San Francisco om samen met Jacob afscheid van Mitch te nemen voordat hij naar het opleidingskamp gaat. Monica, de illegale werkster van de familie, heeft ondertussen ongevraagd de kamer van Mitch schoongemaakt. Sara ziet bij thuiskomst zijn kinderkoffertje liggen en vindt daarin tot haar verbazing de brieven die Zewa in 1942 vanuit Westerbork aan haar vriendin Fietje Leeder heeft geschreven. Ze zijn voor haar onleesbaar en zullen ontcijferd en vertaald moeten worden. De bijzondere brief waarop de archivaris doelde, zit er echter niet bij. Sara brengt veel tijd bij Iezebel door. Op een dag vertelt deze dat Herman 'de zaak' gewonnen heeft. Ze doelt op een conflict met een aannemer over de bouw van de serre. Door de rechtszaak die Herman aanspande, is de aannemer failliet gegaan. De naam van de aannemer was dezelfde als die van een bekende NSB'er. Sara leest haar moeder de inmiddels vertaalde brieven van Zewa voor. Daaruit blijkt dat Zewa niet wist dat en bij wie Herman was ondergedoken. Deze informatie is nieuw voor de familie en de grote vraag is nu waar Herman van zijn dertiende tot zijn vijftiende was. Herman heeft blijkbaar dingen voor hen verzwegen. Jacob krijgt promotie, wat betekent dat het gezin naar Californi moet verhuizen. Omdat Sara Hermans bureau krijgt, haalt ze het op. Plotseling klinkt er een schot, dat afkomstig blijkt van een pistool dat onder het bureau vastzit. Het is van het merk Wagner . Daar doelde Herman dus op. Sara belooft het af te geven bij de politie, maar ze neemt het eerst mee naar huis. Vlak voor de verhuizing komt Tess op een nacht de slaapkamer van Jacob en Sara binnen. Haar handen zijn vastgebonden en achter haar staan twee mannen met bivakmutsen. Ze schreeuwen naar Jacob dat hij de kluis open moet maken. Als hij begint te gillen dat ze Tess los moeten maken, wordt hij in zijn schouder geschoten. Hij valt op de grond en Tess wordt meegenomen naar de zolder. Nadat Sara's doosjes met kostbaarheden in een zak verdwijnen, wordt ze naar de logeerkamer gebracht en vastgebonden. Beneden klinkt opnieuw een schot. Dan slaat de voordeur dicht. Tess komt van de zolder en bevrijdt Sara. Jacob wordt naar het ziekenhuis gebracht om geopereerd te worden. Sara en Tess gaan bij Iezebel logeren. Tess is in shock. Sara moet telkens denken aan een verhaal van Herman over de muzelman. In het kamp was hij bijna zelf zo'n gewetenloze geworden toen hij brood stal van stervende kinderen. De kranten staan vol van de overval. Wanneer het moment van Mitch' afstuderen nadert, schrijft

Sara hem een brief waarin ze vertelt dat Jacob niet meekomt omdat hij aan galstenen geopereerd moet worden. In de map over de bouw van de serre stuit ze op een foto van de aannemer en ziet tot haar verbijstering dat deze Ton Raaijmakers haar aanrander is. Als ze de foto's nog eens bekijkt, herkent ze in de stukadoor die er ook op staat, Monica's zoon David. Sara gaat op onderzoek uit bij het NIOD en leest dat Tons vader een actieve NSB'er is geweest, die Joodse mensen van huis heeft opgehaald. De politie heeft ook niet stilgezeten en na DNA-onderzoek hebben ze geconstateerd dat David een van de overvallers is. Sara ontdekt via Facebook wie Raaijmakers vrienden zijn. Een van hen vertelt dat Ton college liep bij Herman vanwege het verleden van zijn vader. Sara biecht Jacob op dat ze weet wie haar wilde verkrachten. Ze verdenkt Raaijmakers er ook van Herman van het tuinmuurtje geduwd te hebben. Ze zoekt zijn adres op en rijdt naar zijn huis. Ze volgt hem ook vanaf de sportschool. De overval krijgt op televisie aandacht in het programma Opsporing verzocht , waarna Tess eindelijk vertelt dat er toen een derde man in huis was. Sara en Tess vertrekken naar Amerika voor de diploma-uitreiking. Sara is toch wel trots op Mitch. Jacob belt hem op vanuit het ziekenhuis en vertelt de ware reden van zijn afwezigheid. Tess huilt uit bij Mitch en omdat Sara staat af te luisteren, hoort ze wat Tess overkomen is. De derde man op zolder vertelde haar over de poging tot verkrachting van Sara en bevredigde zich in Tess' mond. Hij had gezegd dat hij hen haatte. Later herkende Tess hem in opa's map als Ton Raaijmakers. Mitch verzekert haar dat Raaijmakers bijna dood is. Vanwege de bijzondere familieomstandigheden krijgt Mitch toestemming om afscheid te nemen van zijn vader, die inmiddels uit het ziekenhuis is ontslagen. Thuis vertelt Sara Jacob de hele waarheid van de overval. Op een onbewaakt ogenblik neemt ze het pistool en gaat naar Raaijmakers huis. Hij moet dood. Onderweg schiet haar de hoofdpersoon uit de roman Disgrace van J.M. Coetzee te binnen, die in Zuid-Afrika ook slachtoffer werd van een overval en een verkrachting. Deze vrouw legt zich echter bij de situatie neer en zoekt geen vergelding. Bij het huis aangekomen doet Sara een panty over haar hoofd, maar durft het karwei niet af te maken. Jacob en Mitch die Tons adres vonden, zijn haar achterna gereden en brengen haar weer thuis. De volgende dag worden ze gebeld door de politie. Op het bureau horen ze dat Ton Raaijmakers is vermoord. Sara ontkent dat ze deze man kent. Wanneer ze thuis het pistool inspecteert, mist ze twee kogels. Mitch heeft zijn woorden bewaarheid. Sara laat het pistool verdwijnen in het kanaal. Het gezin verhuist naar Amerika. Als Mitch uitgezonden wordt naar Afghanistan, belt hij met de mededeling dat hij de ontbrekende brief heeft waar de archivaris op doelde. Toen Mitch op zijn dertiende met zijn opa Herman in Baden-Baden was, had Herman de brieven van Zewa aan Fietje stiekem meegenomen. Opa had verder verteld dat de politie hen in 1942 op kwam halen. Herman had zich in de kast verstopt, waar hij een pistool vond. Hij zag hoe zijn ouders en broer met geweld werden weggevoerd, maar hij durfde het pistool niet te gebruiken. Uit schaamte meldde hij zich niet bij Fietje. Na drie maanden werd hij alsnog opgepakt en naar Westerbork gebracht, waar zijn ouders en broertje net op transport waren gesteld. Herman had Mitch gesmeekt een vechter te worden en de familie wel te beschermen als het nodig was. Daarom vond Mitch het zijn plicht om Raaijmakers dood te schieten. Epiloog Een week later ontvangt Sara de brief die Herman stuurde aan Mo, het zoontje van Fietje. Omdat Herman zich schaamde voor de waarheid, bedacht hij een mooi verhaal. Hij vertelt in de brief dat hij met de Wagner iedereen had afgeknald die hen op kwam halen. Zijn vader had samen met hem en Ferdermann de lichamen in de tuin begraven en ze waren naar IJmuiden gegaan. Vandaar uit

vertrok hij met zijn vader, moeder en Federmann naar New York waar ze een geweldig leven leidden.

C: ANALYSE EN INTERPRETATIE: 1. Titel- en ondertitelverklaring:

De Held verwijst naar de laatste episode in het boek waarin Herman vertelt over de razzia in de oorlog. Hij had met een pistool op zolder in een luik gezeten en getwijfeld of hij de foute politiemensen die hen kwamen ophalen, had moeten neerschieten. Hij haf het niet gedurfd en daarna was hij uiteindelijk ook opgepakt. In de epiloog doet hij het verhaal echter heel anders voorkomen. In een brief aan zijn vriendje schrijft hij dat hij zijn ouders naar boven heeft gestuurd en dat hij de NSBers heeft doodgeschoten. Ze zitten nu in Amerika. Dat is natuurlijk niet waar en Herman heeft er na de oorlog een enorm schuldgevoel aan over gehouden. In 2004 bezoekt hij met zijn kleinzoon Baden-Baden en dan vertelt hij het ware verhaal. Hij laat zijn kleinzoon beloven later nooit dat gevoel van machteloosheid over zich heen te laten komen en altijd moed te tonen wanneer het zover is. Daarom heeft Mich de trekker overgehaald met het pistool van opa, toen hij hoorde van de vernedering die zijn zusje was overkomen. Zijn moeder had het ook niet gedurfd, net als haar vader in de oorlog. Hij had de taak op zich genomen en de vergelding te voltrekken. De titel held kan daarom ook op Mitch van toepassing zijn. Herman is eigenlijk een antiheld, omdat hij het pistool niet gebruikt heeft. Slechts

op papier maak hij van zichzelf een held. De held die Herman had willen zijn, wordt verpersoonlijkt in zijn kleinzoon.

2. Motto / opdracht:
Aan de roman gaat een motto vooraf uit een schurken- en schelmenlied van de JoodsRoemeense auteur Paul Celan (1920-1970): 'Maar, maar hij dwarsboomt, de boom. Hij, ook hij staat op tegen de pest '.De boom staat symbool voor verzet, tegenstand. In De held is Mitch degene die ervoor zorgt dat het kwaad (Ton R.) nooit meer kan toeslaan.
Het motto verwijst naar de opstandigheid van diverse personages die niet van plan alles over zich heen te laten komen. Het zich verzetten tegen de ellende (de pest in de roman : in de roman de verkrachting, de inbraak) wordt hier als positief ervaren. Je mag nee, je moet je eigen gezinsleden beschermen tegen het kwaad. Sara wil het lot in eigen handen nemen, maar haar lukt het niet de daad te voltrekken en de trekker over te halen. Maar zoon Mitch neemt de familietaak op zich, omdat hij enkele jaren geleden gemerkt heeft dat zijn opa zijn hele leven lang geleden heeft onder het feit dat hij de oorlog niet daadkrachtig is opgetreden toen de politie in opdracht van de nazi's zijn joodse ouders kwamen ophalen. Mitch is de boom die opstaat tegen de pest. Daarom gaat hij ook in (Amerikaanse) miltaire dienst om in Afghanistaan/Irak orde op zaken te stellen.

Durlacher heeft de roman opgedragen aan haar familie.

3. Genre en subgenre:
De held is een psychologische roman over wraak en verzoening, (vergelden of vergeven?) maar ook over de herinneringen aan de oorlog en het schuldgevoel dat mensen daaraan hebben overgehouden. De held is daarnaast een roman over een familiegeschiedenis en het geheim dat in de familie is ondergedoken. Durlacher weet beide thema's onberispelijk met elkaar te verbinden.

4. Thema:
Sara maakt meer dan zeventig jaar na de oorlog op kleine schaal hetzelfde mee als haar vader in de oorlogsjaren. De bescherming die de familie biedt aan de afzonderlijke leden, wordt zomaar ongedaan gemaakt door het kwaad van buitenaf. Dat leidt tot schuldgevoelens die alleen

verdwijnen door wraak te nemen. 'Boosheid geeft vleugels', zei Herman nadat de serre verzakte. Daarna ging hij net zo lang door met zijn privoorlog totdat Raaijmakers failliet ging (p. 170-172). Het aan den lijve ondervonden geweld en het niet kunnen beschermen van Tess, wekt bij Sara een woede op die niet te stuiten is. 'En wat anders is zo reinigend, zo helend, wat anders kan het vuil en het kwaad wegwassen en het stampen van onze harten om de verraden veiligheid tot bedaren te brengen, wat anders dan het vaste voornemen tot vergelding ?' (p. 218). Het idee dat Ton R. na een paar jaar gevangenisstraf weer vrij komt, vindt ze onverdraaglijk. Ze denkt ook in Amerika zijn haat niet te kunnen ontlopen (p. 305). Sara is zelf niet in staat om het vonnis te voltrekken. Wanneer Mitch het karwei afmaakt, keert de rust weer in het gezin. Sara vraagt zich daarna af: 'Bestaat dat: een evenwicht, tussen kwaad en goed?' (p. 360). Het pistool vormt een leidmotief in de roman.

5. Idee:
Aanleiding voor het schrijven van de roman: Bron: Het NRC van 22 oktober 2010 Op 4 mei 2001 hield Jessica Durlacher in De Nieuwe Kerk in Amsterdam de Nationale Herdenkingsrede. Zij vertelde over haar vader, Gerhard Durlacher (1928-1996). Zij omschreef hem als een redelijk man en als verlicht en vergevensgezind. Ondanks Auschwitz had hij zijn geloof in de toekomst weten te behouden. Hij had de woorden gevonden om over zijn kampervaringen te kunnen vertellen. Maar in zijn Gispenbureau, het bureau dat zij van hem erfde, bewaarde hij, zo bleek na zijn dood, een geladen pistool met vijf kogels erin. Daarmee hoopte hij zijn gezin tegen eventuele belagers te beschermen, denkt zij. Dit intrigerende gegeven verwerkte Jessica Durlacher in De held, haar nieuwe roman. Je zou zelfs kunnen zeggen dat het hele verhaal om dat pistool heen geplooid is. Het vormt de verbindende factor tussen drie generaties van de Joodse familie Silverstein.

6. Motieven: (zelf aanvullen) Naam omschrijving / citaat bron

1.Het pistool, leidmotief. Op de omslag staan twee gehaakte pistolen. Het kunstwerk is
gemaakt door Carina Berholm Sundn en draagt de titel A girl's gotta do what a girl's gotta do.

Symboliseert heldhaftigheid en lafheid. Opa Herman heeft de Wagner (zoals hij het wapen
noemt) niet durven gebruiken, maar hij heeft het pistool wel opgehaald na de oorlog en verborgen gehouden onder zijn bureau. Daar wordt het gevonden door zijn dochter Sara die het ook niet durft te gebruiken bij de vergelding van Raaijmakers. Maar haar zoon Mich heeft zijn opa ooit beloofd op te treden tegen machteloosheid en hij gebruikt het wel. Sara zorgt er ten slotte voor dat het op de bodem van het Noordzeekanaal komt te liggen. Nawerking van de Tweede Wereldoorlog 2. De Jodenvervolging: De vader van Sara heeft de Jodenvervolging overleefd, hij is zijn ouders kwijt geraakt toen hij 15 was. Hierdoor beschermt hij zelf zijn gezin heel erg en hij draagt geheimen met zich mee die tijdens de vervolging plaatsvond.

3. Wraak en vergelding: Sara wil Raaijmakers wreken wanneer ze achterkomt wat hij heeft gedaan met haar dochter en wat hij haar heeft aangedaan. Dit kan ze echter niet. Haar zoon Mich dood hem wel en heeft zo wraak genomen voor zijn gezin. 4. Het noodlot dat je plotseling overkomt: Wanneer Sara gaat hardlopen nadert een auto haar en reed haar bijna aan. Nadat Sara boos gebaarde kwam de auto terug en probeert de bestuurder haar te verkrachten. Alles ging goed totdat dit gebeurde. Na dit incident komt er nog meer onheil. 5. De zoektocht (naar de brieven uit de oorlog): Sara doorzoekt de kamer van Mich en vindt 2 brieven van Zewa, haar grootmoeder, en probeert het te lezen. Ze begrijpt de brieven niet en stuurt ze daarom op om te laten vertalen. Wanneer ze de vertaling terug gestuurd krijgt leest ze het samen met Izebel. Ze moeten alleen nog de laatste brief vinden. Daarin wordt er geschreven over het familiegeheim. 6. Vader-dochterverhouding (Herman tegenover Sara en Tara) 7. Moeder-zoonverhouding (Sara ten opzichte van Mitch): Herman beschermd Sara en Tara overdreven. Dat doet hij omdat hij zelf hele erge dingen heeft meegemaakt tijdens de Tweede Wereld Oorlog. Hierdoor zijn Sara en Tara niet goed in zelf verdedigen, en wanneer Sara wordt aan gerand kan ze zich niet goed verzetten. 8. Het familiegeheim: Herman heeft zich niet aan zijn afspraak gehouden nadat zijn ouders werden opgepakt. Ook had hij het lef niet om de mensen neer te schieten die zijn ouders hadden opgepakt. Hierdoor voelt hij zich heel schuldig en kreeg hij een gevoel van machteloosheid. 9. Schuld en boete: Herman had enorme schuldgevoel gekregen na het oppakken van zijn ouders. Boete?

7. Structuur /10. perspectief:

Aan het eigenlijke verhaal gaat schuingedrukt een herinnering vooraf van Sara aan een samenzijn van haar familie. Dan volgen 160 genummerde hoofdstukken. Die volgen elkaar aaneengesloten op, waardoor er geen rustpunten te vinden zijn. Het boek kan dus letterlijk aan n stuk door gelezen worden. Daarna volgt de epiloog met de brief van Herman aan Mo. De schrijfster sluit de roman af met een dankwoord. Het verhaal van Sara wordt onderbroken door de brieven van Fietje, Mitch, Sara en Herman. Er is ook een Facebookpagina nagebootst. Afwisselend zijn een vertellend-ik en een belevend-ik aan het woord, waarvan pas op pagina 57 blijkt dat ze Sara heet. De belevende verteller gebruikt de tegenwoordige tijd, waardoor scnes als de verkrachtingspoging en de brute overval meer zeggingskracht krijgen. De overige passages worden door Sara achteraf verteld, na de verhuizing naar Amerika. Daardoor heeft ze de gelegenheid om het verhaal te onderbreken voor enkele overpeinzingen, bijvoorbeeld over het ouder worden (p. 74-75). Door het gebruik van vooruitwijzingen als 'Na alles wat er gebeurd is' (p. 14) en 'Als ik had geweten wat ik nu weet' (p. 49), brengt de schrijfster spanning in het verhaal. Heel geraffineerd wordt beetje bij beetje prijs gegeven hoe de vork in de steel zit. Door het familiegeheim pas aan het eind te onthullen, sluit het slot weer aan bij het bezoek aan BadenBaden aan het begin van de roman.--> cyclische bouw.

8. Personages:
Sara Silverstein is als meisje heel beschermd opgevoed. Dat gaf haar een gevoel van onaantastbaarheid. Na het overlijden van haar vader moet ze zichzelf redden. Daarbij heeft ze niet zoveel vertrouwen in haar man Jacob, die het druk heeft met zijn carrire. Zijn autoriteit

binnen het gezin wankelt door de overval. Sara heeft twee opgroeiende kinderen. Het ene kan ze niet loslaten, het andere kan ze niet beschermen. Ze moet kiezen tussen aanvaarding of vergelding en besluit tot het laatste. Ze liegt tegen de politie, maar schuldgevoelens krijgt ze nauwelijks. De moord die Mitch tot uitvoer brengt, is een vervanging voor de uitgestelde executie die Herman had moeten volbrengen. Mitch lijkt daarmee de geschikte soldaat voor uitzending naar Afghanistan. Tess raakt in shock na de overval waarbij ze misbruikt werd, maar herstelt zich erg snel na de verhuizing naar Amerika. Ton Raaijmakers is ook slachtoffer van het verleden. Zijn NSB-vader sloeg hem, hij werd gepest en vindt geen verklaring voor zijn vaders gedrag in de oorlog. Vanwege het faillissement neemt hij wraak, hetgeen hij met de dood bekopen moet. De andere personages worden niet diepgaand beschreven en vertonen weinig ontwikkeling.

9. Tijd:
Het verhaal speelt zich af in 2010. De vertelde tijd begint echter in november 1942 met de brief aan Fietje. Af en toe wordt het verhaal onderbroken door korte jeugdherinneringen. De Tweede Wereldoorlog speelt op de achtergrond mee.
Het heden speelt zich af in de 21e eeuw. Je kunt vrijwel uitrekenen in welk jaar het verhaalheden speelt. De vader van Sara heet Herman Silverstein en aan het begin van het boek sterft hij op 80-jarige leeftijd aan de gevolgen van een val in de tuin. Op blz. 294 staat dat deze Herman op 16-jarige leeftijd een jaar na de bevrijding vanuit het concentratiekamp terugkeert naar Nederland. Hij is dus in 1946 16 jaar. Dan is hij in 1930 geboren en dan is hij in 2010 80 jaar. Mich, de zoon van Sara gaat op 6 februari in het bootcamp (Amerikaanse opleiding voor de uitzending naar Afghanistan) Die opleiding duurt 13 weken en dat is precies drie maanden. Dat betekent dat de aanranding van Sara en de overval in hun huis ongeveer in maart/april 2010 plaatsvinden. Want Sara en haar dochter Tess gaan naar de graduation van Mich. Het jaar 2010 valt ook op en andere manier te bewijzen. In 2004 is Mich dertien jaar als hij met zijn opa naar Baden-Baden reist. In het verhaalheden is Mich 19 jaar: dan speelt het heden zich dus af in 2010. Sara doet aan het einde van de roman voorkomen of dat tijdstip alweer enige tijd terug ligt. Ze vertelt het hele verhaal dus als een achterafvertelster.

10. Perspectief / vertelsituatie: zie onder 7 en 9

11. Ruimte:
Het verhaal heeft diverse decors. Er is allereerst het huis van Sara en Jacob in Overveen. Ze worden er in 2010 overvallen, omdat de zoon van haar werkster de sleutel kan gebruiken. Herhaaldelijk gaat de handeling naar Amerika, waar Mich, de 19-jarige zoon van Sara En Jacob besloten heeft in het Amerikaanse leger te gaan dienen. Enkele keren vliegt Sara heen en weer naar Mitch. De eerste keer om hem van zijn plan te weerhouden, de tweede keer om er vlak voor zijn opleiding te zijn en de derde keer om zijn graduation bij te wonen. In het verleden heeft het gezin Silverstein door het succes van

Jacob als tv-maker ook enkele jaren in Amerika gewoond. Aan het einde van de roman woont de familie weer in Amerika. Over die decors heen speelt op de achtergrond het decor van de Tweede Wereldoorlog. Herman (Saras vader) heeft in de oorlog in een kamp gezeten en zijn beide ouders zijn nooit teruggekeerd. Sara is op zoek naar de brieven van haar oma Zewa. Maar de derde (pas aan het eind opgedoken) brief geeft een juiste blik op wat er in het verleden is gebeurd.

12. Taalgebruik en stijl:

De held is een vlot geschreven boek. De vertelling wordt verlevendigd door dialogen en brieven. Opvallend is dat Sara veel van de gebeurtenissen overdenkt of evalueert. Wanneer Sara onderweg is naar Raaijmakers wordt het verhaal onderbroken door n zin die tussen witregels staat. Het is het moment waarop Sara nog kan beslissen om haar wraakgevoelens om te zetten in vergeving.

13. Achtergronden van de schrijver en het boek:

Jessica Durlacher werd bekend met twee zogenoemde 'tweedegeneratieromans' over de gevolgen van de Holocaust: Het geweten (1997) en De dochter (2000). Na een hedendaagse roman en drie novellen, keert Durlacher met De held terug naar de slachtoffers van de Jodenvervolging. Een nieuw aspect in deze roman is dat de slachtoffers terugslaan en daders worden. In de roman wordt verwezen naar de roman Disgrace (1999) van de Zuid-Afrikaanse schrijver en Nobelprijswinnaar J.M. Coetzee. Die veelgeprezen roman speelt in het Zuid-Afrika van na de apartheid. Hierin wordt een blanke vrouw door een aantal zwarte mannen in huis overvallen en verkracht, haar vader kan haar niet beschermen. De vrouw in Disgrace besluit geen wraak te nemen en te leren leven met wat haar is overkomen. Durlachers personage reageert tegengesteld.
Over de schrijfster en haar eerder gepubliceerde werk Bron: website uitgever De Bezige Bij Jessica Durlacher (1961) was, voordat ze debuteerde als schrijfster, criticus en columniste. Zij stelde verschillende literaire bloemlezingen samen en maakte deel uit van de redactie van het tijdschrift De Held. Ook vertaalde zij beide delen van Maus van Art Spiegelman, de graphic novel over de jodenvervolging,. Haar vader is de auteur G.L. Durlacher (1928-1996), die een indrukwekkend autobiografisch oeuvre schreef over zijn herinneringen aan de holocaust. Zowel Durlachers debuut Het Geweten (1997) als haar tweede roman De dochter (2000) zijn te typeren als 'tweede-generatieromans': in beide boeken zijn de hoofdpersonen kinderen van ouders die de concentratiekampen hebben overleefd, zelf hebben zij de oorlog niet meegemaakt. Desondanks wordt hun leven beheerst door het al dan niet verzwegen leed van hun ouders. Beide zijn het uitzonderlijke romans over de generatie die de Tweede Wereldoorlog van heel dichtbij maar toch alleen van horen zeggen kent. Voor haar romandebuut kreeg Durlacher de Debutantenprijs en Het Gouden Ezelsoor. Ook verscheen het boek in het Duits en werd genomineerd voor de Literatuurprijs Nordrhein/Westfalen. Haar tweede roman De dochter, waarvan in Nederland rond de 175.000 exemplaren zijn verkocht, werd vertaald in Duitsland, Zweden en Itali. De roman werd genomineerd voor de Literatuurprijs Nordrhein/Westfalen en de NS Publieksprijs. Jessica Durlacher hield in 2001 ter gelegenheid van de Nationale Herdenking de 4 mei lezing in de Nieuwe

Kerk te Amsterdam, in aanwezigheid van H.M. de Koningin. Deze veelgeprezen lezing, getiteld Op scherp, werd door De Bezige Bij in datzelfde jaar uitgegeven. In de jubileumreeks Gouden Bijtjes ter gelegenheid van het zestigjarig bestaan van De Bezige Bij, werden onder de titel Nieuwbouw verschillende verhalen en beschouwingen van Durlacher gebundeld. In september 2004 verscheen haar nieuwe roman Emoticon. Het verhaal speelt zich af in Nederland en Isral en gaat over de vriendschap tussen twee vrouwen met een gezamenlijk verleden, alsook de zoektocht van een zoon naar zijn vader. Het verhaal wordt vanuit drie perspectieven verteld en is Durlachers meest ambitieuze, gelaagde roman tot nu toe. In de afgelopen drie jaar verschenen drie novelles, Arthuro dAlberti, een speurtocht naar de achtergrond van haar grootvader (2005) en Schrijvers! (2006). In augustus 2007 verscheen Wat gebeurde er met Cathy M??, een novelle genspireerd op het verhaal Wat gebeurde er met sergeant Massuro? van Harry Mulisch. Jessica Durlacher is getrouwd met collega-schrijver Leon de Winter. Samen hebben ze twee kinderen.

Reacties Op De held wordt heel verschillend gereageerd. 'Het beste boek dat Durlacher tot nu toe schreef', prijst Danille Serdijn ( de Volkskrant , 6 november 2010). Ook Erik Meijers ( www.8weekly.nl , 22 november 2010) vindt dat 'de roman zich laat lezen als het werk van een voldragen schrijver'. Hoewel Sonja de Jong ( Noordhollands Dagblad , 10 november 2010) opmerkt dat Durlacher zeker een spannend verhaal kan vertellen, vindt ze dat de schrijfster is blijven steken in 'goedkope clich's', en dat het haar niet gelukt om 'de immense dilemma's waarmee Sara worstelt tot leven te brengen'. Jaap Goedegebuure ( Het Financieele Dagblad , 20 november 2010) vergelijkt de roman met 'slasher movies'. 'De idolatie voor de VS' ergert hem, 'maar cht stuitend vind ik de passages waarin de ik-figuur zich ver boven haar medemensen verheft'. Hij kwalificeert de roman als 'nuffig en zonder enige literaire finesse of nuance'. Het is Martijn Nicolaas (www.tzum.info/tag/jessica-durlacher ) opgevallen dat Durlachers personage radicaliseert, maar zijn conclusie is dat 'Jessica Durlacher een echte literaire thriller heeft geschreven, een goede'. Volgens Irene Start ( Elsevier , 23 oktober 2010) is de roman 'bijna kant-en-klaar voor verfilming' vanwege het thrillerkarakter. ' De held is een spannende familieroman', oordeelt daarentegen Lies Schut ( De Telegraaf , 22 oktober 2010) en Janet Luis (NRC Handelsblad , 29 oktober 2010) is dat met haar eens door te stellen dat de roman over 'drie generaties van de joodse familie Silverstein' handelt. Ook Marja Pruis De Groene Amsterdammer , 2 december 2010) heeft het over 'het leed van de grootvader, dat zich uitstrekt tot de derde generatie'. Jos Palm (Trouw , 20 november 2010) vergelijkt De held met Het recht op terugkeer (van Durlachers echtgenoot Leon de Winter) en constateert dat Durlachers boek 'een 'krachtdadige reactie' lijkt op 'het meer wanhopige einde van het boek van haar man', waarmee ze zegt dat 'de oorlog die nooit voorbij is' gewonnen kan worden. Vanwege deze boodschap geeft Palm De held de benaming 'parabel' mee. De held werd in februari 2011 bekroond met de literatuurprijs van het tijdschrift Opzij .

14. Bronnen die je gebruikt hebt: www.scholieren.com

Kemps, Nelleke, leesverslag in Biblion